Σήμερα βλέπει κανείς μόνο μερικά σπίτια πάνω σε έναν μεγάλο βράχο στο New Mexico. Εκεί βρίσκεται ωστόσο η παλαιότερη κοινότητα της Βόρειας Αμερικής. Στο Acoma Pueblo στη Valencia των ΗΠΑ ζουν οι Acoma εδώ και 800 χρόνια- αν και σήμερα οι κάτοικοι είναι μόνο 50. Η κοινότητα δεν έχει τρεχούμενο νερό ούτε ηλεκτρικό ρεύμα.
Τη δεκαετία του ’50 ένα μέρος του βράχου ανατινάχθηκε και κατασκευάστηκε δρόμος που οδηγεί στην κορυφή του. Μέχρι τότε όμως ο μόνος τρόπος να φτάσει κανείς εκεί ήταν τα σχεδόν κάθετα σκαλιά που είχαν σκαφτεί μέσα στο βράχο.
Οι περισσότεροι επισκέπτες χρησιμοποιούν σήμερα το δρόμο αλλά υπάρχουν και τα σκαλιά για τους πιο γενναίους.
Σύμφωνα με τη Daily Mail, ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους που έφτασε εκεί ήταν ο Ισπανός εξερευνητής Francisco Vázquez de Coronad το 1540.
Περίπου 60 χρόνια αργότερα άρχισαν οι επιδρομές υπό την ηγεσία του αποικιακού κυβερνήτη Juan de Oñate.
Σε μια προσπάθεια να προστατεύσουν το χωριό τους οι κάτοικοι του Acoma Pueblo έκαναν την πρώτη κίνηση και σκότωσαν αρκετούς άνδρες, ανάμεσα τους και τον ανιψιό του Oñate. Δύο μήνες αργότερα οι Ισπανοί επεδίωξαν εκδίκηση σκοτώνοντας 600 κατοίκους και παίρνοντας σκλάβους άλλους 500…
Ο πληθυσμός της κοινότητας έπεσε από τα 2000 άτομα σε μόλις 250 με τους επιζήσαντες να επιχειρούν σιγά σιγά να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους, πληρώνοντας παράλληλα φόρο στους Ισπανούς για το βαμβάκι, τα σπαρτά και τη δουλειά.
Εκεί έφτασαν και ιεραπόστολοι μεταξύ 1629 και 1640 φέρνοντας τον καθολικισμό και ανεγείροντας την πρώτη εκκλησία στην περιοχή. Η κατασκευή δεν ήταν απλή καθώς 20.000 τόνοι πέτρες και χώμα χρειάστηκε να κουβαληθούν πάνω στο απότομο βουνό.
Δεν ήταν βέβαια όλοι ευχαριστημένοι με αυτές τις αλλαγές.
Η επανάσταση στο Pueblo έγινε το 1689 με 17.000 κατοίκους να εξεγείρονται κατά των αποικιοκρατών, εξαφανίζοντας όλους τους ισπανικούς καταυλισμούς στην περιοχή.
Ακολούθησαν κι άλλες εισβολές κυρίως από τους Apache, τους Comanche, και τους Ute.
Με την ανάπτυξη του σιδηρόδρομου στα 1880 η επιρροή προς τους κατοίκους της κοινότητας εντάθηκε και τελικά τη δεκαετία του 1920 οι χωρικοί ενέδωσαν στον πιο μοντέρνο τρόπο ζωής και πολλά παιδιά μπήκαν εσωτερικά σε σχολεία.
Σήμερα διατηρούνται ακόμα περίπου 300 σπίτια αλλά η έλλειψη ηλεκτρικού ρεύματος, αποχετευτικού δικτύου και τρεχούμενου νερού έχει διώξει πολλούς μόνιμους κατοίκους.
Οι Acoma διατηρούν ωστόσο την ταυτότητά τους, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μια ειρηνική και πνευματική κοινότητα. «Πιστεύω πως όταν ο λαός μας ήρθε στον κόσμο υπήρχε κάποιο σχέδιο», δηλώνει ο διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου των Acoma, Brian Vallo.