Εφευρέσεις που δεν έζησαν να δουν οι δημιουργοί τους

Καθ’ όλο το διάβα του ιστορικού χρόνου, ήταν εφευρέτες, μηχανικοί και γενικώς πολυμαθείς άνθρωποι αυτοί που πήγαν τη γνώση παρακάτω, αλλάζοντας άρδην την καθημερινότητα της ανθρωπότητας. Κάθε μάλιστα μικρό βηματάκι που έκανε ένας εφευρέτης ισοδυναμούσε με τεράστια άλματα για την οικουμένη, όταν ο άνθρωπος ανοίχτηκε στην τεχνολογική περιπέτεια δηλαδή και πίσω δεν ξανακοίταξε ποτέ. Δεν ήρθαν ωστόσο όλες οι μεγάλες και σπουδαίες ανακαλύψεις στη ζωή όταν χτυπούσε ακόμα η καρδιά των δημιουργών τους. Άλλοτε έφταιγε το σύντομο του βίου και το αιφνίδιο του θανάτου, άλλοτε πάλι ήταν η έλλειψη χρηματοδότησης και το μικρό ενδιαφέρον που πάγωναν την πρόοδο της εφεύρεσης. Όπως κι αν έχει, τα ορνιθοσκαλίσματα και οι υποσημειώσεις στα σημειωματάρια γνωστών εφευρετών ήρθαν κάποια στιγμή στη ζωή, έστω και πάμπολλα χρόνια μετά, δικαιώνοντας το ιδιοφυές μυαλό που τα είχε σκαρώσει…

Τσαρλς Μπάμπατζ: Αναλυτική Μηχανή

Κατά τη Βικτοριανή Εποχή, όλοι οι μαθηματικοί πίνακες ήταν δύσχρηστοι, καθώς στην επίπονη διαδικασία που έπρεπε να γίνει με το μυαλό πολλά λάθη τρύπωναν και θρονιάζονταν στους υπολογισμούς. Αυτό ήθελε να λύσει ο διαπρεπής βρετανός μαθηματικός και στοχαστής Τσαρλς Μπάμπατζ, ο οποίος οραματίστηκε μια υπολογιστική μηχανή που θα εκτελούσε τις μαθηματικές πράξεις αυτοματοποιημένα, απαλλάσσοντάς τες από τα λάθη! Η ψηφιακή συσκευή που βάσιζε τη λειτουργία της σε οδοντωτούς τροχούς, διάτρητες καρτέλες και ψηφία από το 0-9 θα μπορούσε όχι μόνο να λύνει περίπλοκα μαθηματικά προβλήματα, αλλά να αποθηκεύει προσωρινά τα δεδομένα και να τυπώνει τα εξαγόμενα σε πλάκες μαλακού μετάλλου. Η βρετανική κυβέρνηση τη χρηματοδότησε αρχικά με 1.500 λίρες, ο Μπάμπατζ προσέλαβε τον γνωστό μηχανικό Τζόζεφ Κλέμεντ να την κατασκευάσει με βάση τον σχεδιασμό του μαθηματικού και όλα πήγαιναν αρχικά καλά. Τα χρήματα σώθηκαν όμως μέχρι το 1833, ο Κλέμεντ αρνήθηκε να δουλέψει χωρίς να του καταβάλλουν τα δεδουλευμένα του και η κυβέρνηση απέσυρε τελικά τα κονδύλια από το έργο, το οποίο είχε στοιχίσει περισσότερες από 17.000 λίρες χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα. Ο Μπάμπατζ, ο «πατέρας των υπολογιστών», πέθανε πικραμένος το 1871, έχοντας περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του φτιάχνοντας συνεχώς νέα σχέδια της μηχανής που όλοι χαρακτήριζαν αδύνατο να κατασκευαστεί. Κι όμως, ο ίδιος ο Μπάμπατζ και κατόπιν ο γιος του έδειξαν ότι η δημιουργία της Αναλυτικής Μηχανής ήταν μπορετή και 120 χρόνια αργότερα, το 1991, το Βρετανικό Μουσείο Επιστημών την έφτιαξε τελικά χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τεχνολογία που ήταν γνωστή στα βικτοριανά χρόνια του σπουδαίου μαθηματικού. Η τελική κατασκευή αποτελούνται από 4.000 μηχανικά μέρη και ζύγιζε τελικά 3 τόνους…

