Η πρόσκληση του Έλον Μάσκ στον Μάρκ Ζάκερμπεργκ για μια μάχη σε κλουβί προκάλεσε γέλια και κριτική για τη σοβαρότητα των δύο ανθρώπων που ηγούνται της βιομηχανίας της τεχνολογίας. Όμως πίσω από το σόου και τον τραγέλαφο κρύβεται μια πραγματική μάχη για την κυριαρχία στα social media με έπαθλο δισεκατομμύρια ευρώ.

Την Πέμπτη, 6 Ιουλίου, ο Μάρκ Ζάκερμπεργκ, ιδιοκτήτης της Meta (Facebook, Instagram, WhatsApp κ.α.), παρουσίασε το Threads. Πρόκειται για τη νέα εφαρμογή που θα αποτελέσει τον βασικό ανταγωνιστή του Twitter, το οποίο μετά την εξαγορά του από τον Έλον Μάσκ έναντι 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δεν διανύει τις καλύτερες ημέρες του.

Περίπου το 80% από τους σχεδόν 8.000 υπαλλήλους του Twitter έχουν απολυθεί με τον ισχυρισμό της μείωσης του κόστους. Οι χρήστες δηλώνουν εξοργισμένοι – με τάσεις φυγής εξαιτίας των περιορισμών, του ελέγχου περιερχομένου και των paywall – και οι διαφημιστές εγκαταλείπουν ο ένας μετά τον άλλον την πλατφόρμα.

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Economist, τα έσοδα του Twitter από διαφημίσεις θα είναι 28% χαμηλότερα από πέρυσι, σύμφωνα με την πρόβλεψη του eMarketer, ενώ τον Μάιο η Fidelity, μια εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, υπολόγισε ότι η δημοφιλής πλατφόρμα είχε χάσει περίπου τα δύο τρίτα της αξίας της από τότε που ο Μασκ προχώρησε στην αγορά της. Πρόκειται για υπαρξιακό πρόβλημα για μια εταιρεία που εξακολουθεί να αντλεί τα περισσότερα χρήματα από τη διαφήμιση.

Μετά και τις τελευταίες αποφάσεις του Έλον Μάσκ, που φαίνεται να οδηγούν την πλατφόρμα σε μια συνδρομητική μορφή, η Meta του Ζάκερμπεργκ εκτιμάει πως δημιουργείται ένα μεγάλο κενό στην αγορά των κοινωνικών δικτύων. Και σύμφωνα με τους ειδικούς και τα στοιχεία, η εκτίμηση είναι σωστή.

Η ευκαιρία του Ζάκερμπεργκ

Ο Ζάκερμπεργκ, αν και τα τελευταία χρόνια έχει εξοργίσει τους επενδυτές με ανυπόστατα ή υπερφιλόδοξα επιχειρηματικά σχέδια, έχει μια νέα ευκαιρία να γίνει ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Οι πλατφόρμες του είχαν ταυτιστεί με παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων, παραπληροφόρηση και προώθηση μίσους, όμως σήμερα το πεδίο είναι πιο ευνοϊκό για τον ίδιο και το σχέδιό του για ένα νέο μέσο κοινωνικής δικτύωσης.

Ιδιαίτερα εάν αυτό δεν θα υπόκειται στις ιδιοτροπίες και τις αλλοπρόσαλλες κινήσεις του Μάσκ. Αν και είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, ο Μάσκ δεν εντυπωσιάζει με τις διοικητικές ικανότητές του και φαίνεται πως πλέον αρέσκεται να επιδίδεται κυρίως σε διαμάχες και προκλητικές κινήσεις, γράφει ο Guardian. Όπως σχολιάζει ο Economist, ο Ζάκερμπεργκ, σε σύγκριση με τον Μάσκ, μοιάζει με πρότυπο καλής διεύθυνσης. Είναι γεγονός πως ο Μασκ παραμένει – ακόμη και σήμερα – πιο δημοφιλής από τον ιδιοκτήτη της Meta στους Αμερικάνους, σύμφωνα έρευνα του YouGov. Όμως η διαχείριση του Twitter τον φθείρει μέρα με τη μέρα και το ποσοστό αποδοχής του Ζάκερμπεργκ σταδιακά ανεβαίνει, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών.

