O τζέντλεμαν του μιούζικαλ Φρεντ Αστέρ

Λίγοι θα διαφωνούσαν με την πεποίθηση ότι ο Φρεντ Αστέρ ήταν ο μεγαλύτερος χορευτής που κόσμησε ποτέ τον χώρο του κινηματογράφου. Όταν εξάλλου ο ίδιος ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ σε χαρακτηρίζει ως τον μεγαλύτερο χορευτή του 20ού αιώνα, τότε ξέρεις ότι πρέπει να τα έχεις καταφέρει στη ζωή σου! Χορευτής, χορογράφος, ηθοποιός, τραγουδιστής και άνθρωπος παντός καιρού, ο Αστέρ μέτρησε μια πλούσια καριέρα που εκτάθηκε σε 76 ολόκληρα χρόνια(!), δουλεύοντας από καμπαρέ και θέατρα μέχρι σινεμά, τηλεόραση και ραδιόφωνο. Ο άνθρωπος που έμελλε να αλλάξει ριζικά την πορεία του μιούζικαλ και να μετατραπεί σε έναν πραγματικό θρύλο της έβδομης τέχνης, δημιουργώντας παράλληλα ένα από τα εμβληματικότερα κινηματογραφικά δίδυμα όλων των εποχών, στο πλευρό της Τζίντζερ Ρότζερς, ξεκίνησε την καριέρα του ως αουτσάιντερ! Στο πρώτο του ποτέ δοκιμαστικό στο Χόλιγουντ, η ετυμηγορία των παραγωγών ήταν αρνητική: ο νεαρός δεν μπορούσε να παίξει, δεν μπορούσε να τραγουδήσει και είχε αρχίσει να φτιάχνει φαλάκρα. Το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να χορεύει, κι αυτό λίγο! Ο Φρεντ Αστέρ όχι μόνο δεν πτοήθηκε, αλλά βάλθηκε να αποδείξει πόσο λάθος έκαναν, καθώς έμελλε να γίνει ο κορυφαίος κινηματογραφικός χορευτής όλων των εποχών. Ο άνθρωπος που είχε φτερά στα πόδια έκανε τις δυσκολότερες φιγούρες να φαντάζουν παιχνιδάκι, με την απαράμιλλη χάρη του και το μοναδικό του στιλ να σφραγίζουν το είδος που ξέρουμε ως μιούζικαλ…

Πρώτα χρόνια

Ο Φρεντ Αστέρ γεννιέται ως Φρέντρικ Αούστερλιτς στις 10 Μαΐου 1899 στην Ομάχα της Νεμπράσκα μέσα σε οικογένεια αυστριακο-γερμανών εμιγκρέδων. Ο πατέρας του ήταν ζυθοποιός και η μητέρα του σύντομα θα μετατρεπόταν σε ατζέντη των παιδιών της. Κι αυτό γιατί η μεγαλύτερη αδερφή του Φρεντ, Αντέλ, είχε ήδη επιδείξει το τεράστιο ταλέντο της στον χορό και το τραγούδι και ως παιδί-θαύμα εξασφάλιζε συχνά δουλειές σε μουσικοχορευτικά θεάματα. Κι έτσι οι γονείς μετακομίζουν στη Νέα Υόρκη το 1905 για να δώσουν στην κόρη τους μια ευκαιρία να τα καταφέρει στη showbiz. Ο μικρός Φρεντ δεν αγαπούσε τον χορό και το τραγούδι, συμφώνησε πάντως σχετικά απρόθυμα να γραφτεί κι αυτός στο ωδείο ακολουθώντας τα βήματα της Αντέλ. Και τότε έγινε το θαύμα! Ο μικρός χόρευε και χόρευε εξίσου καλά με την ταλαντούχα αδερφή του, παίζοντας ταυτοχρόνως πιάνο, ακορντεόν και κλαρινέτο. Τα αδέρφια Αούστερλιτς έγιναν ντουέτο και παράλληλα με τα μαθήματά τους στο σχολείο και το ωδείο ανέβαιναν συχνά-πυκνά στην πίστα του βοντβίλ παρουσιάζοντας δικά τους θεάματα. Ο κόσμος λάτρευε τα αξιαγάπητα αδέρφια, τα οποία έγιναν σύντομα διάσημα στη σκηνή της Νέας Υόρκης και το 1917 βρήκαν τον δρόμο για το Μπρόντγουεϊ!