Γαλιλαίος Γαλιλέι: Το Εκκρεμές

Όταν δεν τον παρενοχλούσε η Ιερά Εξέταση, ο κινητήριος μοχλός της Επιστημονικής Επανάστασης παρατηρούσε και ανέλυε φυσικά φαινόμενα. Ανάμεσα στις τόσες κολοσσιαίες ανακαλύψεις του ιδιαίτερη θέση κατέχουν οι νόμοι του εκκρεμούς που αποκάλυψε, οι οποίοι θα χρησιμοποιούνταν έκτοτε στην κατασκευή ρολογιών. Η φυσική που χρησιμοποίησε ο πρωτεργάτης της Επιστημονικής Επανάστασης για να εξηγήσει τη λειτουργία του εκκρεμούς μόνο μικρό πράγμα δεν ήταν, καθώς οι αρμονικές κινήσεις του άνοιξαν διάπλατα νέους δρόμους για την επιστήμη λειτουργώντας ως υπόδειγμα για την εξήγηση προβλημάτων που κυμαίνονται από τις πλανητικές κινήσεις μέχρι και την κβαντική μηχανική! Η απλή αρμονική κίνηση του Γαλιλαίου περιέγραφε τις τακτικές περιοδικές κινήσεις, όπως η αιώρηση ενός εκκρεμούς (ή οι ταλαντώσεις ενός αντικειμένου που συνδέεται σε ένα ελατήριο), και όταν την ανακάλυψε το 1641 ήταν πια στα 77 χρόνια της ζωής του και εντελώς τυφλός. Ο σπουδαίος επιστήμονας περιέγραψε μάλιστα επακριβώς στον γιο του Βιτσέντζο τα εσωτερικά μηχανικά μέρη ενός εκκρεμούς, αλλά εκείνος και πάλι δεν μπορούσε να το κατασκευάσει. Ο Γαλιλαίος πέθανε στις αρχές του 1642 και θα έπρεπε η ανθρωπότητα να περιμένει μέχρι το 1656, 14 χρόνια αργότερα δηλαδή, και άλλο ένα σπουδαίο μυαλό, τον ολλανδό αστρονόμο Κρίστιαν Χόιχενς, ώστε να δει το πρώτο λειτουργικό εκκρεμές ρολόι γαλιλαιικής έμπνευσης…

Άλαν Τιούρινγκ: Λογική Υπολογιστική Μηχανή

Μέχρι να τελειώσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η κατασκευή υπολογιστικών μηχανών ήταν ολότελα δυνατή πλέον: οποιοσδήποτε με μισό εκατομμύριο δολάρια στα χέρια και ένα πραγματικά μεγάλο δωμάτιο μπορούσε να έχει έναν. Αυτό που έλειπε τώρα δεν ήταν οι αυτοματοποιημένες υπολογιστικές μηχανές αλλά ένα κομπιούτερ γενικής χρήσης, που θα μπορούσε να προγραμματίζεται κάθε φορά στην εκτέλεση άλλου έργου. Και βέβαια δεν αποτελεί έκπληξη ότι επιστρατεύτηκε η μαθηματική διάνοια που άκουγε στο όνομα Άλαν Τιούρινγκ για να φτιάξει τον πρώτο ηλεκτρονικό υπολογιστή γενικού σκοπού! Ο οποίος μέχρι το 1946 ήταν έτοιμος να παρουσιάσει τον θεωρητικό σχεδιασμό του στο Εθνικό Εργαστήριο Φυσικής του Ηνωμένου Βασιλείου. Η κατασκευή της Μηχανή Τιούρινγκ, όπως ονομάστηκε, άρχισε το 1947 και ο μαθηματικός παρέμεινε για λίγους μήνες στο πρόγραμμα παραγωγής της, εγκαταλείποντας ωστόσο πικραμένος το Εθνικό Εργαστήριο Φυσικής και αφήνοντας τους συνεργάτες του να πονοκεφαλιάζουν για το πώς θα συνέχιζαν. Ένα πειραματικό πρωτότυπο κατασκευάστηκε μετά κόπων και βασάνων το 1950, αν και δεν ήταν καν κοντά στο όραμα του Τιούρινγκ. Ο μαθηματικός αυτοκτόνησε το 1954 και τρία χρόνια αργότερα θα παρουσιαζόταν τελικά η πρώτη Μηχανή Τιούρινγκ…

