Ελεύθεροι συνεχίζουν να κινούνται σκληροί κακοποιοί, με πρωταγωνιστική συμμετοχή σε υποθέσεις της λεγόμενης «βαριάς» εγκληματικότητας, όπως ένοπλες ληστείες, δολοφονίες ή εμπόριο ναρκωτικών, αν και αρχικά, συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στη φυλακή.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», σήμερα, ούτε λίγο ούτε πολύ, συνολικά 685 σεσημασμένοι κρατούμενοι δεν έχουν επιστρέψει στη φυλακή ύστερα από ολιγοήμερες άδειες που τους χορηγήθηκαν, όπως προβλέπεται από τον σωφρονιστικό κώδικα. Από τους 685… «νομίμως» αποδράσαντες, οι 400, δηλαδή ποσοστό 60%, είναι Αλβανοί κακοποιοί που είτε έχουν διαφύγει στη χώρα τους ή σε άλλες χώρες είτε παραμένουν και «επαναδραστηριοποιούνται» στην Ελλάδα.

Ενδεικτικό παράδειγμα: Στις 23 Φεβρουαρίου πέρυσι, συνελήφθη στην Aνω Πόλη Θεσσαλονίκης Αλβανός για κατοχή ενός κιλού ηρωίνης. Ήταν κρατούμενος των φυλακών Γρεβενών για ναρκωτικά και παραβίασε 9ήμερη άδεια που του χορηγήθηκε στις 6 Ιανουαρίου. Στις 12 του ίδιου μήνα συνελήφθη στου Ζωγράφου 24χρονος Αλβανός κατηγορούμενος για ένοπλες ληστείες και απόπειρες ανθρωποκτονίας.

Είχε αποφυλακιστεί με όρους τον Απρίλιο του 2009 από τις φυλακές Διαβατών όπου εκρατείτο εκτίοντας ποινή φυλάκισης 7 ετών για κλοπές και ληστείες. Τέσσερις μέρες αργότερα, συνελήφθη στον Βύρωνα (έπειτα από αιματηρή συμπλοκή με αστυνομικούς) Αλβανός κακοποιός κατηγορούμενος για ληστείες και απόπειρες ανθρωποκτονίας. Από τον Νοέμβριο του 2009 ήταν δραπέτης των φυλακών Λάρισας (εξέτιε ποινή κάθειρξης 26 ετών) έχοντας παραβιάσει 8ήμερη άδεια.

Πηγές της «Κ» αποκαλύπτουν ότι από τα 685 άτομα που έχουν αποδράσει παραβιάζοντας τους όρους της άδειάς τους, ευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης εκκρεμούν για 458 από αυτά. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση σύλληψης στη Γερμανία Έλληνα υπηκόου για αδικήματα που διέπραξε εκεί. Προέκυψε από την έρευνα ότι είχε νωρίτερα καταδικαστεί για σωρεία αδικημάτων στην Ελλάδα και είχε διαφύγει στο εξωτερικό μετά την παραβίαση πενθήμερης άδειας! Επιπλέον, από τα 458 εντάλματα σύλληψης, τα 163 (δηλαδή, το 36%) αφορούν Αλβανούς και τα υπόλοιπα Έλληνες ή άλλων εθνικοτήτων δραπέτες.

Πηγές της Ελληνικής Αστυνομίας υποστηρίζουν ότι ορισμένα εγκλήματα που δεν εξιχνιάζονται είναι πιθανό να τελούνται από τροφίμους φυλακών κατά τη διάρκεια των αδειών τους. Προσθέτουν, επίσης, ότι σε περίπτωση εκ νέου σύλληψης ενός κατάδικου, η ποινή που του επιβάλλεται για το νέο αδίκημα συμψηφίζεται με την αρχική που του έχει επιβληθεί, με συνέπεια η… υποτροπή να μην έχει ουσιαστικά καμία ποινική επίπτωση για τον κατάδικο.

Η ελλιπής συνεργασία μεταξύ υπηρεσιών του υπ. Δικαιοσύνης (που έχει την ευθύνη λειτουργίας των φυλακών) και Ελληνικής Αστυνομίας και ορισμένες «τρύπες» στον σωφρονιστικό κώδικα περιγράφονται ως βασικές αιτίες του προβλήματος. Είναι ενδεικτικό ότι στο διάστημα της άδειας, δεν υπάρχει πρόβλεψη να επιβάλλεται στον κρατούμενο το περιοριστικό μέτρο της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα!