Το καλλιτεχνικό δίδυμο τα πήγαινε περίφημα στο θεατρικό σανίδι και άλλαξε το όνομά του στο πιο εύηχο «Αστέρ». Έπαιξαν μαζί σε πλήθος παραστάσεων σε Νέα Υόρκη και Λονδίνο, μετρώντας μια δεκαετία σχεδόν κοινών εμφανίσεων που θα τους μετατρέψει σε αστέρια του χώρου. Και τότε, το 1932, η Αντέλ του ανακοινώνει ότι εγκαταλείπει τον χορό για να παντρευτεί έναν βρετανό αριστοκράτη που δεν εκτιμούσε καθόλου τη δουλειά της μέλλουσας συζύγου του…

Η γέννηση του σόλο αρτίστα Φρεντ Αστέρ

Ο Αστέρ ένιωσε τη γη να τρέμει κάτω από τα πόδια του όταν η Αντέλ αποσύρθηκε από την ενεργό δράση. Όλοι τον ήξεραν εξάλλου ως παρτενέρ της Αντέλ, που ήταν το αστέρι του διδύμου, και μόνος δεν ήταν καθόλου σίγουρος ότι θα τα κατάφερνε. Παρά τη φήμη που απολάμβανε άλλωστε στο σανίδι, το σινεμά παρέμενε εδώ και τόσα χρόνια μακρινό όνειρο. Βλέποντας ότι πρέπει να βάλει την καριέρα του σε νέες βάσεις, περνά από δοκιμαστικό σε χολιγουντιανό στούντιο, αν και η ετυμηγορία ήταν αρνητική: «Δεν μπορεί να τραγουδήσει. Δεν μπορεί να παίξει. Αρχίζει να χάνει τα μαλλιά του. Μπορεί λίγο να χορέψει». Όλα έμοιαζαν να έχουν τελειώσει για τον Φρεντ, όταν αποφάσισε να δώσει μια τελευταία ευκαιρία στον εαυτό του πηγαίνοντας σε μια ακόμα οντισιόν του Χόλιγουντ. Εντελώς αναπάντεχα και κόντρα σε όλα, εξασφαλίζει ένα μικρορολάκι στο «Dancing Lady» του 1933, στο πλευρό της Τζόαν Κρόφορντ, το οποίο αποδείχτηκε ωστόσο ικανό να τον συστήσει στο κοινό αλλά και τον κόσμο του αμερικανικού σινεμά. Αυτή έμελλε να είναι η ευκαιρία που τόσο περίμενε, καθώς τώρα οι πόρτες των στούντιο ήταν ανοιχτές γι’ αυτόν. Ο Αστέρ υπογράφει συμβόλαιο με την RKO Radio Pictures, έπρεπε όμως να του βρουν μια παρτενέρ. Και το όνομα αυτής, Τζίντζερ Ρότζερς! Το αχτύπητο καλλιτεχνικό δίδυμο γεννήθηκε όταν το Χόλιγουντ ανακάλυψε το επίσης φιντάνι του Μπόντγουεϊ, Τζίντζερ. Οι δυο τους εμφανίστηκαν μαζί στο «Flying Down to Rio» το 1933 ως βοηθητικοί ηθοποιοί, αν και το δικό τους νούμερο έκλεψε την παράσταση! Από κει κι έπειτα, η άνοδος στη δόξα για το δίδυμο ήταν απλώς θέμα χρόνου. Αστέρ και Ρότζερς θα κάνουν κάπου 10 ταινίες μαζί και δεν θα πάρει πολύ για να μετατραπούν στο πολυαγαπημένο ντουέτο του μιούζικαλ. Το απαράμιλλο χορευτικό τους στιλ και το αρμονικό μπόλιασμα ετερόκλητων στοιχείων στον χορό τους έμεινε παροιμιώδες και ξεπεράστηκε ίσως μόνο από τη χάρη τους. Για την υπερεπιτυχημένη συνεργασία των δυο τους, η Κάθριν Χέπμπορν σχολίασε άλλοτε: «Ο Φρεντ έδωσε στην Τζίντζερ στιλ, η Τζίντζερ έδωσε στον Φρεντ σεξαπίλ».

