Σε μια χώρα που αναρριχάται στην 6η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, 53 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο φτώχειας με αποτέλεσμα οι διαμαρτυρίες για το υπέρογκο κόστος της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Βραζιλία να είναι καθημερινό φαινόμενο.

Οι μεγάλες οικονομικές ανισότητες στη πολυπληθέστερη χώρα της λατινικής Αμερικής και οι εργασιακές συνθήκες στον τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας έχουν πυροδοτήσει ένα μαζικό και πολύμορφο κίνημα ενόψει του Μουντιάλ. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος πως το συνολικό κόστος της διοργάνωσης υπολογίζεται σε 11 δισ. δολάρια, ενώ ο μέσος μισθός είναι περίπου στα 640 ευρώ και ο κατώτατος στα 240 ευρώ τον μήνα. Σύμφωνα με υπολογισμούς από ρεπορτάζ του Euronews χρειάζονται περίπου 1000 ευρώ το μήνα για τη βασική συντήρηση μίας οικογένειας.

Παρόλο που πολλοί μπορεί να πανηγύριζαν το 2007 στο άκουσμα της είδησης ότι η Βραζιλία- μια χώρα με πάθος για το ποδόσφαιρο- ανέλαβε τη διοργάνωση, σήμερα οι ειδήσεις που βλέπουμε καθημερινά στην ξένη ειδησεογραφία αφορούν κινητοποιήσεις πολιτών που αντιστέκονται στη διοργάνωση, συγκρούσεις διαδηλωτών με την αστυνομία και απεργίες από καθηγητές, γιατρούς και εργαζομένους στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Δαπάνες για το μουντιάλ

«Δείτε πόσα δισ. ξοδεύονται για το Μουντιάλ, και πόσα φτάνουν σε εμάς» δηλώνει στην Wall Street Journal 39χρονος υπάλληλος ξενοδοχείου που μένει στο Santo Amaro κοντά στο θρυλικό στάδιο Maracana, για τα 11 δισ. που θα κοστίσει η διοργάνωση.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, σχεδόν το κάθε ένα από τα 12 στάδια που φτιάχτηκαν ή ανακατασκευάστηκαν κόστισαν περισσότερο από το αναμενόμενο και πολλά υποσχόμενα έργα στην πόλη ακυρώθηκαν ή αναβλήθηκαν. Το ίδιο μέσο εκτιμά ότι πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι είχαν πάρει μέρος σε διαδηλώσεις τους τελευταίους μήνες.
 
Το 80% των βραζιλιάνων, σύμφωνα με έρευνα της MDA για την Εθνική Συνομοσπονδία Μεταφορών τον Φεβρουάριο, δηλώνει ότι θα προτιμούσε τα χρήματα για τα γήπεδα (περίπου 3 δισ. δολάρια) να είχαν χρησιμοποιηθεί για καλύτερο σκοπό.

«Η χώρα ξοδεύει 62 εκατομμύρια για κάθε αγώνα» γράφουν οι τοπικές εφημερίδες, την ώρα που οι ο νοτιοαφρικανοί ξόδεψαν 3 δισ. αλλά εισέπραξαν μόλις το 10% της επένδυσης.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως σύμφωνα με στοιχεία από ρεπορτάζ του Euronews, το 79% που πριν από 9 μήνες δήλωνε υπέρ της διοργάνωσης, τρεις εβδομάδες πριν την έναρξη των αγώνων έφτασε το 52%.

Απεργίες και διαδηλώσεις

Ο ποδοσφαιρικός πυρετός στη Βραζιλία έχει μετατραπεί σε απεργιακό πυρετό με οδηγούς λεωφορείων, καθηγητές, και εργαζόμενους σε μουσεία να είναι οι πρώτοι κλάδοι που κήρυξαν απεργίες. Οι οδηγοί και οι εισπράκτορες στα λεωφορεία του Ρίο ντε Τζανέιρο και του Σάο Πάολο ζητούν καλύτερους μισθούς, ενώ απεργία πραγματοποίησε και η αστυνομία σε 13 από τις 27 επαρχίες της χώρας.

Στον χορό των κινητοποιήσεων φαίνεται πως θα μπουν εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα με πρώτους τους εργαζόμενους σε τομείς του τουρισμού.
Επιπλέον, κύριο αίτημα που εκφράζουν οι απεργοί είναι τα σχολεία και τα νοσοκομεία να τύχουν της ίδιας προσοχής όπως τα στάδια που κατασκευάζονται για να καλύπτουν τα κριτήρια της FIFA.

«Τουρίστες: Μην αρρωστήσετε. Έχουμε στάδια αλλά όχι νοσοκομεία» είναι γραμμένο σε ένα τοίχο κοντά στο νοσοκομείο Pedro Ernesto στο Ριό ντε Τζανέιρο.

«Οι βραζιλιάνοι, γνωστοί για τις πέντε κατακτήσεις παγκοσμίων κυπέλλων (1958, 1962, 1970, 1994 και 2002), παλιότερα επέλεγαν έξυπνα σλόγκαν για στηρίξουν την ομάδα τους. Σήμερα, σε ένα άλλο νοσοκομείο γράφουν ‘’SOS στην Υγεία΄΄» λέει ο 36χρονος Vinicius Silva.

