Καριέρα ή οικογένεια; Σ’ αυτό το δίλημμα καλείται να απαντήσει ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών στην Ελλάδα καθώς δεν αισθάνονται ελεύθερες στην επιλογή εργασίας τους, νιώθουν ότι δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες εργασίας με τους άνδρες και αναγκάζονται να εγκαταλείπουν ή να διακόπτουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία για να φροντίσουν τα παιδιά τους και μέλη της οικογένειάς τους που το έχουν ανάγκη.
Γράφει η Μαρία Συρεγγέλα*
Κάπως έτσι παραμένουν εγκλωβισμένες, κάποιες προσπαθώντας να ισορροπήσουν μεταξύ καριέρας και οικογένειας και κάποιες άλλες ρίχνοντας τελικά το βάρος μόνον στην οικογένειά τους.
Αν και η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην ισότητα των φύλων τις τελευταίες δεκαετίες ως αποτέλεσμα των νομοθεσιών περί ίσης μεταχείρισης, της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές, και των μέτρων για την πρόοδο των γυναικών, ωστόσο, οι ανισότητες μεταξύ των φύλων εξακολουθούν να υπάρχουν, και ειδικά στην εργασία.
Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπάρχει ένα χάσμα απασχόλησης μεταξύ των φύλων 12%. Επίσης είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται σε τομείς με χαμηλότερες αποδοχές ή μερικής απασχόλησης και υποεκπροσωπούνται σε θέσεις λήψης αποφάσεων.
Όμως, ακόμα κι αν οι γυναίκες συμμετέχουν στην αγορά εργασίας, επωμίζονται σε μεγάλο βαθμό το βάρος των οικογενειακών ευθυνών, των ευθυνών φροντίδας. Αυτές οι ευθύνες αφορούν τόσο τα παιδιά όσο και άλλα μέλη της οικογένειας, και μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο χρονοβόρες, προσωρινές ή μόνιμες.
Στο Υπουργείο Εργασίας και στη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων έχουμε διαπιστώσει ότι η ουσιαστική ισότητα των φύλων έρχεται σ’ έναν μεγάλο βαθμό μέσα από την εργασία. Γι’ αυτό, λοιπόν πήραμε μέτρα που θα κάνουν ευκολότερη την καθημερινή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων.
Έτσι στον νέο εργασιακό νόμο στο οποίο περιλαμβάνεται η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές, προβλέπεται άδεια πατρότητας μετ’ αποδοχών, που λαμβάνει ο πατέρας με τη γέννηση του παιδιού του, γονική άδεια, ως ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα κάθε γονέα, ώστε να συμμετέχουν και οι δύο γονείς στην ανατροφή του παιδιού τους ενώ άδεια με αποδοχές θα προβλέπεται και για τους φροντιστές εργαζόμενους. Επιπλέον θα δίνεται το δικαίωμα σε γονείς και φροντιστές εργαζόμενους να κάνουν χρήση ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι θα υπάρχει προστασία της θέσης εργασίας τους, με απαγόρευση της απόλυσης τους για όσο χρόνο κάνουν χρήση αδειών και διευκολύνσεων.
Παράλληλα υλοποιούμε το πιλοτικό πρόγραμμα Νταντάδες της Γειτονιάς με στόχο την καθολική εφαρμογή του κατά την προγραμματική περίοδο 2021-2027. Το πρόγραμμα αφορά τη φύλαξη βρεφών ηλικίας από 6 μηνών έως 2,5 ετών και προβλέπει την οικονομική ενίσχυση εργαζομένων μητέρων, μονογονέων, κηδεμόνων και αναδόχων για τη φύλαξη των παιδιών τους, είτε εντός οικογενειακής εστίας, είτε στο σπίτι παιδαγωγού-φύλακα. Ο στόχος του προγράμματος είναι διπλός: η υποστήριξη των εργαζομένων μητέρων και κηδεμόνων για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας μετά τη γέννηση των παιδιών τους και να συνεχίσουν την επαγγελματική σταδιοδρομία τους και η ενίσχυση άνεργων κυρίως γυναικών και την μείωση της αδήλωτης εργασίας στον τομέα της παροχής φροντίδας.
Στην ίδια λογική και τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης και αφορούν τη δημιουργία χώρων φύλαξης παιδιών σε χώρους εργασίας στον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να διευκολυνθούν οι νέοι γονείς, κυρίως μητέρες, να αναζητήσουν ευκαιρίες απασχόλησης ή να επιστρέψουν ομαλά και γρήγορα στις εργασίες τους. Αυτό το μέτρο είναι μία ακόμα «χείρα βοηθείας» προς τους εργαζόμενους γονείς που δίνουμε ως υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καθώς θα δώσει ανάσα σε χιλιάδες οικογένειες στη χώρα μας και θα απεγκλωβίσει τις εργαζόμενες μητέρες από το περιβόητο δίλημμα «καριέρα ή οικογένεια».
Επιπλέον ξεκινήσαμε την εφαρμογή Σήματος Ισότητας για επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πολιτικές ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών στα στελέχη τους ανεξαρτήτως φύλου στο πλαίσιο του έργου Share, που υλοποιεί η ΓΓΔΟΠΙΦ σε συνεργασία με το ΚΕΘΙ και την οργάνωση για την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών Women On Top με στόχο την προώθηση μέτρων συμφιλίωσης μεταξύ επαγγελματικής – οικογενειακής ζωής από τις μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
Στις προτεραιότητές μας είναι η θέσπιση μέτρων που θα βοηθήσουν στην αύξηση της γεννητικότητας και της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας. Μαζί. Χωρίς διαζευκτικά. Χωρίς διλήμματα. Θέλουμε να προστατεύσουμε και να στηρίξουμε τις γυναίκες που επιλέγουν να κάνουν οικογένεια αλλά και που παράλληλα επιθυμούν να συμμετέχουν ενεργά στην αγορά εργασίας και στα κέντρα διοίκησης και λήψης αποφάσεων. Αυτό κάνουμε. Και θα συνεχίσουμε…
* Μαρία Συρεγγέλα, Υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, Αρμόδια για την Δημογραφική Πολιτική, την Οικογένεια και την Ισότητα των Φύλων