Πάντοτε τελειομανής και ακούραστος περφεξιονιστής, ο Αστέρ συνήθιζε να προβάρει την ίδια σκηνή για μέρες και μέρες μέχρι να πετύχει τον επιθυμητό βαθμό ικανοποίησης. Το φορτωμένο καθημερινό του πρόγραμμα και οι πολύωρες πρόβες κούρασαν κάποια στιγμή τη Ρότζερς, η οποία δεν μπορούσε να τον ακολουθήσει στις σχεδόν απάνθρωπες πρόβες του. Κι έτσι το 1939, μετά το «Story of Vernon», οι δυο τους αποφάσισαν να τραβήξουν χωριστούς δρόμους. Η παρτενέρ του Φρεντ από το 1933-1939 διαμαρτυρήθηκε κάποια στιγμή για την απήχηση του Αστέρ στο κοινό και τη λήθη με την οποία την αντιμετώπιζε ο κόσμος λέγοντας: «Έκανα ό,τι έκανε και ο Φρεντ, μόνο που το έκανα ανάποδα και πάνω σε τακούνια». Φρεντ Αστέρ και Τζίντζερ Ρότζερς επανενώθηκαν μια τελευταία φορά το 1949, στο μιούζικαλ «The Barkleys of Broadway»… Μετά τη διάλυση του καλλιτεχνικού αρραβώνα με τη Ρότζερς, ο Αστέρ δεν είχε κανένα πια πρόβλημα να βρει κινηματογραφική παρτενέρ και τα μεγαλύτερα αστέρια της εποχής εμφανίστηκαν στο πλάι του: Ρίτα Χέιγουορθ, Τζούντι Γκάρλαντ, Όντρεϊ Χέπμπορν κ.ά. Τα γνωστότερα μιούζικαλ της εποχής έφεραν σταθερά το άγγιγμα του Φρεντ και ξεχωρίζουν φυσικά το «Easter Parade» με την Γκάρλαντ και το «Funny Face» με τη Χέπμπορν…

Κατοπινά χρόνια

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1930, τα κέρδη από τις ταινίες του άρχισαν να φθίνουν δραματικά, αν και στις 9 ταινίες που έκανε χωρίς την Τζίντζερ Ρότζερς συνέχισε να χαρίζει στην ανθρωπότητα αξιομνημόνευτες χορογραφίες και υπέροχες ερμηνείες. Ο Αστέρ αποσύρθηκε από το σινεμά το 1946, τόσο για να στραφεί στην τηλεόραση όσο και να ιδρύσει μια εμπορικά πετυχημένη αλυσίδα σχολών χορού. Αφού έπαιξε σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές και εμφανίστηκε σε πάμπολλες εκπομπές, επέστρεψε στο σινεμά βλέποντας την καριέρα του να αναβιώνει μαγικά. Εννιά ακόμα μιούζικαλ ακολούθησαν, αν και η νέα του επιτυχία ανακόπηκε από την προσωπική τραγωδία: το 1954 έχασε την πολυαγαπημένη του σύζυγο από καρκίνο. Η δουλειά του στην τηλεόραση βραβευόταν πάντως συνεχώς και αποσπούσε διθυραμβικές κριτικές.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 δοκίμασε και τις δυνάμεις του στην καθαρή υποκριτική, γνωρίζοντας σημαντική επιτυχία ως ηθοποιός στα 8 φιλμ που έπαιξε μεταξύ 1959-1982. Συνεργάστηκε επίσης με τον άλλο θρύλο του χορού, τον Τζιν Κέλι, στο ντοκιμαντέρ για τη χρυσή εποχή του μιούζικαλ «That’s Entertainment».

Το 1974 απέσπασε τη μόνη υποψηφιότητά του για Όσκαρ, κι αυτό για Β’ Ανδρικό Ρόλο, στην ταινία «The Towering Inferno». Κέρδισε πάντως Βραβείο Έμι για τηλεοπτική δουλειά (1978), αλλά και έπαινο για τη συνολική προσφορά του στο σινεμά από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου το 1981. Στην προσωπική του ζωή, ο Αστέρ υπήρξε πάντα οικογενειάρχης και άνθρωπος του σπιτιού. Με την πρώτη του σύζυγο, την κυρία της καλής κοινωνίας Phyllis Baker Potter, παντρεύτηκαν το 1933 και απέκτησαν δύο παιδιά. Τον ευτυχή γάμο διέκοψε απρόοπτα ο θάνατος της συζύγου του 1954.

Ο Αστέρ σόκαρε κατόπιν οικείους και φίλους όταν ξαναπαντρεύτηκε το 1980. Εκείνος ήταν πια στα 80 χρόνια της ζωής του και η νέα του σύζυγος, η τζόκεϊ Robyn Smith, δεν είχε κλείσει ούτε τα 40. Παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας, το ζευγάρι έμοιαζε τρισευτυχισμένο και έπεισε τελικά τις κακές γλώσσες για την ειλικρίνεια των συναισθημάτων τους. Ο μεγάλος χορευτής πέθανε χτυπημένος από πνευμονία στις 22 Ιουνίου 1987 σε νοσοκομείο του Λος Άντζελες. Το Χόλιγουντ έχασε ένα από τα μεγαλύτερα και πολύπλευρα ταλέντα που είχε βρει ποτέ, με τον παλιό ηθοποιό και πρόεδρο πια των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρίγκαν, να τον αποχαιρετά αποκαλώντας τον «θρύλο της Αμερικής» και «απόλυτο χορευτή»… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr