Τις βασικές οδηγίες για την επανεκκίνηση της τουριστικής βιομηχανίας έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν χθες, με την ελπίδα να διασωθεί η τουριστική σεζόν μετά τα περιοριστικά μέτρα για τον κορονοϊό.
Το βασικό συμπέρασμα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, είναι να μην αρχίσουμε να φτιάχνουμε βαλίτσες.
«Οι οδηγίες καταλαμβάνουν πάνω από 70 σελίδες και η παρουσίαση κράτησε πάνω από δύο ώρες. Αλλά πάνω από τις λεπτομέρειες του θεωρητικού σχεδίου ήταν η αναγνώριση πως η Κομισιόν μπορεί να κάνει πολύ λίγα πράγματα για τους δύο βασικούς παράγοντες: το πόσο απρόβλεπτος είναι ο κορονοϊός και την ανεξαρτησία των πρωτευουσών των χωρών».
«θέλουμε να απολαύσουμε καλοκαιρινές διακοπές. Θέλουμε να δούμε τις οικογένειες και τους φίλους μας ακόμα κι αν μένουν σε άλλη περιοχή, σε άλλη χώρα της ΕΕ. Αλλά θέλουμε να μπορούμε να το κάνουμε αυτό παραμένοντας ασφαλείς και υγιείς» δήλωσε ο Επίτροπος Εσωτερική Αγοράς Τιερί Μπρετόν. «Είναι μία δύσκολη ισορροπία. Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Και δεν θα τις βρούμε όλες σήμερα, γιατί είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη».
Είναι ασφαλές να ταξιδέψει κανείς;
Η Κομισιόν παρουσίασε κατάλογο μέτρων για να περιορίσει τον κίνδυνο μολύνσεων στη διάρκεια ταξιδιών, καθώς θα αποκαθίστανται οι μεταφορές. Σε αυτά περιλαμβάνεται η χρήση μάσκας, μικρότερη πληρότητα, η χρήση ψηφιακών εγγράφων και τα προστατευτικά μέτρα για τους εργαζόμενους στις μεταφορές.
Ο κίνδυνος διασυνοριακών μετακινήσεων μπορεί να περιοριστεί περαιτέρω με το να επιτραπούν μόνο μεταξύ περιοχών που έχουν τον ιό υπό έλεγχο, σημείωσε η Κομισιόν. Αλλά αυτό θα απαιτεί επίσης τήρηση αποστάσεων, ενώ οι χώρες θα πρέπει να διαθέτουν και την ανάλογη ιατρική φροντίδα, τεστ και δυνατότητα ιχνηλάτησης για να σταματήσουν έγκαιρα τυχόν νέα ξεσπάσματα.
Όπως εξήγησε η επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδη, η διασυνοριακή μετακίνηση «δεν είναι ακίνδυνη, πρέπει να είμαστε ανοιχτοί και ειλικρινείς για το θέμα αυτό».
Πότε μπορείτε να ταξιδέψετε;
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ζήτησε από τις χώρες-μέλη να ανοίξουν τα εντός ΕΕ σύνορά τους «το συντομότερο δυνατό», λέγοντας πως αυτό είναι «ουσιώδες για τις οικονομίες μας και τον τουρισμό μας».
Η Κομισιόν προειδοποίησε πως η καθυστέρηση αυτής της κίνησης πέρα από το απαραίτητο για λόγους υγείας επιβαρύνει με «βαρύ φορτίο» τους πολίτες της ΕΕ και την ενιαία αγορά.
Αλλά, παρότι η συμβουλή της Κομισιόν είναι οι χώρες να επανεκκινήσουν τον τουρισμό τους, αυτό δεν απαντά στο κρίσιμο ερώτημα του πότε.
Με τον ιό να έχει έρθει για να μείνει, προς το παρόν τουλάχιστον, είναι αδύνατον να καταρτιστεί ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα, όπως ανέφερε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ylva Johansson. Θα απαιτηθεί επίσης διαρκής παρακολούθηση. «Θα πρέπει διαρκώς να παρακολουθούμε την κατάσταση για α δούμε εάν χειροτερεύει. Ελπίζω πως όχι, αλλά εάν συμβεί αυτό θα πρέπει να μπορούμε να προχωρήσουμε σε τροποποιήσεις».
Την ίδια μέρα που έγιναν οι ανακοινώσεις, η Γερμανία ανακοίνωση χαλάρωση των συνοριακών περιορισμών αλλά τόνισε πως η ελευθερία μετακίνησης δεν θα επανέλθει πριν τις 15 Ιουνίου. Η Πολωνία γνωστοποίησε πως θα συνεχίσει τους συνοριακούς ελέγχους έως τις 12 Ιουνίου ενώ χώρες της Βαλτικής σχεδιάζουν να άρουν τους περιορισμούς στην περιοχή τους την Παρασκευή.
