Η πρώην πρώτη κυρία της Συρίας, Άσμα αλ Άσαντ, που κάποτε θεωρούνταν «ρόδο της ερήμου», έχει μετατραπεί σε μια από τις πιο μισητές φιγούρες του σύγχρονου κόσμου, με τη φήμη της να είναι πια ταυτισμένη με την καταπίεση και τη διαφθορά του καθεστώτος του συζύγου της, Μπασάρ αλ Άσαντ. Από την εικόνα της ως σύμβολο προόδου και εκπαίδευσης για τις γυναίκες στην περιοχή, έως τον ρόλο της στο κέντρο της διακυβέρνησης και των σφοδρών πολιτικών εξελίξεων στη Συρία, η πορεία της έχει αλλάξει δραματικά.
Kαριέρα και εκπαίδευση
Η Άσμα αλ Άσαντ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1975, κόρη του Φαουάζ Άκρας, επιτυχημένου καρδιολόγου στο ιδιωτικό νοσοκομείο Cromwell, και της Σαχάρ, ανώτερης διπλωμάτη της Συρίας. Από μικρή, η Άσμα είχε την ευκαιρία να σπουδάσει σε εκλεκτά σχολεία και να αποκτήσει μια δυτική εκπαίδευση. Σπούδασε στο Queen’s College στο Marylebone του Λονδίνου, όπου τα δίδακτρα ανέρχονταν σχεδόν στις 9.000 λίρες ανά εξάμηνο.
Ακολούθησε τις σπουδές της στο King’s College του Λονδίνου, από όπου αποφοίτησε το 1996 με πτυχίο στην επιστήμη των υπολογιστών και τη γαλλική λογοτεχνία. Εν συνεχεία, η Άσμα εργάστηκε σε μεγάλες επενδυτικές τράπεζες, όπως η Deutsche Bank και η JPMorgan, κερδίζοντας φήμη στον τομέα της χρηματοοικονομικής.
Ο γάμος με τον Μπασάρ αλ Άσαντ
Το 2000, η Άσμα παντρεύτηκε τον Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος εκείνη τη χρονιά ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Συρίας μετά τον θάνατο του πατέρα του, Χαφέζ αλ Άσαντ. Μαζί, απέκτησαν τρία παιδιά, τα οποία αυτή τη στιγμή είναι ηλικίας 19-23 ετών και πιθανότατα παραμένουν μαζί τους σε μια προσπάθεια να βρουν καταφύγιο.
Η διεθνής εικόνα και η πρώτη εμφάνιση στον Τύπο
Η Άσμα αλ Άσαντ, με την αριστοκρατική της εμφάνιση, την κομψότητα και την υποτονική της παρουσία, έγινε γνωστή ως σύμβολο της γυναικείας απελευθέρωσης και προόδου στον αραβικό κόσμο. Η εικόνα της συζύγου ενός προοδευτικού και «συντηρητικού» ηγέτη ενίσχυσε τη φήμη της. Το 2010, το περιοδικό Vogue την παρουσίασε με τον τίτλο «ρόδο της ερήμου», χαρακτηρίζοντας την ως «την πιο φρέσκια και πιο γοητευτική πρώτη κυρία». Η εντύπωση της κοινωνικής και πολιτικής αναβάθμισης για τις γυναίκες στη Συρία φαινόταν να επικρατεί διεθνώς.
Ο πόλεμος και η αλλαγή ρόλου
Ωστόσο, τα πράγματα άλλαξαν δραματικά το 2011, όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία. Ο πόλεμος, μεταξύ των επαναστατών και του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ, κατέστρεψε την εικόνα της Συρίας ως μια ανοιχτή και κοσμική κοινωνία. Η εικόνα της Άσμα ως εμβληματικής μορφής της απελευθέρωσης των γυναικών χάθηκε μέσα στην αδιαλλαξία του καθεστώτος.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, φημολογείται ότι η Άσμα και ο Μπασάρ άρχισαν να απομακρύνονται συναισθηματικά, ωστόσο η προσωπική της ζωή υπήρξε ταυτόχρονα συνυφασμένη με την προσπάθεια διατήρησης της οικονομικής και πολιτικής επιρροής του καθεστώτος.
Η μάχη με τη λευχαιμία
Η πρώτη κυρία της Συρίας, τον Μάιο του 2021 διαγνώστηκε με οξεία μυελοειδή λευχαιμία.
Η σύζυγος του Άσαντ διαγνώστηκε με την ασθένεια έπειτα από την εμφάνιση αρκετών συμπτωμάτων και αφού υπεβλήθη σε σειρά ιατρικών εξετάσεων.
