Από «χοροπηδητά» τζιπ, υπερηχητικά διαστημικά αεροπλάνα και επιβατικά αεροσκάφη που θα απογειώνονταν κατακόρυφα, οι βρετανοί εφευρέτες δεν έκαναν τσιγκουνιές στη φαντασία και την έμπνευση.

Ήταν μάλιστα τόσο μπροστά από την εποχή τους που τα σχέδιά τους ήταν καταδικασμένα να μη δουν ποτέ το φως της παραγωγής!

Ένα νεκροταφείο λοιπόν από άγνωστες -και εξωφρενικές βεβαίως- βρετανικές εφευρέσεις της δεκαετίας του ’60 παίρνει σήμερα ζωή από τα κινούμενα σχέδια αμυντικής αγγλικής φίρμας.

Τα εδώ και χρόνια εγκαταλειμμένα σχέδια, που απέκτησαν πρόσφατα και πάλι ζωή από τα αρχεία της BAE Systems, περιλαμβάνουν από υπερηχητικά αεροσκάφη ικανά να ταξιδεύουν με ταχύτητες πέντε φορές μεγαλύτερες από του ήχου, τζιπ που κάνουν άλματα πάνω από τα οδοφράγματα του εχθρού αλλά και εμπορικά αεροπλάνα που θα μπορούσαν να απογειώνονται και να προσγειώνονται κατακόρυφα μέσα σε πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα!

Τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν μάλιστα εξαιτίας ακριβώς του γεγονότος ότι παραήταν μπροστά από την εποχή τους, με το κόστος και την πολυπλοκότητά τους να κουτσουρεύουν κάθε ελπίδα για κατασκευή.

Η BAE χρησιμοποίησε τη μέθοδο του animation για να μας δείξει πώς θα λειτουργούσαν τα σχέδια αν έβλεπαν τελικά το φως της ημέρας. Τα πράγματα είναι όντως συγκλονιστικά! Οι μοναδικοί σχεδιασμοί ήταν έργο των μηχανικών που εργάζονταν στους προκατόχους της BAE Systems, σε εταιρίες δηλαδή όπως η English Electric, η Hawker Siddeley και η British Aircraft Corporation…

Το υπερηχητικό αεροπλάνο

Ήταν το 1964 όταν η British Aircraft Corporation (BAC) σχεδίασε ένα υπερηχητικό αεροσκάφος ικανό να αγγίζει ταχύτητες πενταπλάσιες από την αντίστοιχη του ήχου! Το ονόμασαν μάλιστα «MUSTARD» (Multi-Unit Space Transport And Recovery Device) και το ήθελαν να είναι το πρώτο επαναχρησιμοποιήσιμο διαστημικό αεροπλάνο του κόσμου.

Όπως φαίνεται και στο σχέδιο, το αεροπλάνο θα αποτελούταν από τρία ξεχωριστά επανδρωμένα τμήματα που θα εκτοξεύονταν ως ενιαία μονάδα! Το κόστος μάλιστα για το επαναχρησιμοποιήσιμο διαστημικό αεροπλάνο είχε υπολογιστεί ότι θα ήταν 20 με 30 φορές φτηνότερο από τα αναλώσιμα πυραυλικά συστήματα που ανέλαβαν τελικά να μεταφέρουν τον άνθρωπο στη Σελήνη πέντε χρόνια αργότερα (1969).

Η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε ωστόσο ότι το «MUSTARD» ήταν «πολύ μπροστά από την εποχή του», γι’ αυτό και το έβαλε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Οι συναρπαστικές ιδέες μάλιστα πίσω από τον αρχικό σχεδιασμό του διαστημικού αεροσκάφους μπορούν να εντοπιστούν σήμερα σε διαστημικά αεροσκάφη όπως το SpaceShipTwo της Virgin Galactic αλλά και το Lynx Mk.III της XCOR.

Το επιβατικό αεροσκάφος που θα έκανε τα αεροδρόμια διακοσμητικά

Ο σχεδιασμός του Intercity Vertical-Lift Aircraft από την εταιρία Hawker Siddeley ήταν μια φιλόδοξη προσπάθεια να φέρει την κατακόρυφη απογείωση/προσγείωση στον χώρο της πολιτικής αεροπορίας. Η τεχνολογία θα επέτρεπε στις αεροπορικές του κόσμου να φτιάχνουν αεροδρόμια μέσα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, διευκολύνοντας την αεροπορική σύνδεση των πόλεων μέσω της δραστικής μείωσης του χώρου που χρειάζεται ένα αεροδρόμιο, αφού πλέον οι διάδρομοι απογείωσης θα ήταν αχρείαστοι.

