Το τελευταίο σχέδιο της Amazon να χρησιμοποιήσει drones για την παράδοση πακέτων στο Ηνωμένο Βασίλειο έως το τέλος του 2024 είναι ουσιαστικά μια επανεκκίνηση. Ήταν πριν από δέκα χρόνια όταν ο ιδρυτής της εταιρείας Τζεφ Μπέζος ανακοίνωσε για πρώτη φορά ότι θα μεταφέρει μεμονωμένα πακέτα από τον ουρανό.
Τρία χρόνια αργότερα, ένα εντυπωσιακό διαφημιστικό βίντεο αποκάλυπτε ότι το έργο ξεκινούσε στη βρετανική πόλη του Κέιμπριτζ. Αλλά μέχρι το 2021, η επιχείρηση φαινόταν να έχει διακόψει απότομα τους σχεδιασμούς τους.
Τώρα φαίνεται ότι η εταιρεία δεν έχει πτοηθεί. Το όνειρο της αποστολής drones σε σπίτια που φέρουν (όχι πολύ βαριά) αντικείμενα, η αποστολή των οποίων δεν μπορεί να καθυστερήσει περισσότερο από 30 λεπτά, είναι και πάλι στο παιχνίδι. Θα λειτουργήσει αυτή τη φορά;
Στις ΗΠΑ, η πρόοδος ήταν υποτονική. Η Amazon διαχειρίστηκε συνολικά 100 παραδόσεις τον Μάιο του 2023, σε δύο τοποθεσίες. (Σε μία από αυτές τις τοποθεσίες, στο Τέξας, η εταιρεία έπρεπε να διακόψει την παροχή αυτής της υπηρεσίας όταν η θερμοκρασία ήταν πολύ υψηλή).
Παρόλα αυτά, η Amazon σχεδιάζει να λανσάρει παραδόσεις με drones σε δύο νέες περιοχές – μία στο Ηνωμένο Βασίλειο και μία στην Ιταλία (οι ακριβείς τοποθεσίες δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί). Έχει στη διάθεσή της ένα νέο μοντέλο drone και ένα τεράστιο υλικοτεχνικό δίκτυο.
Εκτός από αυτούς τους βασικούς παράγοντες, η Amazon μπορεί κάλλιστα να εμπνευστεί από άλλες εταιρείες. Το πιο προφανές παράδειγμα είναι η παράδοση ζωτικών ιατρικών προμηθειών με drone .Η Zipline άρχισε να παρέχει αίμα και φάρμακα σε απομακρυσμένα μέρη στη Ρουάντα και τώρα έχει επεκταθεί στην Γκάνα και στην πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας των ΗΠΑ . Άλλες εταιρείες όπως η UPS και η Wing της Google έχουν αρχίσει να προσφέρουν παρόμοιες υπηρεσίες.
Αλλά το κοινό αυτών των ιστοριών επιτυχίας είναι ότι είναι οικονομικά αποδοτικά. Τα φαρμακευτικά προϊόντα ζυγίζουν λίγο και είναι συνήθως αρκετά ακριβά για να δικαιολογήσουν τη χρήση ενός drone. Επιπλέον επικεντρώνονται σε περιοχές που δεν είναι πυκνοκατοικημένες.
Αντίθετα, οι εκτιμήσεις της Amazon ανεβάζουν το κόστος παράδοσης ενός μεμονωμένου πακέτου από αέρα στα 484 $ σήμερα, το οποίο αναμένει να μειώσει στα 63 $ έως το 2025. Η μεταφορά με drone στους πελάτες θα είναι εξαιρετικά ακριβή.
Η λύση της Amazon σε αυτό είναι πιθανό να είναι η ίδια που χρησιμοποίησε με τόση επιτυχία τις τελευταίες δύο δεκαετίες: αύξηση της κλίμακας της λειτουργίας της. Εξάλλου, στις αρχές του αιώνα, πολλοί αναρωτήθηκαν πώς το ηλεκτρονικό εμπόριο θα μπορούσε ποτέ να είναι κερδοφόρο. Τώρα, εκατομμύρια άνθρωποι αγοράζουν από την Amazon και αυτός ο τεράστιος αριθμός πελατών είναι το κλειδί της επιτυχίας.
Αλλά το επιχειρηματικό σχέδιο της Amazon φαίνεται να βασίζεται στην κυριαρχία στην αγορά . Και για τις παραδόσεις από αέρα, αυτό σημαίνει όχι μόνο την μεταφορά πακέτων σε αγροτικές περιοχές, αλλά και τη διάθεση σε πόλεις όπου ζει πάνω από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού .
