Η κλεψύδρα αδειάζει για τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ και λίγες ώρες πριν από το τέλος, η κούρσα για τον Λευκό Οίκο δείχνει αδιέξοδη – τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στις τόσο σημαντικές πολιτείες όπου θα δοθεί η σκληρή μάχη.
Οι δημοσκοπήσεις θέλουν τους δύο υποψηφίους, Κάμαλα Χάρις και Ντόναλντ Τραμπ, τόσο κοντά, εντός του περιθωρίου λάθους. Το BBC καταγράφει 10 λόγους για τους οποίους μπορεί να κερδίσει είτε ο Τραμπ είτε η Χάρις. «Ο καθένας μπορεί να έχει το προβάδισμα, εφόσον διασφαλιστεί η δημιουργία ενός συνασπισμού ψηφοφόρων στα σωστά μέρη και, στη συνέχεια, η προσέλευσή τους».
Η ανάλυση του βρετανικού Μέσου ξεκινά με «την ιστορική πιθανότητα να επανεκλεγεί ένας πρόεδρος που έχει ηττηθεί, για πρώτη φορά μετά από 130 χρόνια».
Ο Τραμπ θα μπορούσε να κερδίσει επειδή…
- Δεν είναι στην εξουσία
Η οικονομία είναι το νούμερο ένα ζήτημα για τους ψηφοφόρους και ενώ η ανεργία είναι χαμηλή και το χρηματιστήριο ανθεί, οι περισσότεροι Αμερικανοί λένε ότι παλεύουν καθημερινά με τις υψηλότερες τιμές.
Ο πληθωρισμός έφτασε σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1970, δίνοντας στον Τραμπ την ευκαιρία να ρωτήσει: «Είστε καλύτερα τώρα απ’ ό,τι ήσασταν πριν από τέσσερα χρόνια;».
Το 2024, οι ψηφοφόροι σε όλο τον κόσμο έχουν εκδιώξει αρκετές φορές το κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία, εν μέρει λόγω του υψηλού, μετά τον Covid, κόστους ζωής. Οι ψηφοφόροι των ΗΠΑ φαίνονται επίσης να θέλουν την αλλαγή.
- Φαίνεται να έχει ανοσία στις κακές ειδήσεις
Παρά τις επιπτώσεις από την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, μια σειρά κατηγοριών και μια πρωτοφανή ποινική καταδίκη, η υποστήριξη του Τραμπ παρέμεινε σταθερή όλο το έτος στο 40% ή και παραπάνω.
Κι ενώ οι Δημοκρατικοί και οι συντηρητικοί που προτάσσουν το σύνθημα «Ποτέ Τραμπ» λένε ότι είναι ακατάλληλος για το αξίωμα, οι περισσότεροι Ρεπουμπλικάνοι συμφωνούν όταν ο Τραμπ λέει ότι είναι θύμα ενός πολιτικού κυνηγιού μαγισσών.
Με τις δύο πλευρές να είναι τόσο κοντά, το μόνο που χρειάζεται είναι να κερδίσει αρκετό από το μικρό κομμάτι των αναποφάσιστων ψηφοφόρων που δεν έχουν σταθερή άποψη γι’ αυτόν.
- Οι προειδοποιήσεις του για την παράνομη μετανάστευση έχουν απήχηση
Πέρα από την κατάσταση της οικονομίας, οι εκλογές κρίνονται συχνά από ένα θέμα με συναισθηματική έλξη.
Οι Δημοκρατικοί ελπίζουν ότι αυτό είναι η άμβλωση, ενώ ο Τραμπ στοιχηματίζει ότι είναι η μετανάστευση.
Αφού οι αφίξεις στα σύνορα έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ επί Μπάιντεν και η εισροή επηρέασε πολιτείες μακριά από τα σύνορα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι εμπιστεύονται περισσότερο τον Τραμπ στο θέμα της μετανάστευσης – και ότι τα πάει πολύ καλύτερα με τους Λατίνους από ό,τι σε προηγούμενες εκλογές.