Τα αποκαλυπτήρια του Threads

Τα πρώτα ανεπίσημα αποκαλυπτήρια του «Threads» έγιναν την περασμένη εβδομάδα, στο προσωπικό της Meta. Σύμφωνα με το Verge, ο Chris Cox, υπεύθυνος του αρμόδιου τμήματος της εταιρείας, ανέφερε πως οι εργασίες για τη νέα εφαρμογή ξεκίνησαν τον Ιανουάριο. H Meta φαίνεται πως παρασκηνιακά έχει δουλέψει και ένα ακόμη «κλειδί» για την επιτυχία της νέας εφαρμογής. Όπως είπε ο Cox η εταιρεία έχει ήδη προσεγγίζει εξέχουσες προσωπικότητες για να μεταβούν στο νέο μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Μια εξ αυτών για παράδειγμα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, είναι η Όπρα Γουίνφρι.

Το Threads αναμένεται να έχει παρόμοια εμφάνιση και λειτουργία με το Twitter. Εξάλλου η Meta, όπως γράφει ο Economist, γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα πως να «κλωνοποιεί» τους ανταγωνιστές της. Το 2016 καθώς οι αναρτήσεις του Snapchat, γνωστές ως «stories» έγιναν δημοφιλείς, ο Ζάκερμπεργκ παρουσίασε τα «Instagram Stories», που βοήθησαν το μέσο να παραμείνει στην κορυφή. Πέρυσι, όταν τα σύντομα βίντεο του TikTok έγιναν απειλή, η Meta κυκλοφόρησε το «Reels», μια σχεδόν πανομοιότυπη μορφή βίντεο στο Instagram και το Facebook.

To πλεονεκτήματα του Threads

Επίσης η Meta, στον «πόλεμο» με το Twitter, έχει ένα ακόμη πλεονέκτημα: Την άμεση σύνδεση με τους χρήστες του Instagram. Όπως αποκαλύπτεται από στιγμιότυπα οθόνης που διέρρευσαν, οι χρήστες θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα υπάρχοντα στοιχεία σύνδεσης στο Instagram για να μεταβούν στη νέα πλατφόρμα, με ένα μόνο «κλικ». Μάλιστα, σύμφωνα με την DataReportal, μια ερευνητική εταιρεία, περίπου το 87% των χρηστών του Twitter χρησιμοποιούν ήδη το Instagram. Αυτό σημαίνει πως θα μπορούσε να επωφεληθεί άμεσα από τους χρήστες που ήδη έχει το Instagram.

Και το εν λόγω πλεονέκτημα μεταφράζεται και σε διαφημιστικά έσοδα. Η Meta, σε αντίθεση με το Twitter, θα γνωρίζει πολλά περισσότερα για τους χρήστες εξαιτίας των άλλων εφαρμογών της. Επομένως θα μπορεί να τους «χτυπήσει» καλύτερα με στοχευμένες διαφημίσεις στο Threads από την πρώτη ημέρα. Και αυτό σίγουρα προσελκύει το ενδιαφέρον των εταιρειών. Διαφημιστικά το Threads φαίνεται να συμπληρώνει το τρέχον χαρτοφυλάκιο της Meta.

