Ολυμπιακοί Αγώνες
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι η σπουδαιότερη αθλητική διοργάνωση πολλών αγωνισμάτων που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια στον κόσμο. Η καταγωγή των αγώνων είναι η Αρχαία Ελλάδα, και η σύγχρονη μορφή τους αναβιώθηκε από τον Γάλλο βαρώνο Πιέρ ντε Κουμπερτέν και τον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, γνωστοί και ως Θερινοί Ολυμπιακοί, τελούνται κάθε τέσσερα χρόνια από το 1896 και μετά. Εξαιρέσεις υπήρξαν τις χρονιές κατά τη διάρκεια των Παγκόσμιων πολέμων και του έτους 2020 στο Τόκιο λόγω της πανδημίας του Covid-19. Το 1924 άρχισαν οι Παραολυμπιακοί Αγώνες και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί, για χειμερινά αθλήματα. Από το 1994 οι χειμερινοί αγώνες δεν γίνονται πια ίδια χρονιά με τους Θερινούς Ολυμπιακούς.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην αρχαιότητα
Ο πρώτος καταγεγραμμένος εορτασμός των Ολυμπιακών Αγώνων στην αρχαιότητα ήταν στην Ολυμπία, το 776 π.Χ. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι αυτή δεν ήταν και η πρώτη φορά που γίνονταν οι Αγώνες. Τότε οι Αγώνες ήταν μόνο τοπικοί και διεξαγόταν μόνο ένα αγώνισμα, η κούρσα του σταδίου.
Από το 776 π.Χ. και μετά οι Αγώνες, σιγά-σιγά, έγιναν πιο σημαντικοί σε ολόκληρη την αρχαία Ελλάδα φτάνοντας στο απόγειο τους κατά τον πέμπτο και έκτο αιώνα π.Χ. Οι Ολυμπιακοί είχαν επίσης θρησκευτική σημασία αφού γίνονταν προς τιμή του θεού Δία, του οποίου το τεράστιο άγαλμα στεκόταν στην Ολυμπία. Ο αριθμός των αγωνισμάτων έγινε είκοσι και ο εορτασμός γινόταν στην διάρκεια μερικών ημερών.
Οι νικητές των αγώνων θαυμάζονταν και γίνονταν αθάνατοι μέσα από ποιήματα και αγάλματα. Το έπαθλο για τους νικητές ήταν ένα στεφάνι από κλαδιά ελιάς.
Η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896
Ο βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν ήταν Γενικός Γραμματέας των γαλλικών αθλητικών σωματείων. Ο Κουμπερτέν ήθελε να ενώσει τις εθνότητες και να φέρει μαζί την νεολαία με τον αθλητισμό παρά να γίνονται πόλεμοι. Πίστευε ότι η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα πετύχαινε και τους δύο σκοπούς του.
Σε ένα συνέδριο στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι που έγινε από τις 16 μέχρι τις 23 Ιουνίου, το 1894 παρουσίασε τις ιδέες του σε ένα διεθνές ακροατήριο. Την τελευταία μέρα του συνεδρίου αποφασίστηκε να διεξαχθούν οι πρώτοι μοντέρνοι Ολυμπιακοί αγώνες το 1896 στην Αθήνα, την πόλη και την χώρα που τους γέννησε. Έτσι γεννήθηκε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) για να διοργανώσει τους Αγώνες με πρώτο πρόεδρο τον Μακεδόνα Δημήτριο Βικέλα, γενικό γραμματέα τον βαρώνο Πιέρ ντε Κουμπερντέν και μέλη προσωπικότητες από διάφορα κράτη.
Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Αν και οι αθλητές που πήραν μέρος δεν ξεπερνούσαν τους 250, ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση που έγινε ποτέ. Χωρίς φυσικά να λείπουν τα ευτράπελα. Οι Έλληνες αξιωματούχοι και το κοινό ήταν ενθουσιασμένοι και ζήτησαν να έχουν το μονοπώλιο των αγώνων. Η ΔΟΕ όμως αποφάσισε διαφορετικά και οι δεύτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το 1900 στο Παρίσι.
Δέκα από τις δεκατέσσερις χώρες που έλαβαν μέρος, κατέκτησαν κάποιο μετάλλιο. Οι Η.Π.Α. κέρδισαν τα περισσότερα χρυσά (11), ενώ η διοργανώτρια Ελλάδα κατέκτησε τα περισσότερα στο σύνολο (46). Σημαντική στιγμή για τους Έλληνες ήταν η νίκη του Σπύρου Λούη στον μαραθώνιο. Πιο επιτυχημένος αθλητής των Αγώνων αναδείχθηκε ο Γερμανός παλαιστής και γυμναστής Καρλ Σούμαν, ο οποίος κέρδισε συνολικά τέσσερα χρυσά μετάλλια.
