Ο πόλεμος στο Ισραήλ συνεχίζεται και ο πλανήτης έχει καρφωμένο το βλέμμα στη χώρα του Νετανιάχου. Όλοι αναμένουν τις κινήσεις που θα κάνουν οι Ισραηλινοί αλλά και το εάν η Χαμάς θα πραγματοποιήσει νέα χτυπήματα και σε άλλα μέρη. Ο φόβος πλανάται στη Δύση την ώρα που το ξαναμοίρασμα της «τράπουλας» στη Μέση Ανατολή θεωρείται πια βέβαιο.
Τι δηλώνουν τα χτυπήματα της Χαμάς και τι σημαίνουν για τους Δυτικούς οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή; Γιατί ο Ερντογάν προσπάθησε να αναλάβει ρόλο «μεσολαβητή» και ποια θα είναι η λύση που θα φέρει το τέλος του πολέμου στο Ισραήλ;
Στις ερωτήσεις του Newsbeast απαντά ο καθηγητής διεθνούς δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Πέτρος Λιάκουρας.
Όπως ξεκαθαρίσει η Δύση καλείται να πάρει θέση για ένα μείζον πρόβλημα το οποίο υπάρχει παραπάνω από 70 χρόνια, από το 1948 οπότε και αποφασίστηκε η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. «Η Γάζα είναι μία περιοχή την οποία παρέδωσε το Ισραήλ, αφού κατέλαβε τις περιοχές αυτές μαζί με το Σινά από την Αίγυπτο, με σκοπό να τη δώσει κάποια στιγμή στην Παλαιστίνη και στους Παλαιστίνιους. Στόχος ήταν να ιδρύσουν ένα πρόπλασμα κράτους το οποίο επικυρώθηκε κάποια στιγμή το 1993 με τη συμφωνία του Όσλο που έγινε ανάμεσα στην τότε PLO (που σήμερα είναι η Παλαιστινιακή Αρχή) και το κράτος του Ισραήλ.
Αυτό λοιπόν μετεξελίχθηκε αργότερα και αφού υπήρξε και η διάσπαση με τη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη και κατέλαβε λίγο – πολύ τον έλεγχο της περιοχής η Χαμάς» σημειώνει.
Τονίζοντας ότι η Χαμάς για τους Δυτικούς και για τους ισραηλινούς είναι μία τρομοκρατική οργάνωση ο καθηγητής διεθνούς δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιώς μας εξηγεί πως η Δύση θα πρέπει να υιοθετήσει μία στάση που δεν θα είναι ευκαιριακή.
«Θα πρέπει να είναι μια στάση που θα αφορά κυρίως αρχές οι οποίες κάποια στιγμή θα γίνουν αντικείμενο επίκλησης από όλα αυτά τα κράτη και σε ανάλογες τέτοιες περιπτώσεις που υπάρχουν διεθνώς για το τι θέση πρέπει να πάρει η κάθε χώρα. Αυτό εδώ είναι το μέγα ζητούμενο. Έτσι το αντιμετωπίζει η Δύση και σωστά.
Υπάρχει μία οργάνωση που φέρει τα χαρακτηριστικά τρομοκρατικού δικτύου με την έννοια ότι τα χτυπήματα τα οποία προκαλεί είναι ανορθόδοξα και αιφνιδιαστικά. Αντίστοιχες περιπτώσεις έχουν συμβεί και στο παρελθόν στην περιοχή και αντίστοιχες περιπτώσεις είχαν συμβεί και την 11η Σεπτεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όλα αυτά οδηγούν σε ένα συμπέρασμα… Σημαίνουν ότι απέναντι σε μία τέτοια εκδήλωση τρομοκρατίας κατά κράτους η Δύση πρέπει να σταθεί μπροστά στις δικές τις αρχές» υπογραμμίζει.
Η αντίδραση του Ισραήλ είναι καθαρά μέσα στο πλαίσιο της νόμιμης άμυνας;
«Το ερώτημα είναι ”η αντίδραση είναι του Ισραήλ είναι καθαρά μέσα στο πλαίσιο της νόμιμης άμυνας”;» διερωτάται ο Πέτρος Λιάκουρας και απαντά:
«Νόμιμη άμυνα στο παρελθόν ήταν το αμύνομαι προκειμένου να ανακαταλάβω το έδαφος το οποίο έχασα από μία βίαιη επίθεση η οποία έγινε από άλλο κράτος. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που ελήφθησαν τότε, δίνεται η δυνατότητα σε ένα κράτος το οποίο είναι θύμα μίας τρομοκρατικής επίθεσης με πολλά θύματα να μπορέσει να πάει στην έδρα του δικτύου και να το εξαρθρώσει. Σε αυτή τη λογική κινείται τώρα και το κράτος του Ισραήλ. Άρα από αυτή την άποψη ”ναι το κράτος του Ισραήλ κινείται στη λογική της νόμιμης άμυνας και με τη μία πτυχή και με τη δεύτερη την πιο εξελιγμένη”.
