Ο αριθμός των Ρώσων στρατιωτικών που ζήτησαν βοήθεια για το πώς θα λιποτακτήσουν απ’ τον στρατό, το φθινόπωρο του 2023, αυξήθηκε κατά 89% σε σχέση με το καλοκαίρι. Τα στοιχεία αυτά είναι της οργάνωσης «Idite lesom» (Πηγαίνετε στο δάσος), η οποία βοηθάει τους Ρώσους να αποφύγουν τον πόλεμο στην Ουκρανία, αναφέρει η εφημερίδα The Moscow Times.
Οι νομικοί αποδίδουν την αύξηση αυτή στο ότι οι στρατιωτικοί έχουν απογοητευθεί πλέον να περιμένουν την αποστράτευσή τους. Μέσα στο διάστημα των τριών μηνών του φθινοπώρου, 577 στρατιωτικοί απευθύνθηκαν από τις μονάδες στις οποίες υπηρετούν, στην οργάνωση Idite lesom, ενώ το τρίμηνο Ιουνίου –Αυγούστου είχαν απευθυνθεί 305 στρατιωτικοί. Από τον Απρίλιο του 2023 νομικοί και εθελοντές της οργάνωσης παρείχαν συμβουλές σε περισσότερους από χίλιους στρατιωτικούς που προσπάθησαν να λιποτακτήσουν, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο επικεφαλής της οργάνωσης Idite Lesom, ο Γκριγκόρι Σβέρντλιν, επισημαίνει ότι οι περισσότεροι στρατιωτικοί αποφασίζουν να λιποτακτήσουν όταν βρεθούν τραυματίες στα νοσοκομεία. Στην αύξηση περιστατικών λιποταξίας αναφέρεται και ο διευθυντής της οργάνωσης υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Πολίτης-Στρατός-Δίκαιο» Σεργκέι Κριβένκο. «Πέρασε ένας χρόνος από την έναρξη της επιστράτευσης και αν κάποιοι ήλπιζαν ότι μετά από ένα διάστημα που θα υπηρετούσαν θα επέστρεφαν στα σπίτια τους, τώρα δεν έχουν τέτοιες αυταπάτες. Οι στρατιωτικοί βλέπουν ότι δεν αντικαθίστανται, όπως και ότι οι βαριά τραυματίες μετά τη νοσηλεία τους ξαναστέλνονται στο μέτωπο».
Ο λιποτάκτης Πάβελ, που μίλησε στην εφημερίδα The Moscow Times, λέει ότι φεύγουν από τη ζώνη των εχθροπραξιών «παιδιά που δεν είναι και τόσο στα λογικά τους». «Μπροστά τούς περιμένουν ναρκοπέδια. Προς τα πίσω … η στρατονομία. Όσοι βρήκαν καταφύγιο σε ντόπιους κατοίκους, κατά κανόνα, άρχισαν να καταναλώνουν μαζί τους οινοπνευματώδη, και μετά οι ίδιοι κάτοικοι τούς παρέδιδαν στη στρατονομία». Λιποτάκτες μπορούν να θεωρηθούν κι εκείνοι – γράφει η εφημερίδα – που παραδόθηκαν εκουσίως, για παράδειγμα όσοι ήρθαν σε επικοινωνία με την ουκρανική οργάνωση «Θέλω να ζήσω». Η οργάνωση δεν αποκαλύπτει πόσους Ρώσους έχει βοηθήσει, αλλά οι εκπρόσωποί της ισχυρίζονται ότι μέσα σε ένα χρόνο από την έναρξη της επιστράτευσης στη Ρωσία έλαβαν 22.000 αιτήσεις.
Ο εκπρόσωπος της Κύριας Διεύθυνσης κατασκοπείας του ουκρανικού υπουργείου Άμυνας Αντρέι Γιούσοφ είχε δηλώσει ότι από τους 200 Ρώσους αιχμαλώτους πολέμου που είχαν παραδοθεί τον Αύγουστο, ένας στους πέντε παραδόθηκε οικειοθελώς. «Καθημερινά 3-5 Ρώσοι παραδίδονται, σύμφωνα με το πρόγραμμα “Θέλω να ζήσω”», είχε δηλώσει. Ρώσοι δικηγόροι και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι δεν μπορούν εκτιμήσουν το μέγεθος της λιποταξίας.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ιστότοπου Mediazona, από την αρχή της επιστράτευσης τα στρατοδικεία εξέτασαν 4.121 υποθέσεις που αφορούσαν στρατιωτικούς που εγκατέλειψαν τη θέση τους. Σε 3.470 υποθέσεις λιποταξίας επιβλήθηκαν ποινές, αλλά στη συντριπτική τους πλειοψηφία στους λιποτάκτες επιβλήθηκαν ποινές με αναστολή.