Η Αρναία είναι το χωριό που δεν περιμένεις να ανακαλύψεις στη Χαλκιδική. Κι αυτό γιατί οι περισσότεροι την έχουν συνδυάσει με τις ονειρικές παραλίες της και τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Όμως, η Χαλκιδική αποτελεί προορισμό και για τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου, καθώς διαθέτει κάποια -ελάχιστα μεν- χωριά που ενδείκνυνται για εξορμήσεις παντός καιρού.
Ένα από αυτά και η Αρναία με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τις γραφικές εικόνες, που στην κυριολεξία κερδίζει τις εντυπώσεις των ταξιδιωτών με την μοναδικότητα που τη χαρακτηρίζει.
Τα χωριά της Χαλκιδικής, λοιπόν, και μάλιστα όχι τα τουριστικά πλάι στο κύμα, αλλά εκείνα που βρίσκονται σε αρκετή απόσταση από την ακτογραμμή της Χαλκιδικής, αποτελούν πραγματικούς θησαυρούς τους οποίους σίγουρα κανείς αξίζει να ανακαλύψει, για να γνωρίσει από κοντά και το άλλο «πρόσωπο» του δημοφιλούς καλοκαιρινού προορισμού.
Αρναία: Το παραδοσιακό χωριό της Χαλκιδικής που κλέβει τις εντυπώσεις
Η Αρναία, λοιπόν, είναι ένα υπέροχο, παραδοσιακό χωριό «βουτηγμένο» στην πλούσια φύση του όρους Χολομώντα. Χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού, περιβάλλεται από ένα καταπράσινο τοπίο γεμάτο με πλούσια δάση και τρεχούμενα νερά, που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο.
Στην ουσία, η Αρναία αποτελεί έναν «παραδοσιακό οικισμό» και «ιστορικό τόπο» –χαρακτηρίστηκε έτσι από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1987– που ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των κτιρίων της, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα- έργα τέχνης.
Σημείο αναφοράς του χωριού δεν είναι άλλο από την κεντρική πλατεία, το «παζάρι» όπως την αποκαλούν και οι περισσότεροι, με τον χαρακτηριστικό τεράστιο πλάτανο, όπου συγκεντρώνεται και η μεγαλύτερη δραστηριότητα στον οικισμό. Από αυτήν ξεκινάνε στενά, πλακόστρωτα γραφικά σοκάκια με σπίτια πολύ κοντά το ένα στο άλλο, χωρίς αυλές, που χρονολογούνται από το πρώτο μισό του 19ου αιώνα και άλλα από το χρονικό διάστημα 1850-1945.
Τα πιο αξιόλογα δείγματα της χαρακτηριστικής αρχιτεκτονικής της Αρναίας συναντιούνται στη συνοικία της Γαννούδενας όπου βρίσκεται και το περίφημο Αρχοντικό Ιατρού, που λειτουργεί ως Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείου, καθώς και το Μουσείο Υφαντικής.
