Η εξέλιξη της τεχνολογίας γενικότερα και της τεχνητής νοημοσύνης ειδικότερα, δεν ανήκουν σε κάποια φαντασιακή σφαίρα. Ούτε είναι μόνο προϊόντα της φαντασίας συγγραφέων και σεναριογράφων. Η εξέλιξη και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, σε διάφορους τομείς της ζωής μας, είναι εδώ, στο τώρα.
Επιστήμονες στην Κίνα έχουν ήδη προχωρήσει στο επόμενο επίπεδο χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης, εφαρμόζοντάς την και στον τομέα της δικαιοσύνης. Έχουν προγραμματίσει την τεχνητή νοημοσύνη για να εντοπίζει εγκλήματα και να ασκεί κατηγορίες «με ακρίβεια 97%,» όπως ισχυρίζονται οι ίδιοι.
Σύμφωνα με τη South China Morning Post, οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα εργαλείο που μπορεί να αξιολογήσει υποθέσεις και να προτείνει ποινές με βάση μια λεκτική περιγραφή η οποία με τη σειρά της βασίζεται στα καταγεγραμμένα1.000 «χαρακτηριστικά» που προέρχονται από περίπου 17.000 πραγματικές περιπτώσεις υποθέσεων που έχουν εξεταστεί από το 2015 έως το 2020.
Το Lex Ex Machina στην υπηρεσία του νόμου
Το Lex Ex Machina έχει ήδη δοκιμαστεί από τη μεγαλύτερη εισαγγελική αρχή της Κίνας, το Shanghai Pudong People’s Procuratorate. Στις απλές υποθέσεις το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης τα πάει εξαιρετικά. Σε κοινές εγκληματικές πράξεις όπως ο τζόγος, η αμελής οδήγηση ή η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η κλοπή και η απάτη μπορούν να αντιμετωπιστούν και με τον κατήγορο-ρομπότ. Στις πιο περίπλοκες υποθέσεις το σύστημα ακόμα αντιμετωπίζει προβλήματα.
«Το σύστημα, σε κάποιο βαθμό, μπορεί να αντικαταστήσει τους εισαγγελείς στη διαδικασία λήψης αποφάσεων», δήλωσε ο καθηγητής Shi Yong, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης, σε μια δήλωση που δημοσιεύτηκε από το περιοδικό Management Review.
Θα προσλαμβάνατε έναν δικηγόρο-ρομπότ για να σας σώσει στο δικαστήριο;
Το ερώτημα πάντως που εγείρεται (πέραν τον ζητημάτων ηθικής και βιο-ηθικής μιας και κάθε τεχνολογία είναι κατασκευασμένη από τον άνθρωπο, άρα οι αποφάσεις των δημιουργών επηρεάζουν τα δημιουργήματα), είναι εάν θα αφήνατε τη -νομική- μοίρα σας στα χέρια ενός ρομπότ.
Το app «DoNotPay» και ο ιδρυτής του Joshua Browder λέει «εννοείται». Όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος το app είναι το πρώτο ρομπότ-δικηγόρος στον κόσμο. Αυτό βοηθά τους χρήστες να συντάξουν νομικές επιστολές. «Πείτε στο chatbot του ποιο είναι το πρόβλημά σας, όπως η προσφυγή κατά του προστίμου στάθμευσης, και θα σας προτείνει ποια νομική γλώσσα πιστεύει ότι είναι η καλύτερη για χρήση.
Οι άνθρωποι μπορούν να πληκτρολογήσουν τη δική τους πλευρά ενός επιχειρήματος χρησιμοποιώντας τα δικά τους λόγια και το λογισμικό με ένα μοντέλο μηχανικής μάθησης ματσάρει ποιος είναι ο σωστός νομικός όρος που πρέπει να χρησιμοποιήσεις», λέει ο Browder.
H εταιρεία του νεαρού έχει έδρα τη Silicon Valley αλλά η ιστορία πηγαίνει πίσω στο Λονδίνο το 2015. Εκεί λέει ότι ως νέος οδηγός έκανε συνεχώς παραβιάσεις με αποτέλεσμα να έχει μαζέψει ένα υπέρογκο ποσό σε κλήσεις, τις οποίες φυσικά δεν μπορούσε να πληρώσει. Έτσι μετά από πολύ προσωπική έρευνα κατάφερε να βρει τους τρόπους πώς να γλιτώσει κάποια από αυτά τα πρόστιμα.
Αντί να κάνει copy paste συνεχώς το ίδιο έγγραφο κάθε φορά, ο 24χρονος κατάλαβε ότι θα ήταν η «η τέλεια δουλειά για ένα λογισμικό». Έτσι δημιούργησε την πρώτη έκδοση του DoNotPay μέσα σε λίγες εβδομάδες το 2015.
Έκτοτε, η εφαρμογή εξαπλώθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ και τώρα μπορεί να βοηθήσει τον χρήστη να γράψει επιστολές που ασχολούνται με μια σειρά ζητημάτων. αξιώσεις ασφάλισης, αίτηση για τουριστική βίζα, επιστολές παραπόνων σε επιχείρηση ή τοπική αρχή, επιστροφή χρημάτων για διακοπές που δεν μπορείτε πλέον να συνεχίσετε ή ακύρωση συνδρομής στο γυμναστήριο. Ο κ. Browder λέει ότι οι δύο τελευταίες χρήσεις αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Το DoNotPay ισχυρίζεται τώρα ότι έχει 150.000 συνδρομητές που πληρώνουν. Και ενώ έχει τους επικριτές του, με κάποιους να λένε ότι οι νομικές συμβουλές του δεν είναι αρκετά ακριβείς, πέρυσι κέρδισε βραβείο από τον Αμερικανικό Δικηγορικό Σύλλογο για την αύξηση της νομικής πρόσβασης.
Ο κ. Browder ισχυρίζεται ότι το συνολικό ποσοστό επιτυχίας είναι 80%, ενώ μειώνεται στο 65% για τις κλήσεις στάθμευσης, επειδή όντως «μερικοί άνθρωποι είναι ένοχοι».
Η τεχνητή νοημοσύνη στο πλευρό των δικηγόρων και όχι εχθρός;
Πολλοί θα έλεγαν -και λογικά- ότι οι δικηγόροι θα έπρεπε να βγάζουν καπνούς ακούγοντας ότι ένα ρομπότ θα τους φάει τη δουλειά. Η δικηγόρος Sally Hobson διαφωνεί. Πρόσφατα το γραφείο της στο Λονδίνο χρησιμοποίησε τεχνητή νοημοσύνη σε μια περίπλοκη δίκη για μία δολοφονία. Η υπόθεση αφορούσε την ανάγκη να αναλυθούν γρήγορα περισσότερα από 10.000 έγγραφα.
Το λογισμικό έκανε την εργασία τέσσερις εβδομάδες γρηγορότερα από ό,τι θα χρειαζόταν οι άνθρωποι, εξοικονομώντας 50.000 λίρες συνολικά στη διαδικασία.
Οι δικηγόροι που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για βοήθεια «γίνονται ο κανόνας», λέει η Eleanor Weaver, διευθύνουσα σύμβουλος της Luminance, η οποία κατασκευάζει το λογισμικό που χρησιμοποιεί η κυρία Hobson. Το χρησιμοποιούν επίσης περισσότερα από 300 άλλα δικηγορικά γραφεία σε 55 χώρες, που εργάζονται σε 80 γλώσσες.
Σοβαρές οι επικρίσεις και με βάσιμα επιχειρήματα
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην επιβολή του νόμου έχει δεχθεί σφοδρές επικρίσεις από πολιτικούς ακτιβιστές και μηχανικούς, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η υπάρχουσα τεχνολογία δεν είναι πάντα αρκετά λεπτεπίλεπτη ώστε να κατανοήσει όλες τις παραμέτρους μιας υπόθεσης και να αποδώσει σωστά δικαιοσύνη – ένα πεδίο που οι ίδιοι οι άνθρωποι δεν έχουν ακόμη κατακτήσει. Πολλές μελέτες έχουν δείξει την αποτυχία της τεχνητής νοημοσύνης να ανιχνεύσει τη ρητορική μίσους στο διαδίκτυο ή την προτίμηση για λευκά πρόσωπα στην οθόνη.
Παρά τις προφανείς αδυναμίες της, η μηχανική μάθηση εφαρμόζεται ήδη στο δικαστήριο. Νωρίτερα μέσα στο 2021, μια έρευνα του Associated Press ακολούθησε έναν άνδρα από την Οκλαχόμα που κατηγορήθηκε για τη δολοφονία ενός γείτονα με βάση το κρυφό βίντεο παρακολούθησης και έναν αποκλειστικό αλγόριθμο που ονομάζεται ShotSpotter που ανέλυε τους θορύβους στα πλάνα – για να διαπιστωθεί ότι ο Williams πυροβόλησε και σκότωσε τον άνδρα.
Η τεχνολογία ShotSpotter χρησιμοποιείται επί του παρόντος σε περίπου 110 αμερικανικές πόλεις και μπορεί να κοστίσει έως και 95.000 δολάρια ανά τετραγωνικό μίλι κάλυψης. Ωστόσο, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο διαπίστωσε ότι οι τοπικές αρχές επιβολής του νόμου δεν παίρνουν πιθανότατα αυτό που έχουν πληρώσει. Όπως αναφέρει η New York Post, ένας ερευνητής είπε ότι τα στοιχεία μελέτης που διεξήγαγε «υποδεικνύει ότι η τεχνολογία δεν μειώνει τη βία με τα πυροβόλα όπλα μακροπρόθεσμα και η εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνολογίας δεν οδηγεί σε περισσότερες συλλήψεις για δολοφονίες που να σχετίζονται με όπλα».
