Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί δεν μπορείτε να θυμηθείτε με ευκολία την ταινία που είδατε πριν δύο βράδια στο Netflix, αλλά μόλις ανεβείτε σε ένα ποδήλατο θυμάστε πολύ καλά πώς να κάνετε ποδήλατο, ακόμη κι αν έχετε να κάνετε από την παιδική σας ηλικία;
Όσο παράξενο και να ακούγεται, υπάρχει εξήγηση για όλο αυτό και, μάλιστα, επιστημονική, σύμφωνα με το mentalfloss.com.
Γράφοντας για το Scientific American, ο νευροψυχολόγος Boris Suchan εξηγεί ότι έχουμε δύο διαφορετικά είδη μακροπρόθεσμης μνήμης: τη δηλωτική και τη διαδικαστική. Μέσα στη δηλωτική μνήμη υπάρχουν δύο υπο-τύποι: η επεισοδιακή και η σημασιολογική μνήμη.
Ο ρόλος της μνήμης στην εκμάθηση δεξιοτήτων
Η επεισοδιακή μνήμη είναι η ανάκληση ενός γεγονότος στη ζωή σας, όπως το να πάτε σε μια συναυλία ή να πέσετε σε ένα χαντάκι. Σημασιολογική μνήμη, γνωστή και ως πραγματολογική μνήμη, είναι η γνώση ότι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε το 1945.
Αλλά η απόκτηση μιας δεξιότητας αποτελεί μέρος της διαδικαστικής μνήμης. Η εκμάθηση της οδήγησης, η εκμάθηση ενός αθλήματος ή η οδήγηση ποδηλάτου είναι δραστηριότητες που αποθηκεύονται σε άλλο τμήμα του εγκεφάλου. Θεωρητικά θα ήταν δυνατόν να υποστείτε έναν εγκεφαλικό τραυματισμό που θα μπορούσε να σας στερήσει τη μνήμη σας για την οδήγηση ποδηλάτου, αλλά να διατηρήσει το τμήμα που γνωρίζει πώς να οδηγείτε το ποδήλατο.
Υποθέτοντας ότι τα βασικά γάγγλια (ομάδα σωμάτων νευρώνων) σας, τα οποία επεξεργάζονται τη μη-δηλωτική μνήμη, δεν έχουν υποστεί βλάβη, θα είστε σε θέση να κάνετε πετάλι χωρίς κανένα πρόβλημα.
Αλλά γιατί η διαδικαστική μνήμη είναι τόσο επίμονη; Αυτό είναι λιγότερο σαφές για την επιστήμη, αν και ένας λόγος, γράφει ο Suchan, είναι ότι οι περιοχές του εγκεφάλου όπου σχηματίζονται τα πρότυπα κίνησης παρουσιάζουν μικρότερη εναλλαγή νευρικών κυττάρων, βοηθώντας στη διατήρηση της ανάκλησης αυτών των ενεργειών.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορείτε πάντα να ανεβείτε σε ένα ποδήλατο, αλλά όχι απαραίτητα να θυμάστε εκείνη την ταινία. Βέβαια, ίσως η ταινία να μην ήταν και τόσο καλή!