Το Ισραήλ έχει εξαπολύσει έναν αδυσώπητο βομβαρδισμό στη Λωρίδα της Γάζας από αέρα και θάλασσα, ως εκδίκηση για την επίθεση της Χαμάς στο έδαφός του, τη μεγαλύτερη και φονικότερη επίθεση που έχει πραγματοποιηθεί στο εβραϊκό κράτος εδώ και μισό αιώνα από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ τον Οκτώβριο του 1973.
Ο ισραηλινός στρατός έχει θέσει υπό πολιορκία τον παλαιστινιακό θύλακα φαίνεται να προετοιμάζεται για μια χερσαία εισβολή. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διεμήνυσε πως η απάντηση θα είναι τόσο ισχυρή που «θα αλλάξει τη Μέση Ανατολή».
Το συντριπτικό πλεονέκτημα του Ισραήλ
Το Ισραήλ έχει συντριπτικό πλεονέκτημα με το μέγεθος, τις δυνατότητες και την τεχνολογία του στρατού, όμως η χερσαία εισβολή δεν είναι ποτέ μια εύκολη επιχείρηση. Ιδιαίτερα σε μια περιοχή όπως η Λωρίδα της Γάζας, που σημαίνει πως η σύγκρουση θα εξελιχθεί σε έναν αστικό πόλεμο και πολλά από τα πλεονεκτήματα υποβαθμίζονται ή χάνονται με κίνδυνο σημαντικών απωλειών.
Μέχρι το Ισραήλ να διατάξει τη χερσαία εισβολή, θα συνεχιστούν οι βομβαρδισμοί για να καμφθεί το ηθικό των Παλαιστινίων, να καταστραφούν υποδομές και να διαμορφωθούν «καθαρές» θέσεις για τις ισραηλινές δυνάμεις. Το Ισραήλ υποστηρίζει πως στοχεύει στρατιωτικές υποδομές της Χαμάς, όμως ήδη πολλοί άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους. Οι νεκροί στον παλαιστινιακό θύλακα αυξάνονται δραματικά ώρα με την ώρα και προσεγγίζουν ήδη τους 1.000.
Συγκεκριμένες οι στρατηγικές θέσεις – Το πρόβλημα του αστικού πολέμου
Σε δημοσίευμα του ο Guardian υπογραμμίζει πως η γεωγραφία της Γάζας δημιουργεί κάποιους περιορισμούς για τις ισραηλινές επιχειρήσεις και για αυτό ο στρατός του Ισραήλ τείνει να χρησιμοποιεί συγκεκριμένες διαδρομές προσέγγισης.
Υπάρχουν αγροτικές περιοχές καλλιεργήσιμων εκτάσεων δίπλα στο πέρασμα Ερέζ στο μακρινό βόρειο τμήμα της Γάζας, γύρω από το Μπουρέιζ, στα νότια της πόλης της Γάζας, όπου υπάρχει κορυφογραμμή με θέα στο κέντρο της Γάζας, και στα ανατολικά του Χαν Γιουνίς στα νότια, όπου τα τανκ και τα τεθωρακισμένα μπορούν να κινηθούν πιο εύκολα και να καταλάβουν θέσεις βολής. Ένα ακόμη στρατηγικό σημείο είναι γύρω από τη διαδρομή Φιλαδέλφι, κοντά στη Ράφα, στο νότο.
Το Ισραήλ έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν θέσεις με θέα στην κεντρική Γάζα ώστε να επιτύχει με χτυπήματα τη διακοπή των επικοινωνιών μεταξύ της πόλης και του νότιου τμήματος, αλλά και για να τεμαχίσει την περιοχή.
Η Χαμάς, όπως και άλλες ένοπλες οργανώσεις στη Γάζα, γνωρίζουν για τις εν λόγω θέσεις και τις διαδρομές που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι ισραηλινές δυνάμεις και συχνά αναπτύσσουν τις πρώτες γραμμές άμυνας σε αυτές τις περιοχές, στις οποίες στο παρελθόν έχουν σημειωθεί σφοδρές μάχες.
