Το θέμα της βίας στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και του εθισμού που προκαλούν, έρχεται για ακόμη μια φορά στην επιφάνεια, καθώς η επίδραση που ασκούν θα είναι ένα από τα αντικείμενα συζήτησης στο Κογκρέσο των δημιουργών βιντεοπαιχνιδιών αυτό το μήνα στο Σαν Φρανσίσκο.

Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πως μπορούν να έχουν ευεργετικές συνέπειες και να συμβάλουν στην εκπαίδευση των χρηστών.

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου μελετών της αγοράς Harris, για την πλειοψηφία των Αμερικανών, υπάρχει μια άμεση σχέση ανάμεσα στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τη βία. Επιπλέον, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, σε μια συνεδρίαση στο Λευκό Οίκο μετά το μακελειό στο δημοτικό σχολείο Σάντι Χουκ του, είχε δηλώσει ότι πρέπει να μάθουμε περισσότερα για την επίδραση που έχουν τα βιντεοπαιχνίδια στους χρήστες.

Απέναντι στις παραπάνω απόψεις, στέκονται διάφοροι επιστήμονες. «Το παιχνίδι μπορεί να επιδρά ευεργετικά, κυρίως στις ψυχολογικές λειτουργίες», δηλώνει ο Τζέισον Αλερ, της ειδικευμένης μονάδας Gains Through Gaming στο πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. «Εξετάζουμε τις γνωστικές και εκπαιδευτικές πλευρές, προσπαθούμε να καταλάβουμε τους μηχανισμούς σε σχέση με τη μνήμη», εξηγεί.

Σύμφωνα με μία από τις μελέτες του, τα μεγαλύτερης ηλικίας άτομα που παίζουν, βρίσκονται σε καλύτερη ψυχολογική κατάσταση, σε σχέση με αυτά που δεν παίζουν. Τα βιντεοπαιχνίδια έχουν «κακή φήμη λόγω της υπερβολικής ενασχόλησης των παικτών με αυτά, ωστόσο είναι υπεραπλουστευτικό» να τα κατηγορούν για τα κακά της κοινωνίας, επισημαίνει.

Θα ήταν επίσης «υποκριτικό να αρνηθούμε την πιθανή αρνητική επίδρασή τους», προσθέτει, αλλά «δεν υπάρχει καμιά απόδειξη που να δείχνει ότι ένα βίαιο παιχνίδι κάνει τον παίκτη βίαιο».

Την ίδια στιγμή, αξιοσημείωτες είναι οι σχετικές δεξιότητες οι οποίες μπορούν να καλλιεργηθούν μέσω των βιντεοπαιχνιδιών.

Καναδική μελέτη του πανεπιστημίου του Τορόντο έδειξε ότι ο παίκτης πυροβολώντας ή εκτελώντας κινήσεις τακτικής, βελτιώνει την ικανότητά του να επικεντρώνεται σε έναν κρυμμένο στόχο. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τον ερευνητή Ιαν Σπένσερ, «είναι ωφέλιμο για να κάνουμε τον έλεγχο των αποσκευών πάνω στην οθόνη, για να διαβάζουμε μια ακτινογραφία, να ερμηνεύουμε δορυφορικές εικόνες, να ανακαλύπτουμε ένα κρυμμένο αντικείμενο ή ακόμη και να εντοπίζουμε έναν φίλο μέσα στο πλήθος».

Για τους ερευνητές στο νοσοκομείο παίδων της Βοστόνης, ένα παιχνίδι στο οποίο ο παίκτης πρέπει να πλήξει εχθρικά διαστημόπλοια αποφεύγοντας τα φιλικά διαστημόπλοια, μπορεί να βοηθήσει τα βίαια παιδιά να πειθαρχούν τα συναισθήματά τους. Το παιχνίδι αποδεικνύει ότι ο παίκτης πρέπει να μένει ήρεμος για να στοχεύσει ακριβώς, τονίζεται στη μελέτη που δημοσιεύει η επιθεώρηση Adolescent Psychiatry.

Επιπλέον, μια μελέτη του 2004 έδειξε ότι παίκτες, χειρουργοί στο επάγγελμα, έκαναν λιγότερα λάθη σε σχέση με άλλους παίκτες, έχοντας αναπτύξει τη δύναμη της αυτοσυγκέντρωσης.

«Μπορούν να χρησιμοποιούνται πολλαπλώς και είναι σαφές πως είναι σημαντική η εκπαιδευτική πλευρά τους», βεβαιώνει η Κάρι Χίτερ του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Για την ειδικό, τα παιχνίδια μπορούν να επισημαίνουν τη σημασία της υγιεινής, να ενημερώνουν για τις ασθένειες ή τη ρύπανση, ασκώντας μια ασυνήθιστη επιρροή μερικές φορές. «Έχουμε έναν κινέζο φοιτητή, που θέλει πολύ να μάθει αγγλικά παίζοντας στο Tomb Raider», τονίζει.

Τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα των παιχνιδιών, έχουν επιχειρήσει να εκμεταλλευτούν διάφορα στούντιο και ανεξάρτητοι δημιουργοί.

Για παράδειγμα, το Jive Health που δημιουργήθηκε από το σπουδαστή Ντένις Αϊ, προτρέπει τα παιδιά να καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά, κάνοντάς να ψάχνουν φρούτα για να ταΐσουν το ζωάκι τους.

Ένα άλλο παιχνίδι με την ονομασία «το Νταρφούρ πεθαίνει», που δημιούργησαν φοιτητές του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας (USC) θέλει να προσελκύσει το ενδιαφέρον για την ανθρωπιστική κρίση σε αυτή την αφρικανική περιοχή.