Στην ανακοίνωση που είχε εκδοθεί αναφερόταν ότι η Άσμα αλ Άσαντ θα ακολουθούσε εξειδικευμένο θεραπευτικό πρωτόκολλο που περιλάμβανε αυστηρά μέτρα πρόληψης λοιμώξεων και θα αποσυρόταν προσωρινά από όλες τις δραστηριότητες στο πλαίσιο της θεραπείας της.
Η οξεία μυελοειδής λευχαιμία είναι ένας επιθετικός καρκίνος του μυελού των οστών και του αίματος.
Η Άσμα αλ Άσαντ είχε προηγουμένως -το 2018- αντιμετωπίσει καρκίνο του μαστού. Τον Αύγουστο του 2019, ανακοίνωσε ότι ήταν «απόλυτα» απαλλαγμένη από τη νόσο, έναν χρόνο μετά τη διάγνωσή της.
Η ανασυγκρότηση στο κέντρο της διοίκησης
Με τον θάνατο της μητέρας του Μπασάρ το 2016, η πρώην πρώτη κυρία επανατοποθετήθηκε στον κεντρικό ρόλο της διακυβέρνησης, αναλαμβάνοντας την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας. Παρά την αίσθηση αλληλεγγύης προς τον σύζυγό της, η Άσμα ανέλαβε τον έλεγχο των οικονομικών συμφωνιών, με στόχο να εξασφαλίσει τη δύναμη του καθεστώτος μέσω της εκμετάλλευσης των μεσαίων τάξεων και των επιχειρηματιών της Συρίας.
Η δραστηριότητά της ήταν επικεντρωμένη στη διαχείριση κρυφών επιτροπών και πολιτικών που ελέγχουν ό,τι αφορά τη διανομή της βοήθειας και την κατανομή των κοινωνικών πόρων. Η επέκταση του «αυτοκρατορικού» της ρόλου την τοποθέτησε στο επίκεντρο της καταπίεσης του λαού της Συρίας, με αποτέλεσμα να αποκτήσει το παρατσούκλι «Lady Macbeth» από τους αντάρτες και τους πολιτικούς αναλυτές.
Η διεθνής αντίδραση και η κατάρρευση της εικόνας της
Το 2012, η συνέντευξή της στο περιοδικό Vogue αφαιρέθηκε από την ιστοσελίδα του, ως απάντηση στη διεθνή κατακραυγή που προκλήθηκε λόγω των βίαιων γεγονότων του πολέμου στη Συρία. Παρά την αποστροφή από τους δυτικούς, η Άσμα συνέχισε να εμφανίζεται σε διεθνείς εκδηλώσεις και να συναντά ηγέτες ξένων κρατών, διατηρώντας τη θέση της στο προσκήνιο της διεθνούς πολιτικής.
Το παρόν και το μέλλον της οικογένειας Άσαντ
Σύντομα, η Άσμα και ο Μπασάρ αλ Άσαντ θα συμπληρώσουν 24 χρόνια γάμου, όμως η πραγματικότητα είναι ότι το μέλλον τους είναι αβέβαιο και η οικογένεια θα πρέπει να βρει έναν νέο τρόπο να πορεύεται. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη Ρωσία η οποία τους χορήγησε άσυλο.
Ωστόσο, η οικία των γονιών της Άσμα αλ Άσαντ στο δυτικό Λονδίνο είναι μια ευρύχωρη κατοικία με καφέ πέτρινη πρόσοψη και λευκά πάνελ. Οι δρόμοι της περιοχής είναι γεμάτοι με πολυτελή αυτοκίνητα, ενώ τα σπίτια στην περιοχή κυμαίνονται από 600.000 έως 1 εκατομμύριο λίρες.
Όπως αναφέρει η Daily Mail, παρά τη συνεχιζόμενη αποσύνθεση του καθεστώτος στη Συρία και την απομόνωση της οικογένειας Άσαντ, η οικία τους στο Λονδίνο παραμένει ανέγγιχτη. Οι γείτονες αναφέρουν ότι τα μέλη της οικογένειας δεν έχουν φανεί πρόσφατα στην περιοχή, αλλά η ιδιοκτησία τους διατηρείται σε εξαιρετική κατάσταση, χωρίς σημάδια φθοράς.
Η κατοικία παραμένει ένας δείκτης της ευημερίας και της ισχύος που κάποτε απολάμβανε η οικογένεια Άσαντ. Ωστόσο, οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά και το μέλλον τους παραμένει αβέβαιο, με την πολιτική πραγματικότητα να είναι περισσότερο ρευστή από ποτέ.