Οι αστικές περιοχές είναι πιο δύσκολες για το Ισραήλ. Τα πολυώροφο κτίρια σε μέρη όπως η Ζαμπαλάγια και η Μπεΐτ Λαχια βλέπουν σε συγκεκριμένα σημεία προσβάσης, ενώ ο κύριος δρόμος που ενώνει τον βορρά με το νότο συνορεύει με βιομηχανικές περιοχές, τις οποίες οι παλαιστίνιοι μαχητές έχουν αξιοποιήσει στο παρελθόν για την άμυνά τους, όπως και γειτονικά χωριά και υψηλά κτίρια.
Η δύναμη της Χαμάς
Στο παρελθόν οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν υποστεί βαριές επιθέσεις και σημαντικές απώλειες προσπαθώντας να προσεγγίσουν τα αστικά κέντρα στη Λωρίδα της Γάζας. Οι ένοπλες οργανώσεις διαθέτουν αντιαρματικές νάρκες και αντιαρματικούς πυραύλους, που μπορούν να αποδειχθούν ιδιαίτερα αποτελεσματικοί σε συνδυασμό με βλήματα όλμων.
Μάλιστα η Χαμάς εκτιμάται πως έχει συγκεντρώσει ένα μεγάλο απόθεμα αντιαρματικών πυραύλων Kornet, οι οποίοι έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στο παρελθόν εναντίον των βασικών ισραηλινών αρμάτων μάχης. Επίσης ένα νέο όπλο στα χέρια της Χαμάς, που ενδέχεται να αποδειχθεί κρίσιμο, είναι τα σύγχρονα drones «καμικάζι», τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως στην Ουκρανία.
Γενικά η Χαμάς με πολυετή εμπειρία συγκρούσεων με τον ισραηλινό στρατό φαίνεται πως έχει γίνει ιδιαίτερα προσαρμοστική και αποτελεσματική, όπως μαρτυρά και η μαζική επίθεση στο έδαφος του Ισραήλ. Οι ηγέτες της οργάνωσης είναι εξοικειωμένοι με τις μεθόδους του ισραηλινού στρατού και φαίνεται να έχουν μελετήσει σε βάθος τον αντίπαλο. Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να εξαπατήσουν τις υπηρεσίες ασφαλείας του Ισραήλ, να παραβιάσουν την υπερσύγχρονη άμυνα και να πραγματοποιήσουν την έφοδό τους στο εσωτερικό του εβραϊκού κράτους.
Όπως υπογραμμίζει ο Guardian ένα ακόμη πρόβλημα για το Ισραήλ είναι και οι σήραγγες μάχης που έχουν αναπτύξει εδώ και χρόνια οι Παλαιστίνιοι και οι οποίες έχουν πλέον εξοπλιστεί με συστήματα επικοινωνίας και έχουν ενισχυθεί κατασκευαστικά ώστε να αντέχουν τα πλήγματα. Πρόκειται για ένα δίκτυο κρυμμένων υπόγειων τοποθεσιών που χρησιμοποιείται για εγκατάσταση κέντρων διοίκησης, αλλά και για ανάπτυξη μαχητών.
Ο χρόνος πριν την… «αυτοσυγκράτηση»
Σε κάθε περίπτωση η υπεροχή του Ισραήλ έναντι των Παλαιστινίων είναι καθολική και στόχος του είναι να κινηθεί σχετικά γρήγορα. Σύμφωνα με το BBC, το Ισραήλ γνωρίζει πως το κύμα διεθνούς συμπάθειας που προκλήθηκε από την επίθεση της Χαμάς του προσφέρει σε αυτή τη φάση τη διεθνή αποδοχή διεξαγωγής εκτεταμένων στρατιωτικών επιχειρήσεων μέσα στη Γάζα. Πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος, τον οποίο επικαλείται το βρετανικό μέσο, ανέφερε πως το Ισραήλ θα έχει «τουλάχιστον δύο εβδομάδες» προτού αρχίσουν οι εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση από την Ουάσιγκτον.
