Σκληρό παζάρι σε μια χώρα που βυθίζεται στην αβεβαιότητα

Σκληρό και με πολλές και ποικίλες επιπτώσεις είναι το «παζάρι» που γίνεται αυτές τις ώρες στις πλάτες του ελληνικού λαού. Ο Αλέξης Τσίπρας, στο τρίτο του διάγγελμα σε λίγα 24ωρα, δεν έδωσε καμία απάντηση στα καίρια ερωτήματα που απασχολούν τον κόσμο που με αγωνία και ανασφάλεια παρακολουθεί τις ραγδαίες εξελίξεις.

Στο σημερινό του μήνυμα ο πρωθυπουργός προχώρησε σε μια επανάληψη των όσων έχει ήδη πει. Και παρότι δεν φαίνεται να κάνει ούτε βήμα πίσω στην απόφασή του για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, δεν αναφέρθηκε καθόλου στη συμφωνία που θα κληθεί να αποδεχτεί ή να απορρίψει ο ελληνικός λαός την Κυριακή. Το δημοψήφισμα θα γίνει, αλλά «αν υπάρξει θετική κατάληξη, θα ανταποκριθούμε αμέσως», τόνισε.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν σχολίασε τίποτα για τη διετή συμφωνία με αντάλλαγμα τη χρηματοδότηση 29,1 δισ. ευρώ που πρότεινε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), αλλά ούτε και έκανε κάποια διευκρινιστική αναφορά στην επιστολή που έστειλε στους θεσμούς και με την οποία ουσιαστικά αποδέχεται το πακέτο που ήταν πάνω στο τραπέζι αυτό το Σαββατοκύριακο. Ένα πακέτο το οποίο απέρριψε, με αποτέλεσμα να φτάσουμε τη Δευτέρα στο κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή capital controls και την Τρίτη στην αθέτηση των πληρωμών προς το ΔΝΤ.

Ο πρωθυπουργός έκανε μια απλή και σύντομη αναφορά στις ουρές της ντροπής έξω από τις τράπεζες και μπροστά στα ΑΤΜ που κάνουν από το πρωί τον γύρο του κόσμου, με τους συνταξιούχους να συνωστίζονται και να περιμένουν υπομονετικά για να πάρουν 120 ευρώ.

Αποποιήθηκε την ευθύνη για το κλείσιμο των τραπεζών. «Είναι απαράδεκτο», είπε και πρόσθεσε «σε μια Ευρώπη της αλληλεγγύης να κλείνουν τις τράπεζες, ακριβώς επειδή η κυβέρνηση αποφασίζει να δώσει λόγο στο λαό. Και να οδηγούν σε ταλαιπωρία χιλιάδες ηλικιωμένους που η κυβέρνηση παρά τη χρηματοδοτική ασφυξία, φρόντισε και εξασφάλισε τη σύνταξή τους».

Δεσμεύτηκε δε, να κάνει «ότι περνά από το χέρι του», ώστε αυτές οι δυσκολίες να είναι προσωρινές, αλλά δεν μπορεί να διαβεβαιώσει τι θα γίνει και πότε θα ξεπεραστούν τα capital controls που ταλαιπωρούν εκατομμύρια πολίτες που βρίσκονται στα όρια της οικονομικής ασφυξίας. Καμία αναφορά δεν έγινε δε, στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος και μέχρι πότε θα έχει χρήματα η χώρα.

Ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού

«Ελληνίδες, Έλληνες

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή που αφορά το μέλλον του τόπου.

Το δημοψήφισμα της Κυριακής δεν αφορά την παραμονή ή όχι της χώρας μας στην ευρωζώνη. Αυτή είναι δεδομένη και κανείς δε μπορεί να την αμφισβητήσει. Την Κυριακή επιλέγουμε αν θα αποδεχτούμε τη συγκεκριμένη συμφωνία ή θα διεκδικήσουμε άμεσα, και με δεδομένη τη λαϊκή ετυμηγορία, μια βιώσιμη λύση. Σε κάθε περίπτωση θέλω να διαβεβαιώσω τον ελληνικό λαό ότι σταθερή πρόθεση της κυβέρνησης είναι η επίτευξη μιας συμφωνίας με τους εταίρους, με όρους βιωσιμότητας και προοπτικής.

Ήδη μετά την απόφασή μας για δημοψήφισμα έπεσαν στο τραπέζι καλύτερες προτάσεις για το χρέος και την αναγκαία αναδιάρθρωσή του, από αυτές που είχαμε μέχρι τη Παρασκευή.

Δεν τις αφήσαμε να πέσουν κάτω. Αμέσως καταθέσαμε τις αντιπροτάσεις μας ζητώντας βιώσιμη λύση και εξ΄ αυτού του λόγου συνεκλήθη εκτάκτως, χθες, το Eurogroup το οποίο και θα συζητήσει εκ νέου σήμερα το απόγευμα.

Αν υπάρξει θετική κατάληξη θα ανταποκριθούμε άμεσα. Σε κάθε περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα παραμείνει μέχρι τέλους. Και θα είναι εκεί και τη Δευτέρα, αμέσως μετά τo δημοψήφισμα με καλύτερους όρους για την ελληνική πλευρά.