- Πολύ περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν πτυχίο
Η απήχηση του Τραμπ στους ψηφοφόρους που αισθάνονται ξεχασμένοι και εγκαταλελειμμένοι έχει μεταμορφώσει την πολιτική των ΗΠΑ, μετατρέποντας παραδοσιακές εκλογικές ομάδες των Δημοκρατικών, όπως οι συνδικαλιστές, σε Ρεπουμπλικανούς και καθιστώντας την προστασία της αμερικανικής βιομηχανίας με δασμούς σχεδόν τον κανόνα.
Αν αυξήσει την προσέλευση σε αγροτικά και προαστιακά τμήματα των πολιτειών που ταλαντεύονται, αυτό μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια μετριοπαθών, μορφωμένων στο κολέγιο Ρεπουμπλικάνων.
- Θεωρείται ένας ισχυρός άνδρας σε έναν ασταθή κόσμο
Οι επικριτές του Τραμπ λένε ότι υπονομεύει τις συμμαχίες της Αμερικής με το να καλοπιάνει αυταρχικούς ηγέτες. Ωστόσο, ο πρώην πρόεδρος θεωρεί τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του ως πλεονέκτημα και επισημαίνει ότι κανένας μεγάλος πόλεμος δεν ξεκίνησε όταν ήταν στον Λευκό Οίκο.
Πολλοί Αμερικανοί είναι θυμωμένοι, για διαφορετικούς λόγους, με την αποστολή δισεκατομμυρίων από τις ΗΠΑ στην Ουκρανία και το Ισραήλ – και πιστεύουν ότι η Αμερική είναι πιο αδύναμη υπό τον Μπάιντεν.
Η πλειονότητα των ψηφοφόρων, ιδίως των ανδρών, βλέπει τον Τραμπ ως ισχυρότερο ηγέτη από τη Χάρις.
Η Χάρις θα μπορούσε να κερδίσει επειδή…
- Δεν είναι ο Τραμπ
Παρά τα πλεονεκτήματα του Τραμπ, παραμένει μια βαθιά πολωτική φιγούρα. Το 2020 κέρδισε αριθμό ρεκόρ ψήφων για Ρεπουμπλικανό υποψήφιο, αλλά ηττήθηκε επειδή επτά εκατομμύρια περισσότεροι Αμερικανοί προσήλθαν για να υποστηρίξουν τον Μπάιντεν.
Αυτή τη φορά, η Χάρις αναδεικνύει τον παράγοντα φόβου σχετικά με την επιστροφή του Τραμπ. Τον αποκάλεσε «φασίστα» και απειλή για τη δημοκρατία, ενώ υποσχέθηκε να ξεφύγει από το «δράμα και τις συγκρούσεις».
Μια δημοσκόπηση του Reuters/Ipsos τον Ιούλιο έδειξε ότι τέσσερις στους πέντε Αμερικανούς θεωρούσαν ότι η χώρα βγαίνει εκτός ελέγχου. Η Χάρις θα ελπίζει ότι οι ψηφοφόροι -ιδίως οι μετριοπαθείς Ρεπουμπλικάνοι και οι ανεξάρτητοι- θα τη δουν ως υποψήφια της σταθερότητας.
- Δεν είναι, επίσης, ο Μπάιντεν
Οι Δημοκρατικοί αντιμετώπιζαν σχεδόν βέβαιη ήττα τη στιγμή που ο Μπάιντεν αποσύρθηκε από την κούρσα. Ενωμένοι στην επιθυμία τους να νικήσουν τον Τραμπ, το κόμμα συσπειρώθηκε γρήγορα γύρω από τη Χάρις. Με εντυπωσιακή ταχύτητα παρέδωσε ένα μήνυμα που ενθουσίασε τη βάση.
Ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι την έχουν συνδέσει με τις πιο αντιδημοφιλείς πολιτικές του Μπάιντεν, η Χάρις κατέστησε περιττές ορισμένες από τις γραμμές επίθεσης.