Το θέμα όμως δεν είναι ότι είναι και δύο τα κτήρια που θα κατεδαφίσει το Ισραήλ καθώς είναι διάσπαρτοι οι πυρήνες από την πλευρά της Χαμάς. Αυτό το οποίο καταλαβαίνω ότι προτίθεται να κάνει το Ισραήλ είναι ότι πρέπει να κάνει στρατό επί του πεδίου είχε συγκεντρώνονται 300.000 στρατιώτες προκειμένου να ξεκινήσουν μία επέμβαση στη Γάζα όχι απαραίτητα για να την ισοπεδώσουν όπως ακούγεται γενικώς αλλά για να εξαρθρώσουν εκείνα τα δίκτυα τα οποία είναι επικίνδυνα και από μπορεί να προέλθουν επιθετικές ενέργειες και κυρίως έχουν να κάνουν με τον ρουκετοπόλεμο.
Το Ισραήλ αιφνιδιάστηκε και θα ήταν απίθανο να το μπορέσουν να αντιμετωπιστούν την ίδια στιγμή τόσες χιλιάδες ρουκέτες οι οποίες εκτοξεύθηκαν».
Διαμηνύοντας πως το Ισραήλ θα πρέπει να κινηθεί με χειρουργικές κινήσεις ο Πέτρος Λιάκουρας σημειώνει: «Υπάρχει βέβαια μία άποψη που ακούγεται ακόμη και στην Ελλάδα και από σοβαρούς ανθρώπους που γνωρίζουν τα θέματα αυτά οι οποίοι λένε ότι ”αν δεν ξεκαθαρίσει η Χαμάς από το Ισραήλ τότε το Ισραήλ θα έχει για χρόνια πρόβλημα υπαρξιακό. Πάντοτε η Χαμάς η οποία είναι το πιο σκληρό κομμάτι αυτών που θα λέγαμε των μαχητών Παλαιστινίων που έχουν τεράστια αποδοχή και τον παλαιστινιακό λαό (και αυτό είναι το επικίνδυνο). Έχει ως στόχο όχι μόνο το να επιτεθεί κατά του Ισραήλ αλλά και να το αναγκάσει να μην υπάρχει που φυσικά δεν είναι δυνατόν.
Το Ισραήλ βεβαίως θα αντιδράσει και επί του πεδίου με στρατιώτες για εκκαθάριση όλων αυτών των πεδίων (πράγμα που είναι πάρα πολύ δύσκολο διότι έχουν πολλές υπόγειες στοές διαμορφωμένες οι αντάρτες της Χαμάς ώστε είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσει κάποιος από πού προήλθε η επίθεση και δεύτερον είναι πάρα πολύ δύσκολο».
«Αυτός δεν είναι ένας πόλεμος που γίνεται απλά για να γίνει. Πρόκειται για έναν πόλεμο που είναι διαρκής και μάχεται για την ασφάλεια και μόνο. Κάποτε το Ισραήλ είχε βρεθεί σε μία πολύ δύσκολη κατάσταση ώστε να βρίσκεται σε έναν περίγυρο βαλλόμενο από τα αραβικά κράτη τα οποία το μόνο που ήθελαν ήταν η εξαφάνισή του. Αργότερα όλα αυτά επιτεύχθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό με κινήσεις που έγιναν από το Ισραήλ πρώτα με την Ιορδανία και αργότερα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες χώρες. Προστέθηκαν σε αυτά οι συμφωνίες Αβραάμ και βεβαίως η τελευταία χώρα η οποία προσέγγισε το Ισραήλ για να έχουν καλύτερες σχέσεις ήταν η Σαουδική Αραβία.
Όλα αυτά όμως όσα είχαν γίνει τινάχτηκαν στον αέρα εξαιτίας της κίνησης της Χαμάς η οποία προφανώς δεν θέλει συνεννοήσεις του Ισραήλ με τις αραβικές χώρες και αυτό σε βαθμό το πετυχαίνει» προσθέτει.
Υπάρχει παγκόσμιος φόβος για την επόμενη ημέρα;
«Η αναταραχή κάπου φέρνει αναταραχή και σε άλλα μέρη» απαντά ο καθηγητής διεθνούς δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιώς στο εάν «υπάρχει παγκόσμιος φόβος για την επόμενη ημέρα».
«Δεν είναι κάτι δηλαδή που θα μείνει μόνο μέχρι εκεί. Υπάρχουν πάντα παράπλευρες συνέπειες. Μια παράπλευρη συνέπεια για παράδειγμα είναι απέναντι σε χώρες οι οποίες στηρίζουν το Ισραήλ. Μπορεί δηλαδή να υπάρξουν μικρά τρομοκρατικά χτυπήματα σε επιχειρήσεις ή ισραηλινών συμφερόντων. Επίσης ένα μεγάλο ζήτημα το οποίο θα το αντιμετωπίσουμε μάλιστα σε πολύ οξύ θα είναι εάν δεν γίνει κάτι οργανωμένο θα είναι μία προσφυγοποίηση προς αυτή την περιοχή. Αν και δεν νομίζω πως οι Παλαιστίνιοι θα είναι σε θέση να εγκαταλείψουν τη Γάζα για πολλούς λόγους και γιατί θεωρούν προτιμότερο το να πεθάνουν παρά να εγκαταλείψουν τη χώρα τους» διευκρινίζει.
