Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραδέχτηκε σήμερα ότι πρόκειται για μια «δύσκολη κατάσταση», μετά τη δημοσίευση μιας δημοσιογραφικής έρευνας σύμφωνα με την οποία δεκάδες χιλιάδες μετανάστες συνελήφθησαν και εγκαταλείφθηκαν στην έρημο, στο Μαρόκο, την Τυνησία και τη Μαυριτανία, με την οικονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η έρευνα, διάρκειας πολλών μηνών, έγινε από μεγάλα μέσα ενημέρωσης, όπως τις εφημερίδες Le Monde και Washington Post, σε συνεργασία με τη συλλογικότητα δημοσιογράφων Lighthouse Reports. Αποκαλύπτει πώς «η Ευρώπη στηρίζει, χρηματοδοτεί και συμμετέχει ευθέως σε μυστικές επιχειρήσεις σε χώρες της βόρειας Αφρικής κατά τις οποίες κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες μαύροι εγκαταλείπονται στην έρημο ή σε απομονωμένες περιοχές, ώστε να εμποδιστούν να έρθουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Περιγράφει επίσης ένα «σύστημα μαζικής εκτόπισης» που «λειτουργεί χάρη στα χρήματα, τα οχήματα, τον εξοπλισμό, τις πληροφορίες και τις δυνάμεις ασφαλείας που παρέχουν η ΕΕ και οι ευρωπαϊκές χώρες».
«Πρόκειται για μια κατάσταση δύσκολη, ασταθή, στην οποία θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε», σχολίασε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Ερίκ Μαμέρ, όταν ρωτήθηκε για το θέμα αυτό κατά την καθημερινή ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Σύμφωνα με την έρευνα, πρόσφυγες και μετανάστες στο Μαρόκο, τη Μαυριτανία και την Τυνησία «συλλαμβάνονται λόγω του χρώματος του δέρματός τους, επιβιβάζονται σε λεωφορεία και μεταφέρονται στη μέση του πουθενά, συχνά σε ζώνες έρημες και άνυδρες», χωρίς νερό και τρόφιμα.
Ορισμένοι οδηγούνται σε μεθοριακές ζώνες όπου «οι αρχές τους πουλούν σε διακινητές ανθρώπων και σε συμμορίες που τους βασανίζουν για να αποσπάσουν λύτρα».
Η ΕΕ σύναψε συμφωνίες με αυτές τις χώρες, οι οποίες προβλέπουν κυρίως τη χορήγηση ευρωπαϊκής χρηματοδότησης ώστε να ενισχυθούν οι δυνατότητές τους να εμποδίζουν τη μετανάστευση προς την Ευρώπη. Πρόσφατα, η ΕΕ υιοθέτησε μια σημαντική μεταρρύθμιση της πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης, για να ενισχύσει τους ελέγχους των αφίξεων και να επιταχύνει τον επαναπατρισμό όσων μεταναστών δεν δικαιούνται άσυλο.
Η Lighthouse Reports ανέφερε ότι πήρε συνεντεύξεις από περισσότερους από 50 μετανάστες που κατάγονταν από χώρες της υποσαχάριας Αφρικής ή της ανατολικής Αφρικής και έπεσαν θύματα αυτής της μεταχείρισης στην Τυνησία, το Μαρόκο και τη Μαυριτανία. Όπως λέει, κατέγραψε «τον συστηματικό και ρατσιστικό χαρακτήρα αυτών των πρακτικών». Η δημοσιογραφική ομάδα επικαλείται δύο ευρωπαϊκές πηγές, υψηλόβαθμους αξιωματούχους που δεν κατονομάζει, που παραδέχονται ότι είναι «αδύνατον» να διασφαλίσουν πώς θα χρησιμοποιηθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν απάντησε με σαφήνεια στις κατηγορίες.
«Κάποιες φορές, η κατάσταση είναι δύσκολη στις χώρες – εταίρους μας» αλλά «παραμένουν κυρίαρχα κράτη και ελέγχουν τις εθνικές δυνάμεις τους», σχολίασε μια εκπρόσωπος, η Άνα Πισονέρο. Υπογράμμισε ότι η ΕΕ παρακολουθεί τα προγράμματα για τα οποία παρέχει χρηματοδότηση και υπενθύμισε ότι οι εταίροι της έχουν δεσμευτεί να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Τυνησία, με την οποία η ΕΕ σύναψε συμφωνία για παροχή βοήθειας ύψους 255 εκατομμυρίων ευρώ, ανέφερε ότι από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο φέτος εμπόδισε 21.545 μετανάστες να διαπλεύσουν τη Μεσόγειο για να φτάσουν στην Ιταλία. Ο αριθμός αυτός είναι αυξημένος κατά 22,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή χρονική περίοδο.
Ο πρόεδρος Καΐς Σάγεντ τονίζει ότι η χώρα του δεν θα γίνει «κόμβος διαμετακόμισης ή εγκατάστασης» μεταναστών από άλλες χώρες της Αφρικής. Στις αρχές Μαΐου, η μη κυβερνητική οργάνωση «Τυνησιακό Φόρουμ για τα Οικονομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα» (FTDES) κατήγγειλε ότι πολλές εκατοντάδες μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική απομακρύνθηκαν δια της βίας από καταυλισμούς στην Τύνιδα και οδηγήθηκαν προς τα σύνορα με την Αλγερία. Τον περασμένο Ιούλιο, δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου πήραν συνεντεύξεις από μετανάστες που περιπλανιόντουσαν στην έρημο στα σύνορα μεταξύ Τυνησίας και Λιβύης. Οι άνθρωποι αυτοί, καθώς και Λίβυοι συνοριοφύλακες, έλεγαν τότε ότι τους εγκατέλειψαν εκεί οι τυνησιακές δυνάμεις ασφαλείας.
