Το Ιράν είχε προειδοποιήσει τη Ρωσία σχετικά με την πιθανότητα μιας μεγάλης τρομοκρατικής επιχείρησης στο έδαφός της πριν από την πολύνεκρη επίθεση στον συναυλιακό χώρο κοντά στη Μόσχα τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν το ζήτημα. Αυτό αναφέρει σε αποκλειστικό του ρεπορτάζ το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Reuters», κάτι το οποίο, όμως, διέψευσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απαντώντας ότι δεν γνωρίζει τίποτα γι’ αυτό.
Στην πιο φονική επίθεση, που έγινε σε ρωσικό έδαφος την τελευταία 20ετία, ένοπλοι άνοιξαν πυρ με αυτόματα όπλα εναντίον του κοινού, που παρακολουθούσε συναυλία, στις 22 Μαρτίου, στο Crocus City Hall, σκοτώνοντας 144 ανθρώπους. Την ευθύνη για την επίθεση έχει αναλάβει το Ισλαμικό Κράτος.
Μέρες πριν από την επίθεση στη Ρωσία η Τεχεράνη πληροφόρησε τη Μόσχα για την πιθανότητα μεγάλης τρομοκρατικής επίθεσης εντός της ρωσικής επικράτειας, πληροφορία που αποκτήθηκε στη διάρκεια των ανακρίσεων συλληφθέντων για αιματηρές βομβιστικές επιθέσεις στο Ιράν, όπως αποκάλυψε μια πηγή.
Το ιρανικό υπουργείο Πληροφοριών ανακοίνωσε τον Ιανουάριο ότι συνέλαβε 35 άτομα σε σχέση με διπλή βομβιστική επίθεση στις 3 Ιανουαρίου στην πόλη Κερμάν, στα νοτιοανατολικά, από την οποία σκοτώθηκαν σχεδόν 100 άνθρωποι.
Στις 19 Ιανουαρίου το υπουργείο ανακοίνωσε ότι συνέλαβε έναν διοικητή του βραχίονα του Ισλαμικού Κράτους στο Αφγανιστάν, του ISIS-Χορασάν (ISIS-K).
Το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για τις εκρήξεις στο Ιράν, τις πιο αιματηρές μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
Πηγές της αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών ανέφεραν ότι ο ISIS-K ευθύνεται και για τις δύο επιθέσεις στο Ιράν, στις 3 Ιανουαρίου, και για την επίθεση της 22ας Μαρτίου στη Μόσχα.
Το Ισλαμικό Κράτος κατείχε κάποτε μεγάλα τμήματα του Ιράκ και της Συρίας, επιβάλλοντας τρομοκρατικό κλίμα και εμπνέοντας επιθέσεις από “μοναχικούς λύκους” σε δυτικές χώρες, αλλά το 2017 ηττήθηκε εδαφικά.
Ωστόσο, ο ISIS-K, ένα από τα πιο σκληρά παρακλάδια του Ισλαμικού Κράτους, ενίσχυσε το προφίλ της οργάνωσης ξανά με επιθέσεις μεγάλης κλίμακας.
Ο ISIS-K εμφανίστηκε στο ανατολικό Αφγανιστάν στα τέλη του 2014 και γρήγορα εδραίωσε μια φήμη ακραίας βίας.
Μια δεύτερη πηγή, η οποία, επίσης, διατήρησε την ανωνυμία της λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα του θέματος, είπε ότι οι πληροφορίες που έδωσε η Τεχεράνη στη Μόσχα για επικείμενη επίθεση στερούνταν λεπτομερειών σχετικά με τον χρόνο και τον ακριβή στόχο.
«Τα μέλη του ISIS-K έλαβαν εντολές να προετοιμάσουν μια σημαντική επιχείρηση στη Ρωσία…Ένας από τους τρομοκράτες (που συνελήφθη στο Ιράν) είπε ότι μέλη της οργάνωσης είχαν ήδη ταξιδέψει στη Ρωσία», είπε η δεύτερη πηγή.
Η τρίτη πηγή, ένας ανώτερος αξιωματούχος ασφαλείας, είπε: «Δεδομένου ότι το Ιράν έχει υπάρξει θύμα τρομοκρατικών επιθέσεων επί σειρά ετών, οι ιρανικές αρχές εκπλήρωσαν την υποχρέωσή τους να προειδοποιήσουν τη Μόσχα με βάση τις πληροφορίες που απέσπασαν από αυτούς τους συλληφθέντες τρομοκράτες».
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν δεν απάντησε σε αίτημα να σχολιάσει το ρεπορτάζ, ενώ ο Λευκός Οίκος δεν σχολίασε.
Πηγή που γνωρίζει για την πληροφορία των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών περί επικείμενης επίθεσης στη Ρωσία δήλωσε ότι αυτή βασίστηκε σε υποκλαπείσες συνομιλίες μεταξύ των ενόπλων του ISIS-K.
Από την πλευρά της, η Ρωσία έχει υποστηρίξει ότι η Ουκρανία συνδέεται με την επίθεση, κάτι το οποίο διαψεύδει κατηγορηματικά το Κίεβο.
Ωστόσο, είναι δυσκολότερο για τη Ρωσία να απορρίψει μυστικές πληροφορίες για την επίθεση από τον σύμμαχό της, το Ιράν, οι οποίες εγείρουν ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών.
Η Μόσχα και η Τεχεράνη, που τελούν αμφότερες υπό δυτικές κυρώσεις, έχουν ενισχύσει τη στρατιωτική -και όχι μόνο- συνεργασία τους από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Τόσο στις επιθέσεις στην Κερμάν όσο και κοντά στη Μόσχα συμμετείχαν υπήκοοι του Τατζικιστάν.
Ο ISIS-K στρατολογεί άτομα από τη φτωχή πρώην σοβιετική δημοκρατία, το Τατζικιστάν, σύμφωνα με ειδικούς ασφαλείας.
Σύμφωνα με πηγές, το Ιράν έχει συζητήσει τις ανησυχίες του στον τομέα της ασφάλειας με το Τατζικιστάν. Διπλωματική πηγή στο Τατζικιστάν επιβεβαίωσε ότι η Τεχεράνη συζήτησε πρόσφατα με το Ντουσάνμπε το ζήτημα της μεγαλύτερης ανάμειξης τατζίκων υπηκόων σε ένοπλες ενέργειες.
Το Ισλαμικό Κράτος τρέφει έντονο μίσος για τους σιίτες, την επικρατούσα σέχτα στο Ιράν και στόχους επιθέσεων του βραχίονά του στο Αφγανιστάν.
Το 2022 το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για μια αιματηρή επίθεση σε σιιτικό τέμενος στο Ιράν με 13 νεκρούς.
Η Τεχεράνη ταυτοποίησε τον δράστη ως υπήκοο Τατζικιστάν.
Προηγούμενες επιθέσεις, την ευθύνη για τις οποίες ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, περιλαμβάνουν τη διπλή βομβιστική επίθεση του 2017, που στοχοθέτησε το ιρανικό κοινοβούλιο και τον τάφο του ιδρυτή της Ισλαμικής Δημοκρατίας, Αγιατολάχ Χομεϊνί.