«Θησαυρός» για την νέα εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Ένα επιπλέον κίνητρο της Meta για τη δημιουργία του Threads αφορά και στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης που βασίζεται σε μεγάλα γλωσσικά μοντέλα. Όπως εξηγεί ο Economist, τα εν λόγω συστήματα απορροφούν κείμενο από το διαδίκτυο για να παράγουν ανθρώπινες αποκρίσεις σε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, όπως το ChatGPT. Επενδύοντας σε μια νέα πλατφόρμα που θα βασίζεται κυρίως σε κείμενο, σε αντίθεση με τις αναρτήσεις σε Facebook και Instagram που κατά κόρον αφορούν φωτογραφίες και βίντεο. Με το Threads η Meta θα έχει τη δική της πηγή γλωσσικών δεδομένων, που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης. Είτε πουλήσει αυτά τα δεδομένα, είτε τα χρησιμοποιήσει η ίδια για ένα δικό της AI σύστημα, η Meta θα βγει κερδισμένη.

Η δύναμη του Twitter

Το Twitter αριθμεί αυτή τη στιγμή περίπου 250 εκατομμύρια χρήστες, σαφώς λιγότερους από τα δισεκατομμύρια των χρηστών της Meta (Facebook και Instagram). Το 2021 τα έσοδα του Twitter ήταν 5,1 δισεκατομμύρια δολάρια έναντι 116 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Meta. Όμως παρότι υστερεί σημαντικά στα νούμερα, η επιρροή του στην παγκόσμια ειδησεογραφία και την πολιτική ατζέντα είναι πολύ μεγαλύτερη. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Ζάκερμπεργκ «ζηλεύει» το Twitter και μάλιστα είχε εξετάσει την εξαγορά του πριν από περίπου μια δεκαετία.

Ένα κρίσιμο ζήτημα με το οποίο θα βρεθεί αντιμέτωπη η Meta αφορά στο εάν άνθρωποι που έχουν περάσει χρόνια δημιουργώντας ένα τεράστιο αριθμό ακολούθων στο Twitter είναι τελικά πρόθυμοι να εγκαταλείψουν το «τιτίβισμα» και να μετακινηθούν σε μια νέα πλατφόρμα.

Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως μια τέτοια «μετεγκατάσταση» είναι εφικτή. Είναι χαρακτηριστικό πως μετά το χάος που προκλήθηκε το Σαββατοκύριακο στο Twitter εξαιτίας της απόφασης του Μασκ να επιβάλλει περιορισμούς στους χρήστες σχετικά με τον αριθμό προβολής αναρτήσεων, η Bluesky, μια φτωχή και υπό δοκιμή εφαρμογή αντίστοιχη του Twitter, αύξησε τη βάση των χρηστών της κατά 20%. Μάλιστα η εταιρεία του Bluesky ήταν σε τέτοιο βαθμό απροετοίμαστη για μια τέτοια εξέλιξη που τελικά δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στη ζήτηση και κατέρρευσε. Πλέον λειτουργεί μόνο με πρόσκληση, κάτι που σημαίνει πως μόνο 250.000 άτομα έχουν πλέον πρόσβαση στην υπηρεσία. Ανεξάρτητα από την αποτυχία της Bluesky, η εξέλιξη κατέδειξε πως υπάρχει η διάθεση στους χρήστες για μια εναλλακτική λύση έναντι του Twitter.

Στο «καναβάτσο» των social media;

Μπορεί η έναρξη από το μηδέν ενός κοινωνικού δικτύου να είναι μια αρκετά δύσκολη υπόθεση, όμως η Meta έχει την τεχνογνωσία και ο Μασκ της έδωσε το χώρο. Η μάχη στο «κλουβί» μεταξύ του Μάσκ και του Ζάκερμπεργκ μπορεί να μη γίνει και ποτέ, όμως στην πραγματική μάχη κυριαρχίας και δισεκατομμυρίων, ο δεύτερος φαίνεται έτοιμος να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να ρίξει τον ανταγωνιστή του στο «καναβάτσο» των social media. Μένει να φανεί εάν θα τα καταφέρει. Πάντως, όπως πολλοί σχολιάζουν, είναι απλά απίστευτο πως ο Έλον Μάσκ κατάφερε να κάνει στο Twitter τόσο μεγάλη ζημιά σε τόσο μικρό χρόνο, σχολιάζουν πολλοί.