Ρωσικό μαχητικό επιχείρησε να καταρρίψει βρετανικό κατασκοπευτικό αεροπλάνο στη Μαύρη Θάλασσα – Γιατί το Λονδίνο «έθαψε» το περιστατικό

Ένα περιστατικό που επιβεβαιώνει τις επικίνδυνες ισορροπίες στη Μαύρη Θάλασσα, στο «προαύλιο» του ουκρανικού πολέμου, φέρνει στο φως το BBC. Σύμφωνα με το βρετανικό μέσο, που επικαλείται τρεις πηγές από υπηρεσίες άμυνας δυτικών χωρών, αναφέρει πως ένα Σουκχόι Su-27 προσπάθησε, εκτοξεύοντας πύραυλο, να καταρρίψει βρετανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος με 30μελες πλήρωμα.

Το περιστατικό σημειώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο και συγκεκριμένα στις 29/09/2022. Τότε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είχε υποστηρίξει πως οι δύο πύραυλοι εκτοξεύτηκαν εξαιτίας κάποιου «τεχνικού σφάλματος». Ο εν λόγω ισχυρισμός είχε γίνει αποδεκτός από το Λονδίνο σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η αντίδραση των οποίων ήταν πιο επιθετική κάνοντας λόγο για «σχεδόν κατάρριψη».

«Το περιστατικό ήταν πολύ πιο σοβαρό από ό,τι αρχικά είχε φανεί και θα μπορούσε να θεωρηθεί έως και πράξη πολέμου» έγραφαν τότε οι New York Times με αμερικανούς αξιωματούχος να κάνουν λόγο για μια «πολύ τρομακτική» κίνηση. Πάντως το βρετανικό υπουργείο Άμυνας επέμεινε στους χαμηλούς τόνους υποβαθμίζοντας το περιστατικό. «Δεν θεωρούμε ότι αυτό το περιστατικό αποτελεί σκόπιμη κλιμάκωση εκ μέρους των Ρώσων και η ανάλυσή μας συμφωνεί ότι οφειλόταν σε δυσλειτουργία», ανέφερε, χαρακτηρίζοντας μεγάλο μέρος του ρεπορτάζ των New York Times ως «αναληθές ή παραποιημένο ή και τα δύο»

Τα νέα στοιχεία που έρχονται στο φως δείχνουν πως το μοιραίο χτύπημα, που θα πυροδοτούσε ανεξέλεγκτες εξελίξεις, αποφεύχθηκε μόνο επειδή ο πιλότος αστόχησε. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του BBC, από τις ρωσικές υποκλαπείσες συνομιλίες που κατέγραψε το RC-135 της RAF προκύπτει πως ο πιλότος έλαβε μια διφορούμενη εντολή την οποία εξέλαβε ως άδεια να «κλειδώσει» τον στόχο και να τον χτυπήσει με πύραυλο.

Πηγή που επικαλείται το BBC αναφέρει πως από το κέντρο ειπώθηκε προς τους πιλότους του Σουκχόι Su-27: «έχετε τον στόχο». Σε αντίθεση με τον έναν χειριστή που ερμήνευσε τη φράση ως «πράσινο φως» για το χτύπημα, ο συγκυβερνήτης του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους δεν κατάλαβε το ίδιο και διαμαρτυρήθηκε στον συνάδελφό του για την εκτόξευση του πυραύλου. «Κατάλαβες τι έκανες;» φέρεται να του είπε με έντονο τρόπο. Ωστόσο παρά την αντίδρασή του, ο δεύτερος χειριστής πρόλαβε να εκτοξεύσει και έναν δεύτερο πύραυλο, ο οποίος, όπως ο πρώτος, δεν βρήκε τον στόχο.

Οι ίδιες πηγές που μίλησαν στο βρετανικό μέσο σημείωσαν πως «ο αμφιλεγόμενος τρόπος με τον οποίο δόθηκε η εντολή δείχνει έναν υψηλό βαθμό ερασιτεχνισμού από τους εμπλεκόμενους». Όπως επισήμαναν οι εντολές που χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ είναι κωδικοποιημένη με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχει καμία περίπτωση παρερμηνείας τους. Η άδεια για να ανοίξει κάποιος πυρ δίνει με ακριβή και ξεκάθαρο τρόπο.

Γιατί η Βρετανία υποβάθμισε το περιστατικό

Σύμφωνα με το BBC οι λόγοι για τους οποίους η Βρετανία επέμεινε στην υποβάθμιση του περιστατικού, αποδεχόμενη δημόσια τα περί «τεχνικού σφάλματος», είναι δύο, αλλά στην πραγματικότητα ένας: Πρώτον δεν θα ήθελε να αποκαλύψει την έκταση των υποκλοπών που έχει τη δυνατότητα να κάνει. Η παρακολούθηση των επικοινωνιών του ρωσικού στρατού παρέχει σπουδαία πλεονεκτήματα και σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε αυτό να αποκαλυφθεί στον εχθρό.

Ωστόσο θα μπορούσε να τηρήσει μια πιο επιθετική στάση, αντίστοιχη με αυτή των ΗΠΑ, απλώς ερμηνεύοντας το χτύπημα ως απόπειρα κατάρριψης, χωρίς να χρειαστεί να αποκαλύψει τις πληροφορίες που είχε στα χέρια της.

Στην πραγματικότητα – και αυτός είναι ο δεύτερος και σημαντικότερος λόγος – η Βρετανία, όπως και η Ρωσία, δεν επιθυμούσαν την κλιμάκωση. Πόσο μάλλον όταν αυτή θα μπορούσε να παρασύρει ένα μέλος του ΝΑΤΟ σε στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το σύνολο της Συμμαχίας και τον κόσμο.

Σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών της Βρετανίας, σχολιάζοντας τις αποκαλύψεις, ανέφερε στο BBC πως «αυτό το περιστατικό είναι μια έντονη υπενθύμιση των πιθανών συνεπειών της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία». Σημειώνεται πως η Βρετανία είναι η μοναδική νατοϊκή δύναμη που πραγματοποιεί αποστολές με πλήρωμα στη Μαύρη Θάλασσα. Τα κατασκοπευτικά αεροσκάφη της RAF συνοδεύονται από μαχητικά αεροσκάφη Typhoon οπλισμένα με πυραύλους αέρος-αέρος.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που ένας Ρώσος πιλότος στοχεύει αεροσκάφος χώρας μέλους του ΝΑΤΟ. Τον Μάρτιο στις αρχές του τρέχοντος έτους, ένα ρωσικό αεροσκάφος κατέρριψε ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος παρακολούθησης των ΗΠΑ, που επίσης πετούσε πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα. Για εκείνη την κατάρριψη ο πιλότος τιμήθηκε με μετάλλιο