Μπορεί το Ισραήλ να καταλάβει τη Λωρίδα της Γάζας;
Το μεγάλο ερώτημα ωστόσο είναι εάν ο ισραηλινός στρατός μπορεί να καταλάβει τη Λωρίδα της Γάζας, όπως κάποιοι υποστηρίζουν. Ο Guardian εκτιμά πως ένα τέτοιο σενάριο ενδεχομένως να είναι στην πραγματικότητα πέρα από τις ικανότητες του Ισραήλ καθώς μακροπρόθεσμα είναι εξαιρετικά δύσκολη η διαχείριση μιας τόσο πυκνοκατοικημένης και εχθρικής περιοχής. Τα δεδομένα υποδηλώνουν πως εάν το Ισραήλ, παραβλέποντας τις απώλειες σε στρατιώτες και αμάχους, προχωρήσει σε μια πλήρη εισβολή θα στοχεύσει κυρίως σε μια συντριπτική ήττα της Χαμάς.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε πως όταν αυτός ο πόλεμος τελειώσει, «οι εχθροί θα συνειδητοποιήσουν πως ήταν τρομερό λάθος να επιτεθούν στο Ισραήλ. Αυτό που θα πάθουν θα τους συνετίσει για πολλές γενιές», υποστήριξε. «Αυτό που θα ζήσει η Χαμάς θα είναι τρομερό, θα αλλάξουμε τη Μέση Ανατολή», τόνισε.
Από την πλευρά του, ο Αλί Μπαρακέχ, μέλος της εξόριστης ηγεσίας της οργάνωσης στη Βηρυτό, υποστήριξε ότι η Χαμάς έχει οπλοστάσιο ρουκετών ικανό να υποστηρίξει επιθέσεις για «πολύ καιρό». «Έχουμε προετοιμαστεί καλά για αυτόν τον πόλεμο και για να αντιμετωπίσουμε όλα τα σενάρια, ακόμη και το σενάριο μακροχρόνιου πολέμου», ισχυρίστηκε. Προειδοποίησε δε πως οι σύμμαχοι της παλαιστινιακής οργάνωσης «θα εμπλακούν στην μάχη εάν η Γάζα δεχτεί έναν πόλεμο αφανισμού». «Το Ισραήλ γνωρίζει πως θα ανοίξουν οι πύλες της κολάσεως αν δοκιμάσει να καταστρέψει τη Γάζα», τόνισε.
Μπορεί η εισβολή να εξαλείψει και την απειλή;
Στο Ισραήλ αρκετοί ισχυρίζονται πως μια εισβολή πλήρους κλίμακας θα μπορούσε να εξαλείψει μια για πάντα την απειλή της Χαμάς. «Πρέπει να σπάσουμε τα κόκκαλα του εχθρού, να τους χτυπήσουμε αλύπητα και μοχθηρά, να τους γονατίσουμε μέχρι να μας παρακαλούν να σταματήσουμε», αναφέρουν σχόλια στα πιο ακραία ΜΜΕ.
Όμως η πραγματικότητα είναι πως παρότι το Ισραήλ εισέβαλε για τελευταία φορά στη Γάζα το 2014 και προκάλεσε τον πιο θανατηφόρο πόλεμο για τη Χαμάς, η ριζοσπαστικοποίηση των Παλαιστινίων μάλλον ενισχύθηκε παρά περιορίστηκε. Η οργάνωση όχι μόνο κατάφερε να ανασυνταχθεί και να διατηρήσει τον έλεγχό του παλαιστινιακού θύλακα, αλλά συνέχισε να εξαπολύει ρουκέτες και τελικά σημείωσε και την μεγαλύτερη επιτυχία της με την εισβολή στο εβραϊκό κράτος.
Το ερώτημα είναι ένα, τονίζουν οι Financial Times: Τι θα κάνει το Ισραήλ αφού ολοκληρώσει μια εισβολή; Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα εκτός από τους πιο φανατικούς, οι υπόλοιποι δεν πιστεύουν στην επιτυχία της κατάληψης του εδάφους. Οι αξιωματούχοι γνωρίζουν επίσης ότι ακόμα κι αν το Ισραήλ ήταν σε θέση να συντρίψει τη Χαμάς, το κενό εξουσίας στον παλαιστινιακό θύλακα δεν αποτελεί συνταγή για σταθερότητα.
Ο αναλυτής του BBC σε θέματα άμυνας, Φρανκ Γκάρντνερ, επικαλούμενος την Ιστορία, υπογραμμίζει πως ελλείψει μιας διαρκούς ειρηνευτικής συμφωνίας, η Χαμάς υπάρχει η πιθανότητα να αναγεννηθεί και ενδεχομένως μία νέα γενιά οργισμένων και ριζοσπαστών νεαρών μαχητών να αναδυθεί μέσα από τα συντρίμμια.