Αν και μπορεί να είναι εύκολο να πειστούν οι κάτοικοι μιας μικρής περιοχής χαμηλής πυκνότητας να αγοράσουν οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα που προσγειώνονται στους κήπους τους, μπορεί να είναι πολύ πιο δύσκολο να πειστούν οι κάτοικοι πολυκατοικιών να δεχτούν drones να περνούν δίπλα από τα παράθυρά τους για την παράδοση μπισκότων σκύλων στον γείτονά τους.
Σε αυτό προστίθενται οι νόμοι που ρυθμίζουν τη χρήση των drones. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, δεν επιτρέπεται να πετάξει drone πάνω από περιοχές με κυκλοφοριακή συμφόρηση ή σε απόσταση 50 μέτρων «από άτομο, όχημα ή κτίριο που δεν βρίσκεται υπό τον έλεγχό σας».
Οι πόλεις δεν θα αφήσουν απλώς τα εμπορικά drones να ανέβουν στον ουρανό – τουλάχιστον όχι χωρίς να χρεώνουν τις εταιρείες για την όχληση που δημιουργούν. Είτε θα απαγορεύσουν τα drones σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, είτε θα επιδιώξουν περαιτέρω ρυθμίσεις.
Εάν η ρύθμιση είναι η διαδρομή που ακολουθείται, προκύπτει ένα νέο εμπόδιο που μοιάζει με την εκχώρηση αδειών ραδιοκυμάτων ή δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Θα υπάρχει χώρος μόνο για λίγους φορείς (μερικές φορές μόνο για έναν).
Αυτή η κατανομή γίνεται συνήθως μέσω διαδικασίας υποβολής προσφορών. Και οι μελέτες δημοπρασιών αδειών τηλεπικοινωνιών δείχνουν τη σημασία της συμμετοχής πολλών αξιόπιστων φορέων. Αλλά το να κερδίσουν διαφορετικές εταιρείες το δικαίωμα παράδοσης σε διαφορετικές πόλεις θα μπορούσε εύκολα να μειώσει το επίπεδο προσέγγισης που θα χρειαζόταν η Amazon για να πετύχει.
Ένα εναλλακτικό σενάριο θα έβλεπε έναν μόνο φορέα να είναι υπεύθυνος για όλες τις παραδόσεις drone. Αλλά αυτό εγείρει ένα γνωστό οικονομικό πρόβλημα , όπου τα φυσικά μονοπώλια εμφανίζονται σε τομείς όπως η παροχή νερού ή άλλα είδη υποδομών.
Διότι, ενώ η κοινωνία μπορεί συχνά να επωφεληθεί από το δυναμικό καινοτομίας του ιδιωτικού τομέα, η ύπαρξη μόνο μιας εταιρείας στην αγορά ενισχύει την πιθανότητα κατάχρησης. Για παράδειγμα, η ιδιωτικοποίηση του νερού στο Ηνωμένο Βασίλειο ήρθε με μια ρυθμιστική αρχή που επιλέγει τις τιμές που μπορούν να χρεώσουν οι εταιρείες και ατελείωτες συζητήσεις για τη ρύθμιση των λυμάτων και των διαρροών .
Ανεξάρτητα από το σε ποια εταιρεία ανατίθεται η επιχείρηση, η εξωτερική ρύθμιση συνήθως συνεπάγεται την απαίτηση για δίκαιη και ίση μεταχείριση όλων των καταναλωτών – κάτι που θα σήμαινε ότι η Amazon χρεώνει την ίδια τιμή με τους ανταγωνιστές της για τη χρήση των drones.
Αλλά η δικαιοσύνη και η ισότητα δεν είναι οι στόχοι για τους οποίους ενδιαφέρονται οι μεγάλες εταιρείες όταν επενδύουν σε μεγάλο βαθμό στην καινοτόμο τεχνολογία. Στόχος τους είναι να αποκτήσουν ή να διατηρήσουν μια δεσπόζουσα θέση στην αγορά.
Η σημερινή κυριαρχία της Amazon βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ανώτερη υλικοτεχνική λειτουργία της: μπορεί να προσφέρει γρήγορα, φθηνά και αξιόπιστα παντού. Με την παράδοση με drone διαθέσιμη σε άλλες πλατφόρμες στην ίδια τιμή, η Amazon θα έχανε αυτό το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Έτσι, εάν καταφέρει τελικά η Amazon να πετάξει, θα μπορούσε κάλλιστα αυτό να γίνει εις βάρος της τρέχουσας κυριαρχίας της.
- Το άρθρο του Ρενό Φουκάρ, Ανώτερου Λέκτορα στα Οικονομικά, στη Σχολή Διοίκησης του Πανεπιστημίου Λάνκαστερ, δημοσιεύθηκε στο «The Conversation»