Ο Rivaldo da Silva, ένας 59χρονος οδοκαθαριστής λέει στο Bloomberg, καθώς περνά έξω από το ίδιο νοσοκομείο: «Θα έπρεπε να νοιαζόμαστε περισσότερο για το σύστημα υγείας και την εγκληματικότητα, παρά για το Παγκόσμιο Κύπελλο και τον τουρισμό». Η διάθεση του κόσμου δεν είναι πολύ διαφορετική και σε άλλα κομμάτια του Ρίο των 6 εκατομμυρίων κατοίκων.

Περίπου 157.000 αστυνομικοί και στρατιώτες παρέχουν υπηρεσίες ασφάλειας στο Παγκόσμιο Κύπελλο και το κόστος των συγκεκριμένων επιχειρήσεων των αρχών ανέρχεται στα 322 εκατομμύρια δολάρια.

Την ώρα που οι κινητοποιήσεις στη χώρα κλιμακώνονται ο υπουργός Δικαιοσύνης Χοσέ Εδουάρδο Καρντόσο εκτίμησε πως οι τεράστιες διαδηλώσεις του περασμένου Ιουνίου – ένα χρόνο πριν τη έναρξη της διοργάνωσης- δεν θα επαναληφθούν κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Στις εκτεταμένες αναταραχές στις 23 Απριλίου οι δυνάμεις καταστολής του Ρίο, που έχουν την εντολή να «καθαρίσουν» την πόλη από τις φαβέλες σε περιοχές κοντά σε τουριστικά θέρετρα, ενόψει του Μουντιάλ, προχώρησαν στον ξυλοδαρμό μέχρι θανάτου ενός χορευτή,

Πάντως, το Μουντιάλ εξακολουθεί να παραμένει το μεγάλο στοίχημα της προέδρου Ντίλμα Ρούσεφ, ενόψει των εκλογών τον Οκτώβριο. Οι εργαζόμενοι απειλούν ότι θα διακόψουν τις εκδηλώσεις με περισσότερες κινητοποιήσεις, αναφέρει ο αναλυτής Joao Augusto de Castro Neves, σύμβουλος του Eurasia Group.

Ο Neves σημειώνει πως αν δούμε την αστυνομική βία που είδαμε το 2013, αυτό θα έχει αλυσιδωτές αντιδράσεις και οι διαμαρτυρίες θα αυξηθούν όπως και την περασμένη χρονιά.

Εργατικά ατυχήματα

Οι χαμένες ζωές στα έργα του Μουντιάλ σύμφωνα με πολλούς ήταν αποτέλεσμα της πίεσης και των εξοντωτικών ωραρίων εργασίας να ολοκληρωθούν τα γήπεδα στην ώρα τους. Τους εννέα έφτασαν οι νεκροί σε εργατικά ατυχήματα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια των κατασκευών που φιλοξενούν τους αγώνες της διοργάνωσης.

Το ένατο μοιραίο ατύχημα σημειώθηκε μάλιστα την ημέρα που η πρόεδρος, Ντίλμα Ρούσεφ επισκεπτόταν το γήπεδο των Κορίνθιανς, στο Σάο Πάολο, όπου θα γίνει η έναρξη της διοργάνωσης.

Διάσημοι κατά του Μουντιάλ

Ο διάσημος Βραζιλιάνος συγγραφέας Πάουλο Κοέλιο σε συνέντευξή του σε γαλλική εφημερίδα κατήγγειλε το υπέρογκο κόστος της διοργάνωσης. Σημειώνεται πως ο 67χρονος συγγραφέας επέκρινε τον παλιό Βραζιλιάνο άσο Ρονάλντο, που είναι επικεφαλής της οργανωτικής επιτροπής.

«Ειδικά, ο Ρονάλντο είναι βλάκας. Δεν μπορεί να λέει ότι δεν είναι καθήκον όσων ασχολούνται με το Μουντιάλ η κατασκευή υποδομών. Θα έπρεπε να μείνει σιωπηλός. Θα δω τους αγώνες της Βραζιλίας από την τηλεόραση» δήλωσε ο συγγραφέας.

Γνωστές είναι και οι κινήσεις της Γιολάντε Καμπάου, συμβία του Ολλανδού διεθνούς μέσου Βέσλι Σνέιντερ, η οποία διαμαρτυρήθηκε για την πορνεία ανήλικων κοριτσιών, που ανθεί και στη Βραζιλία.

Το Μουντιάλ μπήκε και στο στόχαστρο του γνωστού βραζιλιάνου ποδοσφαιριστή, Ρομάριο, ο οποίος είχε και 70 συμμετοχές με την Εθνική Βραζιλίας. Ο πρωταθλητής μάλιστα του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994 δήλωσε: «Αυτοί θα πλουτίσουν με το δικό μας Παγκόσμιο Κύπελλο και όλα θα είναι καλά. Εχουμε ξοδέψει ένα παράλογο ποσό για το Μουντιάλ και δίνουμε όλο και περισσότερα χρήματα. Η Βραζιλία έχει πολλούς κλέφτες, αυτή είναι η αλήθεια».

Τους διαδηλωτές χαιρέτισε και ο πρώην άσος της Μπαρτσελόνα, με θητεία και στον Ολυμπιακό και την ΑΕΚ, Ριβάλντο, ο οποίος είπε: «Μια χώρα που σιωπά δεν μπορεί να αλλάξει. Συγχαρητήρια στο λαό της Βραζιλίας που διαδηλώνει και δείχνει δυνατός και ενωμένος. Ίσως μ’ αυτό τον τρόπο να μπορέσει να αλλάξει κάτι».


Το trailer του ντοκιμαντέρ «We don’t like Samba» για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα