Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τάσσεται υπέρ της μεταφοράς αιτούντων άσυλο σε τρίτες χώρες στο μανιφέστο που παρουσιάζεται σήμερα κατά την πρώτη ημέρα του συνεδρίου του στο Βουκουρέστι.
Η πρόταση αυτή αποτελεί σαφή αλλαγή της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, η οποία εφαρμόσθηκε κατά την θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την υποψηφιότητα της οποίας για δεύτερη θητεία στην προεδρία της Κομισιόν αναμένεται να επικυρώσει σήμερα το συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
«Τασσόμαστε υπέρ μίας θεμελιώδους αλλαγής του ευρωπαϊκού δικαιώματος ασύλου (…) Θέλουμε να εφαρμόσουμε την ιδέα της ασφαλούς τρίτης χώρας», αναφέρεται στο κείμενο που θα τεθεί προς ψήφισιν το απόγευμα. «Κάθε αιτών άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορεί να μεταφερθεί» σε μία από τις χώρες αυτές «και να κινήσει εκεί τις διαδικασίες του ασύλου». «Σε περίπτωση θετικής έκβασης, η εν λόγω τρίτη χώρα θα του παρέχει την προστασία επί τόπου» βάσει μίας «συνολικής δεσμευτικής συμφωνίας» η οποία θα έχει συνομολογηθεί εκ των προτέρων.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα υιοθετεί με τον τρόπο αυτόν σημείο του προγράμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης της Γερμανίας (CDU). Το μέτρο έχει ως στόχο την μείωση του αριθμού των αφίξεων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, εξήγησε στα μέσα Δεκεμβρίου σε συνέντευξή του στον τοπικό Τύπο ο Γενς Σπαν, στέλεχος του κόμματος.
Πολλοί είναι αυτοί που δεν θα έρθουν «αν είναι σαφές ότι αυτό θα εξελιχθεί μέσα σε 48 ώρες σε μεταφορά σε μία τρίτη ασφαλή χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», είχε δηλώσει κάνοντας αναφορά στην Ρουάντα, την Γκάνα ή ακόμη χώρες της ανατολικής Ευρώπης όπως η Γεωργία και η Μολδαβία. Η ιδέα θυμίζει το επίμαχο σχέδιο του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ για την μεταφορά των μεταναστών στην Ρουάντα. Το βρετανικό σχέδιο έχει επικριθεί από τις Βρυξέλλες.
Η ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον είχε δηλώσει το 2022 ότι ο τρόπος αυτός «εξωτερίκευσης των διαδικασιών του ασύλου δεν αποτελεί ανθρώπινη και αξιόπιστη μεταναστευτική πολιτική». Στο πλαίσιο μίας λίγο διαφορετικής ιδέας, η Ιταλία υπέγραψε συμφωνία με την Αλβανία για την μεταφορά στο έδαφός της μεταναστών που διασώζονται στην θάλασσα και της διαδικασίας εξέτασης του φακέλου τους. Περισσότερες από ένα εκατομμύριο αιτήσεις ασύλου κατατέθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως από Σύρους και Αφγανούς, το 2023, αριθμός ρεκόρ εδώ και μία επταετία, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για το Ασυλο.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε σε συμφωνία τον Νοέμβριο για ευρεία μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής της πολιτικής και της πολιτικής ασύλου με στόχο την ενίσχυση της καταπολέμησης της παράτυπης μετανάστευσης.
Προβλέπει την ενίσχυση των ελέγχων στις αφίξεις των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά επίσης και μηχανισμό υποχρεωτικής αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών στην ανάληψη της φροντίδας των αιτούντων άσυλο.