Το Intercity της δεκαετίας του ’60 είναι μάλιστα ιδιαίτερα κοντά στα σύγχρονα επιβατικά αεροσκάφη! Το σχέδιο απορρίφθηκε ωστόσο καθώς το έξτρα βάρος από τους ανεμιστήρες ανύψωσης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πτητική αστάθεια. Το σύστημα κατακόρυφης απογείωσης/προσγείωσης ωστόσο που οραματίστηκε η Hawker Siddeley είναι σήμερα σε χρήση σε μια σειρά από ευέλικτα μαχητικά αεροσκάφη, όπως το περίφημο F-35 Lightning II…

Το τζιπ που τίποτα δεν το σταματά

Το είπαν «Jumping Jeep» και ήταν ένα concept για ένα αναγνωριστικό όχημα που θα μπορούσε να πηδήξει πάνω από εμπόδια και οχυρωματικά έργα του εχθρού κατά τη διάρκεια της μάχης! Δώδεκα κατακόρυφοι προωθητικοί ανεμιστήρες, προσαρμοσμένοι στα πλάγια του 4×4 οχήματος, θα έκαναν το μαγικό, με τη γωνία των ανεμιστήρων να μπορεί μάλιστα να προσαρμοστεί ανάλογα με την κατάσταση.

Κατασκευασμένο από την BAC Warton έπειτα από παραγγελία του βρετανικού στρατού στις αρχές της δεκαετίας του ’60, το φιλόδοξο πλάνο ήταν μια από τις πρώτες απόπειρες να μεταφερθεί η τεχνολογία της κατακόρυφης απογείωσης στα οχήματα εδάφους, ενώ το πρωτότυπο κατασκευάστηκε από την υπηρεσία Fighting Vehicle Research and Development Establishment του υπουργείου Άμυνας. Το σχέδιο εγκαταλείφθηκε ωστόσο στα μέσα της δεκαετίας του ’60 λόγω των εκτιμήσεων ότι η παραγωγή του θα παραήταν ακριβή για τη βρετανική δημόσια τσέπη…

Η πλατφόρμα εκτόξευσης μαχητικών αεροσκαφών

Η φιλόδοξη πλατφόρμα απογείωσης θα σηκωνόταν από το έδαφος σε κατακόρυφη θέση για να επιτρέψει στο προσαρμοσμένο πάνω της αεροσκάφος να απογειωθεί χωρίς διάδρομο. Αυτό θα έκανε τα μαχητικά να απογειώνονται πρακτικά από οπουδήποτε, ακόμα και μέσα από ξέφωτα δασών!

Η English Electric ανέπτυξε λοιπόν το μαχητικό τζετ P17A στα πρότυπα αυτά, έκανε όμως τελικά κάτι καλύτερο: αντί να προσαρμόσει το βαρύ σύστημα κάθετης προσγείωσης/απογείωσης στο αεροσκάφος, συνεργάστηκε με την ιρλανδική εταιρία Shorts και δημιούργησαν το P17D: μια πλατφόρμα που θα έμενε μόνιμα πάνω από το έδαφος, επιτρέποντας στο P17A να απογειώνεται από την επιφάνειά της.

Χρησιμοποιώντας 56 τζετ κινητήρες(!), η πλατφόρμα P17D θα έδινε στο μαχητικό P17A το επιθυμητό αποτέλεσμα να απογειώνεται από μικρούς χώρους. Αλλά και μόνη της η πλατφόρμα θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εμπορική μεταφορά αγαθών και προμηθειών, επιτρέποντας την παράδοσή τους σε δυσπρόσιτα μέρη, μέσω πάντα του συστήματος κατακόρυφης προσγείωσης/απογείωσης. Το κόστος της πλατφόρμας και η πολυπλοκότητα της λειτουργίας της θα την άφηναν ωστόσο επ’ άπειρο σε καθεστώς σχεδιασμού…