Η σαφέστερη από αυτές είναι η ηλικία – οι δημοσκοπήσεις έδειχναν σταθερά ότι οι ψηφοφόροι είχαν πραγματικές ανησυχίες για την καταλληλότητα του Μπάιντεν για το αξίωμα. Τώρα η κούρσα έχει αντιστραφεί, και είναι ο Τραμπ που διεκδικεί να γίνει το γηραιότερο άτομο που έχει κερδίσει ποτέ τον Λευκό Οίκο.
- Έχει υπερασπιστεί τα δικαιώματα των γυναικών
Αυτές είναι οι πρώτες προεδρικές εκλογές από τότε που το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε την απόφαση Roe v Wade και το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση.
Οι ψηφοφόροι που ενδιαφέρονται για την προστασία των δικαιωμάτων στην άμβλωση υποστηρίζουν σε συντριπτικό ποσοστό τη Χάρις και έχουμε δει σε προηγούμενες εκλογές -κυρίως στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022- ότι το θέμα μπορεί να καθορίσει την προσέλευση και να έχει πραγματικό αντίκτυπο στο αποτέλεσμα.
Αυτή τη φορά, σε 10 πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της πολιτείας-κλειδί Αριζόνα, θα υπάρξουν πρωτοβουλίες στα ψηφοδέλτια που θα ζητούν από τους ψηφοφόρους να μάθουν πώς θα πρέπει να ρυθμίζονται οι αμβλώσεις. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει την προσέλευση υπέρ της Χάρις.
Ο ιστορικός χαρακτήρας της υποψηφιότητάς της να γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος μπορεί επίσης να ενισχύσει το σημαντικό προβάδισμά της μεταξύ των γυναικών ψηφοφόρων.
- Οι ψηφοφόροι της είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν
Οι ομάδες στις οποίες η Χάρις συγκεντρώνει μεγαλύτερη δημοσκοπική απήχηση, όπως οι άνθρωποι με πανεπιστημιακή μόρφωση και οι ηλικιωμένοι, είναι πιο πιθανό να ψηφίσουν.
Οι Δημοκρατικοί έχουν τελικά καλύτερες επιδόσεις με ομάδες υψηλής συμμετοχής, ενώ ο Τραμπ έχει σημειώσει κέρδη με ομάδες σχετικά χαμηλής συμμετοχής, όπως οι νέοι άνδρες και όσοι δεν έχουν πτυχίο κολεγίου.
Ο Τραμπ, για παράδειγμα, έχει τεράστιο προβάδισμα μεταξύ εκείνων που ήταν εγγεγραμμένοι, αλλά δεν ψήφισαν το 2020, σύμφωνα με δημοσκόπηση των New York Times/Siena.
Ένα βασικό ερώτημα, λοιπόν, είναι αν θα εμφανιστούν αυτή τη φορά.
- Έχει συγκεντρώσει -και ξοδέψει- περισσότερα χρήματα
Δεν είναι μυστικό ότι οι αμερικανικές εκλογές είναι ακριβές, και το 2024 είναι σε καλό δρόμο για να είναι οι πιο ακριβές όλων των εποχών.
Όσον αφορά τις δαπάνες, η Χάρις φαίνεται να είναι στην κορυφή. Έχει συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα από τότε που έγινε υποψήφια τον Ιούλιο από ό,τι ο Τραμπ σε ολόκληρη την περίοδο από τον Ιανουάριο του 2023, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση των Financial Times, η οποία σημειώνει επίσης ότι η εκστρατεία της έχει δαπανήσει σχεδόν διπλάσια ποσά για διαφήμιση.
Αυτό θα μπορούσε να παίξει ρόλο σε μια κούρσα που θα κριθεί τελικά από τους ψηφοφόρους στις πολιτείες-κλειδιά και σήμερα βομβαρδίζονται από πολιτικές διαφημίσεις.