Όταν η λάμψη των Ολυμπιακών Αγώνων επέστρεψε στην Ελλάδα
Το 2004 ήρθε η στιγμή οι Ολυμπιακοί Αγώνες να επιστρέψουν στη γενέθλια γη τους. Οι Αγώνες της 28ης Ολυμπιάδας πραγματοποιήθηκαν κυρίως στην Αθήνα αλλά και σε άλλες ελληνικές πόλεις από τις 13 έως τις 29 Αυγούστου 2004. Συμμετείχαν περίπου 10.500 αθλητές μαζί με 5.500 προπονητές και συνοδούς από 201 χώρες. Υπήρξαν συνολικά 301 τελετές απονομής μεταλλίων από 28 διαφορετικά αθλήματα.
Οι ΗΠΑ κατέκτησαν τα περισσότερα μετάλλια 101 σε αριθμό (36-39-26), έναντι 90 της Ρωσίας (28-26-36) και 63 της Κίνας (32-7-14).Ο αμερικανός κολυμβητής Μάικ Φέλπς αναδείχθηκε σε μορφή των αγώνων με 8 μετάλλια (6 χρυσά και 2 αργυρά). Ξεχώρισαν, ακόμη, η Γερμανίδα Μπριγκίτε Φίσερ στο κανόε – καγιάκ, η οποία κατέκτησε ένα χρυσό κι ένα αργυρό, αλλά έγινε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε χρυσό μετάλλιο σε έξι διαφορετικούς Ολυμπιακούς Αγώνες και ο Μαροκινός, Χισάμ Ελ Γκερούζ με δύο χρυσά στα 1.500 μ. και 5.000 μ.
Όσον αφορά την ελληνική παρουσία η χώρα μας παρουσίασε πολυπληθή ομάδα ως διοργανώτρια που αποτελούταν από συνολικά 426 αθλητές (215 άνδρες και 211 γυναίκες) ενώ πανηγύρισε 16 μετάλλια, τα περισσότερα από το 1896.
Συγκεκριμένα, κατέκτησε 6 χρυσά (Φανή Χαλκιά στα 400 μ. μετ’ εμποδίων, Αθανασία Τσουμελέκα στο βάδην, το δίδυμο των Θωμά Μπίμη και Νίκου Συρανίδη στις καταδύσεις, Ηλίας Ηλιάδης στο τζούντο, το δίδυμο της Σοφίας Μπεκατώρου και Αιμιλίας Τσουλφά στην ιστιοπλοΐα και Δημοσθένης Ταμπάκος στη γυμναστική), 6 ασημένια (Αναστασία Κελεσίδου στη δισκοβολία, Παρασκευή Δεβετζή στο τριπλούν, Νίκος Κακλαμανάκης στην ιστιοσανίδα, η ομάδα υδατοσφαίρισης των γυναικών, Αλέξανδρος Νικολαΐδης και Έλλη Μυστακίδου στο τάε κβο ντο) και 4 ασημένια (Μιρέλα Μανιάνι στον ακοντισμό, Πύρρος Δήμας στην άρση βαρών, το δίδυμο των Βασίλη Πολύμερου και Νίκου Σκιαθίτη στην κωπηλασία και Αρτιόμ Κιουρεγκιάν στην ελληνορωμαϊκή πάλη).
Ιστορία έγραψε η ολυμπιακή ομάδα της υδατοσφαίρισης γυναικών, καθώς έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που έφτασε σε τελικό ομαδικού αθλήματος (26 Αυγούστου) σε Ολυμπιακούς Αγώνες και φυσικά η πρώτη που κατέκτησε μετάλλιο (αργυρό).
Την παραμονή της τελετής έναρξης ξέσπασε το σκάνδαλο Κεντέρη - Θάνου. Οι δύο ολυμπιονίκες αρνήθηκαν να περάσουν από ντόπινγκ κοντρόλ. Έπεσαν θύματα τροχαίου ατυχήματος με μοτοσικλέτα, το οποίο χαρακτηρίστηκε σκηνοθετημένο, και τέθηκαν εκτός αγώνων. Εν τέλει στις 6 Σεπτεμβρίου του 2011 η υπόθεση έκλεισε οριστικά με τους δύο αθλητές και τον προπονητή Χρήστο Τζέκο να αθωώνονται.