Ρόμπερτ Φούλτον: Ατμοκίνητη φρεγάτα

Το πρώτο πολεμικό πλοίο που κινούνταν αποκλειστικά με τη βοήθεια του ατμού άρχισε να κατασκευάζεται από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ το 1814. Ο γεννήτορας του «USS Demologos», ο περιβόητος μηχανικός και πολυεφευρέτης Ρόμπερτ Φούλτον, το είχε οραματιστεί ως το πρώτο πραγματικά μοντέρνα πλοίο που θα έκοβε αγέρωχα τους δεσμούς με τα παλιά. Βαριά οπλισμένο και θωρακισμένο, το πλωτό φρούριο του Φούλτον ανάγκασε τον δημιουργό του σε ολότελα διαφορετικό σχεδιασμό, ώστε να χωρέσουν οι θεόρατες μηχανές και οι καυστήρες του μέσα στο μήκους 48 μέτρων σκαρί του. Την ώρα που οι ναυπηγοί πάλευαν με τους ίδιους τους εαυτούς τους για να το ολοκληρώσουν, ο Φούλτον πήδηξε στα παγωμένα νερά του νεοϋορκέζικου ποταμού Χάντσον για να σώσει έναν φίλο, παθαίνοντας πνευμονία και πεθαίνοντας το 1815 από τη νόσο. Αμέσως μετά, το «USS Demologos» ήταν πανέτοιμο να οργώσει τις θάλασσες! Το Ναυτικό το μετονόμασε σε «Φούλτον» προς τιμή του αδικοχαμένου εφευρέτη του, αν και το καινοτόμο θωρηκτό έμελλε να μη δει τελικά δράση, καθώς ο Αγγλο-Αμερικανικός Πόλεμος του 1812 είχε ήδη τελειώσει. Έπειτα και από έκρηξη πυρίτιδας στα αμπάρια του, το «Φούλτον» αποσυναρμολογήθηκε τελικά το 1829…

Χένρι Μιλ: Γραφομηχανή

Στα κατάστιχα της Ιστορίας είναι γραμμένο πως το 1714 κάποιος Χένρι Μιλ λαμβάνει το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στην Αγγλία για γραφομηχανή, μια «τεχνητή μηχανή ή μέθοδο για την αποτύπωση ή μεταγραφή γραμμάτων μεμονωμένων ή προοδευτικά το ένα μετά το άλλο». Ο Χένρι Μιλ ήταν μηχανικός στη φίρμα English New River Company και αυτή είναι πράγματι η πρώτη ρητή απόπειρα εφευρέτη να κατασκευάσει μια γραφική διάταξη που θα γινόταν τελικά γνωστή ως γραφομηχανή. Ο Μιλ πέθανε το 1770 έχοντας ήδη μπολιάσει τα μυαλά τεχνολογίας και επιστήμης με το όνειρο της αυτοματοποιημένης διαδικασίας γραφής. Οι σπόροι του βρήκαν μάλιστα εύφορο έδαφος στον νου όσων προσπαθούσαν να διευκολύνουν την επικοινωνία των τυφλών. Κι έτσι το 1843 ο Charles Thurber κατασκεύασε πράγματι μια τέτοια μηχανή και το 1873, 103 χρόνια μετά τον θάνατο του Μιλ, οι Αμερικανοί Christopher Sholes και Carlos Glidden έφτιαξαν την πρώτη γραφομηχανή που μοιάζει σε λειτουργία και μορφή με τη σημερινή. Πατώντας στο σχέδιο του Χένρι Μιλ φυσικά…