Το ξαναμοίρασμα της τράπουλας και οι κινήσεις του Ερντογάν
Γενικότερα, σύμφωνα με τον Πέτρο Λιάκουρα θα δημιουργούν πολλαπλά προβλήματα στην περιοχή. «Θα ξαναμοιραστεί η τράπουλα σε πολύ μεγάλο βαθμό» μας λέει και εξηγεί τη στάση που κράτησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Ο Τούρκος πρόεδρος ο οποίος θεωρούσε ότι πλέον έχουν ομαλοποιηθεί οι καταστάσεις και άρα μπορεί να ανοιχτεί και να κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα της επαναπροσέγγισης με το Ισραήλ.
Βλέπουμε τώρα ότι σε πρώτη φάση κράτησε ίσες αποστάσεις, εμφανίστηκε σαν ο μεσολαβητής και στη μία και στην άλλη περίπτωση και σήμερα εμφανίζεται ως ο προασπιστής όλων των σουνιτών μουσουλμάνων στην περιοχή και προφανώς και υπέρ των Παλαιστινίων και θα πάρει τη θέση εκείνων των κρατών που έχουν ταχθεί αμέσως ή εμμέσως υπέρ των Παλαιστινίων» αναφέρει ο καθηγητής διεθνούς δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
«Για παράδειγμα η Σαουδική Αραβία μέχρι πρότινος έλεγε εμείς δεν προτιθέμεθα ποτέ να έχουμε οποιαδήποτε σχέση μέχρι να επιλυθεί το Παλαιστινιακό. Το ξεπέρασε και αυτό… Όμως τώρα θα γυρίσει πάλι πίσω. Η Σαουδική Αραβία επίσης φαίνεται πολύ καθαρά ότι τάσσεται υπέρ των Παλαιστινίων άρα απομακρύνεται σταδιακά από το Ισραήλ. Και φυσικά ο μεγάλος σύμμαχος των Παλαιστινίων και ταγμένος εχθρός του Ισραήλ είναι το Ιράν.
Άρα καταλαβαίνετε ότι βρισκόμαστε σε ένα τρίγωνο το οποίο είναι πολύ επικίνδυνο. Και φυσικά αν σκεφτούμε ότι αυτή τη στιγμή ο μόνος σύμμαχος των Παλαιστινίων στην περιοχή ήταν το Κατάρ και μόνο το Κατάρ και παραμένει και εξακολουθεί να είναι ο βασικός χρηματοδότης αυτών των ενεργειών» συμπληρώνει ο Πέτρος Λιάκουρας.
«Θα πρέπει να γίνει μία συζήτηση γενικά πρωτίστως για το γιατί γίνεται ο πόλεμος αυτή τη στιγμή από την πλευρά του Ισραήλ. Υπάρχει μια παρερμηνεία από την πλευρά πολλών που λένε ότι αν και χτυπήθηκε το Ισραήλ θα πρέπει να καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια. Αυτό είναι λάθος και δεν μπορεί να συμβεί. Πρώτον γιατί πλήττεται έμπρακτα η ασφάλεια των Ισραηλινών και δεύτερον και για λόγους τιμής γιατί είναι ακριβώς μέσα στη νοοτροπία αυτού του κράτους πάντα να αντιδρά κατά την άποψή μου και ορθά.
Αυτό το οποίο χρειάζεται να γίνει είναι βασικά ότι πρέπει να υπάρξει μία μεσολάβηση στη Χαμάς έτσι ώστε να μπορέσει να επέλθει μία ειρήνη και να νιώσει και το Ισραήλ ασφαλές. Να δρομολογηθεί δηλαδή με μία επιτάχυνση του ζητήματος του παλαιστινιακού με ποιον τρόπο μπορούσε να λυθεί. Τις περισσότερες φορές δόθηκαν καλά σχέδια και οι Παλαιστίνιοι αντιδρούσαν και ορισμένες βέβαια αντιδρούσαν και οι Ισραηλινοί. Σε αυτό κάποια στιγμή πρέπει να γίνει μία καλύτερη προσέγγιση απέναντι και στους δύο για να μπορέσει σε μία πρώτη φάση να γίνει μία εκεχειρία και να έρθει μία διπλωματική λύση. Μόνο έτσι μπορεί να σταματήσει ο πόλεμος αλλιώς θα συνεχίσει το αβέβαιο μέλλον» εξηγεί στο Newsbeast κλείνοντας ο Πέτρος Λιάκουρας.