Πού μπορείτε να ταξιδέψετε;
Η Κομισιόν υποστηρίζει προσέγγιση δύο σταδίων: Πριν επιτραπούν οι μετακινήσεις εντός ΕΕ να χαλαρώσουν πρώτα οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί μεταξύ περιοχών με παρόμοια επιδημιολογικά δεδομένα. Όταν αυτό συμβεί, δεν τίθεται θέμα διάκρισης με βάση την εθνικότητα- που θα ήταν και παράνομη. «Δεν είναι δυνατόν να γίνει τέτοια διάκριση με βάση το διαβατήριο» τόνισε η Johansson.
Οι χώρες δεν θα χρειάζεται να άρουν ταυτόχρονα όλους τους περιορισμούς αλλά όταν το κάνουν θα πρέπει να υποδεχτούν ταξιδιώτες από όλες τις χώρες σε παρόμοια κατάσταση. Η ιδέα είναι πως οι ταξιδιώτες θα μπορούν να δουν online σε ποιες χώρες μπορούν να μεταβούν.
Αλλά οι πληροφορίες δεν είναι ακόμα διαθέσιμες για να ξεκαθαριστεί πώς μπορεί αυτό να οργανωθεί. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων συγκεντρώνει στοιχεία από χώρες και περιοχές, όπως είπε η Κυριακίδη, εκτιμώντας πως έτσι θα δημιουργηθεί ένας χάρτης που θα δείχνει την εξάπλωση της covid-19.
Τι ισχύει εκτός ΕΕ;
Η Κομισιόν έχει ζητήσει από τις χώρες-μέλη να περιορίσουν τις μετακινήσεις έξω από την ΕΕ μέχρι τουλάχιστον τις 15 Ιουνίου, με σκοπό πρώτα να ανοίξουν τα εσωτερικά σύνορα της και μετά να επανεξετάσεις τα ταξίδια εκτός.
«Δεν είμαστε ακόμα εκεί» τόνισε η Johansson.
Τι ισχύει με την καραντίνα;
Η καραντίνα δεν θα πρέπει να είναι απαραίτητη εφόσον ληφθούν σωστά μέτρα ελέγχου στην αφετηρία και τον προορισμό των ταξιδιωτών, ξεκαθάρισε η Κυριακίδη. Αλλά τελικά, εναπόκειται στις χώρες της ΕΕ να αποφασίσουν εάν όσοι φτάνουν εκεί θα πρέπει να μπαίνουν σε αυτο-απομόνωση.
Κι εδώ τα πράγματα είναι ανάμεικτα. Η Πολωνία έχει ζητήσει 14ήμερη καραντίνα για όποιον φτάνει στη χώρα. το ίδιο και η Ισπανία από αύριο. Η Γαλλία προβλέπει καραντίνα αλλά όχι για ταξιδιώτες εντός ΕΕ.
Εάν ακυρωθούν οι διακοπές σας, θα πάρετε τα λεφτά σας πίσω;
Η Κομισιόν επέμεινε πως σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία οι επιβάτες έχουν δικαίωμα αποζημίωσης.
«Εάν χάσεις τη δουλειά σου, εάν αυτός είναι όλος ο προϋπολογισμός σου για διακοπές και είναι σε αυτά τα εισιτήρια που δεν μπορείς πια να χρησιμοποιήσεις, τότε χρειάζεσαι αποζημίωση. Κι αυτό είναι δικαίωμά σου, τελεία» είπε χθες χαρακτηριστικά η Μαγκρέτε Βεστάγκερ.
Πολλές χώρες, όπως σημειώνει το Politico, έχουν επιτρέψει σε εταιρείες να αναστείλουν αυτές τις υποχρεώσεις στη διάρκεια του κορονοϊού και η Κομισιόν δεν ήταν σαφής για τα βήματα που θα χρειαστούν για την τήρηση των κανονισμών.
Η Βεστάγκερ γνωστοποίησε πως ήδη αποστέλλονται επιστολές στις χώρες με αίτημα να εναρμονιστούν. Ωστόσο η Επίτροπος Μεταφορών Adina Vălean σημείωσε πως οι επιστολές αυτές είναι περισσότερο «ενθάρρυνση» παρά πρώτο βήμα σε διαδικασία επίσημης συμμόρφωσης. Ακόμα και εάν η Κομισιόν προσφύγει στη δικαιοσύνη, αυτό μπορεί να πάρει χρόνια, καταλήγει το δημοσίευμα.