Όταν, για παράδειγμα, χορηγείται άδεια σε έναν κρατούμενο, το αστυνομικό τμήμα που βρίσκεται πλησιέστερα στον τόπο διαμονής του ειδοποιείται με φαξ και όχι ηλεκτρονικά από τη διεύθυνση της φυλακής. Σε πολλές περιπτώσεις η αλληλογραφία καθυστερεί, ενώ σε περίπτωση που οι όροι της άδειας παραβιαστούν, η συνεννόηση μεταξύ αστυνομίας και υπ. Δικαιοσύνης καθυστερεί, το ίδιο και η διαδικασία αναζήτησης του δραπέτη.

Χωρίς έλεγχο

Αστυνομικές πηγές σημειώνουν ακόμα ότι εξαιτίας αδυναμιών του σωφρονιστικού συστήματος, η μόνη υποχρέωση των καταδίκων είναι να εμφανιστούν μία και μόνο φορά στο Α. Τ. της περιοχής τους για να θεωρήσουν την άδεια. «Δεν γίνεται έλεγχος εάν πράγματι ο κατάδικος διέμεινε στον τόπο που ορίζει η άδειά του ή εάν ταξίδεψε στο εξωτερικό»!

Παρ’ ότι η Ελλάδα έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά προφυλακίσεων (30%) σε κάποιες περιπτώσεις η δικαστική εξέλιξη υποθέσεων που εξιχνιάζονται από την αστυνομία γεννάει εύλογα ερωτήματα. Σε μια τέτοια περίπτωση, Αλβανοί κακοποιοί (συνελήφθησαν τον Ιούλιο) που διέπραξαν 26 ένοπλες ληστείες σε σούπερ μάρκετ της Αττικής, με λεία 1.250.000 ευρώ αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους. Στη φυλακή οδηγήθηκε ένα μόνο μέλος της σπείρας κι αυτό διότι εις βάρος του εκκρεμούσε παλαιότερο ένταλμα σύλληψης για ανθρωποκτονία.

Έρχεται ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής

Σε λειτουργία τίθεται τις επόμενες ημέρες ηλεκτρονική εφαρμογή της ΕΛ. ΑΣ. με τίτλο «Αδειες κρατουμένων». Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό αρχείο, στο οποίο θα αποθηκεύονται όλα τα στοιχεία σχετικά με τις άδειες που χορηγούνται σε τροφίμους φυλακών σε ολόκληρη τη χώρα.

Έτσι, οι αστυνομικοί θα γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή, ποιοι και πόσοι κρατούμενοι βρίσκονται εκτός φυλακής με τακτική, έκτακτη ή και εκπαιδευτική άδεια. Τα στοιχεία θα είναι διαθέσιμα σε όλα τα «τερματικά» της αστυνομίας. Για παράδειγμα, το πλήρωμα ενός περιπολικού θα μπορεί να γνωρίζει σε πραγματικό χρόνο εάν το άτομο που ελέγχεται είναι κατάδικος, πότε του χορηγήθηκε άδεια και ποιος είναι ο τόπος διαμονής που ορίζει η άδειά του.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ηλεκτρονική εφαρμογή είναι ολοκληρωμένη και θα τεθεί σε λειτουργία στη διάρκεια του Φεβρουαρίου. Αρμόδιοι αξιωματικοί της Ελληνικής Αστυνομίας έχουν την ίδια στιγμή καταθέσει εισηγήσεις έτσι ώστε και το υπουργείο Δικαιοσύνης να προχωρήσει στη δημιουργία αντίστοιχου ηλεκτρονικού αρχείου.

Κυρίως λόγω της έλλειψης κονδυλίων δεν έχουν υπάρξει πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Στις εισηγήσεις τους οι αστυνομικοί προτείνουν επιπλέον την αυστηρότερη επιτήρηση των καταδίκων ακόμα και με ηλεκτρονικά μέσα, όπως συμβαίνει σε ορισμένες χώρες του εξωτερικού. Επίσης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται διαπραγματεύσεις, ώστε στο πλαίσιο εφαρμογής της συνθήκης Σένγκεν να υπάρξει πρόβλεψη και οι κατάδικοι σε άδεια να μην μπορούν να ταξιδέψουν και άρα να διαφύγουν σε «τρίτη» χώρα.