Δημοσιεύτηκαν από τη NASA οι εικόνες που κατέγραψε η αποστολή Deep Impact στη διάρκεια του πρόσφατου κοντινού περάσματος από τον κομήτη Χάρτλεϊ-2. Τα χιλιάδες στίγματα που διακρίνονται στις εικόνες είναι κομμάτια πάγου που εκτοξεύονται από την επιφάνεια μαζί με πίδακες διοξειδίου του άνθρακα.

Δεδομένου ότι οι κομήτες θεωρούνται κατάλοιπα από τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος, πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, οι νέες εικόνες ίσως προσφέρουν στοιχεία όχι μόνο για τους κομήτες, αλλά και για τη γέννηση των πλανητών.

«Όταν είδαμε όλα αυτά τα στίγματα να περιβάλλουν τον πυρήνα [του κομήτη], πραγματικά μας έπεσαν τα σαγόνια» σχολίασε ο Πιτ Σουλτζ του Πανεπιστημίου Μπράουν στις ΗΠΑ.

Οι κομήτες, ή «βρόμικες χιονόμπαλες» όπως τους αποκαλούν οι αστρονόμοι, είναι γνωστό ότι αποτελούνται από πάγους και σκόνη, και όχι από συμπαγή βράχια όπως οι αστεροειδείς.

Οι κομήτες που περνούν περιοδικά από τη γειτονιά της Γης προέρχονται από πολύ μακριά: ξεκίνησαν από το λεγόμενο Νέφος του Όορτ, έναν πληθυσμό δισεκατομμυρίων κομητών, ο οποίος βρίσκεται στις παρυφές του Ηλιακού Συστήματος, σχεδόν ένα έτος φωτός μακριά από τον Ήλιο.

Οι νέες εικόνες υποδεικνύουν ότι, καθώς ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο, η ακτινοβολία θερμαίνει πάγο διοξειδίου του άνθρακα (ξηρό πάγο) που κρύβεται λίγο κάτω από τη σαθρή επιφάνεια του Χάρτλεϊ-2. Καθώς εξαχνώνεται (μετατρέπεται κατευθείαν από πάγος σε αέριο) και εκτοξεύεται στο Διάστημα, το διοξείδιο του άνθρακα παρασύρει μαζί του κομμάτια πάγου νερού.

Τα στίγματα που διακρίνονται στις φωτογραφίες ουσιαστικά είναι μεγάλα παγάκια, με μέγεθος όσο μια μπάλα του γκολφ, μέχρι μια μπάλα του μπάσκετ.

Όπως εξήγησε ο Μάικλ Α’Χιρν, υπεύθυνος της αποστολής στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, «είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε κομμάτια πάγου στο νέφος που περιβάλλει έναν κομήτη, ή πίδακες που τροφοδοτούνται σίγουρα από αέριο διοξείδιο του άνθρακα».

Φαίνεται όμως ότι ο Χάρτλεϊ-2 διαφέρει από άλλους κομήτες.

Το Deep Impact είχε γίνει πρωτοσέλιδο το 2005, όταν έστειλε ένα βλήμα να συντριβεί ελεγχόμενα στην επιφάνεια του κομήτη Τέμπελ-1, προκειμένου να μελετήσει τα συντρίμμια και να προσδιορίσει τη σύστασή τους.

Ο Τεμπλ-1 ήταν γενικά πιο ομοιογενής και, παρόλο που εκτόξευε πίδακες ατμού, δεν βρέθηκε να εκτοξεύει παγάκια στο Διάστημα (στην ένθετη εικόνα, ο πυρήνας του Τεμπλ-1 συγκριτικά με στον πυρήνα του Χάρτλεϊ-2).

Ο Χάρτλεϊ-2 ήταν ο πέμπτος κομήτης που εξετάζουν οι αστρονόμοι από σχετικά μικρή απόσταση.

Μια μεγάλη έκπληξη ήρθε το 2004, όταν η αποστολή Stardust συνέλεξε δείγματα από την ουρά του κομήτη Βιλντ-2 και τα έφερε στη Γη. Οι ερευνητές εντόπισαν τότε υλικά που θα μπορούσαν να είχαν σχηματιστεί μόνο σε υψηλές θερμοκρασίες, παρατήρηση που ανατρέπει τις θεωρίες για τον σχηματισμό των κομητών σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από τον Ήλιο.

«Οι πυρήνες των κομητών που έχουμε εξετάσει από κοντά είναι πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους […] Αυτό που θέλουμε είναι να καταλάβουμε γιατί υπάρχουν αυτές οι διαφορές, τη στιγμή που δεν υπάρχουν προφανείς διαφορές στις διαδικασίες σχηματισμού τους» σχολίασε ο υπεύθυνος της αποστολής Μάικ Α’Χιρν.
πηγή: pathfinder