Γιατί πάντοτε η λαϊκή ετυμηγορία είναι πολύ ισχυρότερη από τη βούληση μιας κυβέρνησης. Και θέλω να επαναλάβω ότι η δημοκρατική επιλογή βρίσκεται στον πυρήνα των ευρωπαϊκών παραδόσεων. Σε πολύ σημαντικές στιγμές της ευρωπαϊκής ιστορίας, οι λαοί με δημοψηφίσματα έπαιρναν κρίσιμες αποφάσεις.

Αυτό συνέβη στη Γαλλία και σε πολλές άλλες χώρες με το δημοψήφισμα για το ευρωσύνταγμα. Αυτό συνέβη στην Ιρλανδία όπου το δημοψήφισμα ακύρωσε προσωρινά τη Συνθήκη της Λισαβώνας και οδήγησε σε επαναδιαπραγμάτευση, όπου η Ιρλανδία κέρδισε καλύτερους όρους. Δυστυχώς, στη περίπτωση της Ελλάδας είχαμε άλλα μέτρα και σταθμά.

Προσωπικά δεν θα περίμενα ποτέ η δημοκρατική Ευρώπη να μην αντιλαμβάνεται την ανάγκη να δώσει χώρο και χρόνο σε έναν λαό προκειμένου να επιλέξει κυρίαρχα για το μέλλον του. Η επικράτηση ακραίων συντηρητικών κύκλων είχε ως συνέπεια την απόφαση να οδηγηθούν οι τράπεζες της χώρας σε ασφυξία. Με προφανή στόχο να περάσουν τον εκβιασμό από την κυβέρνηση, σε κάθε πολίτη ξεχωριστά.

Είναι πράγματι απαράδεκτο σε μια Ευρώπη της αλληλεγγύης και του αλληλοσεβασμού να έχουμε αυτές τις εικόνες της ντροπής. Να κλείνουν τις τράπεζες, ακριβώς επειδή η κυβέρνηση αποφάσισε να δοθεί ο λόγος στο λαό. Και να οδηγούν σε ταλαιπωρία χιλιάδες ανθρώπους ηλικιωμένους που η κυβέρνηση παρά τη χρηματοδοτική ασφυξία, φρόντισε και εξασφάλισε η σύνταξή τους να καταβληθεί κανονικά στους λογαριασμούς τους. Απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους οφείλουμε μια εξήγηση.

Για να προστατεύσουμε τις δικές σας συντάξεις δίνουμε τη μάχη τόσους μήνες. Για να προστατεύσουμε το δικαίωμά σας σε μια αξιοπρεπή σύνταξη και όχι σε ένα απλό φιλοδώρημα. Οι προτάσεις που μας ζήτησαν εκβιαστικά να υπογράψουμε ήθελαν τη συντριπτική μείωση των συντάξεων. Και γι’ αυτό αρνηθήκαμε. Και γι’ αυτό σήμερα μας εκδικούνται.

Στην ελληνική κυβέρνηση δόθηκε ένα τελεσίγραφο για την εφαρμογή ακριβώς της ίδιας συνταγής και όλων των εκκρεμοτήτων του μνημονίου που δεν εφαρμόστηκαν. Και μάλιστα χωρίς καμία πρόβλεψη για το χρέος και τη χρηματοδότηση. Το τελεσίγραφο δεν έγινε αποδεκτό. Η αυτονόητη διέξοδος ήταν να απευθυνθούμε στο λαό γιατί η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα. Και αυτό πράττουμε.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτές τις ώρες οι σειρήνες της καταστροφής οργιάζουν. Σας εκβιάζουν και σας καλούν να ψηφίσετε ΝΑΙ σε όλα τα μέτρα που ζητούν οι δανειστές και μάλιστα χωρίς κανένα αντίκρισμα εξόδου από την κρίση. Να πείτε κι εσείς όπως έλεγαν εκείνες τις κακές μέρες του κοινοβουλίου, που έχουμε αφήσει πίσω μας, ΝΑΙ σε όλα. Να γίνετε και εσείς ένα με αυτούς. Συνένοχοι στη διαιώνιση των μνημονίων.

Από την άλλη μεριά το ΌΧΙ δεν αποτελεί απλά ένα σύνθημα. Το ΟΧΙ είναι αποφασιστικό βήμα για μια καλύτερη συμφωνία που στοχεύουμε να υπογραφεί αμέσως μετά το αποτέλεσμα της Κυριακής. Αποτελεί την ξεκάθαρη επιλογή του λαού για το πώς θα ζήσει την επόμενη ημέρα.

ΌΧΙ δε σημαίνει ρήξη με την Ευρώπη, αλλά επιστροφή στην Ευρώπη των αξιών. ΌΧΙ σημαίνει: ισχυρή πίεση για μια οικονομικά βιώσιμη συμφωνία, που θα δίνει λύση στο χρέος, δε θα το εκτινάζει, δε θα υπονομεύει στο διηνεκές την προσπάθειά μας για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Όχι σημαίνει πίεση ισχυρή για μια συμφωνία κοινωνικά δίκαιη, που θα κατανέμει τα βάρη στους ‘’έχοντες’’ και όχι στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.

Μια συμφωνία που θα οδηγεί δηλαδή σε σύντομο χρονικό διάστημα τη χώρα ξανά στις διεθνείς χρηματαγορές, ώστε να τερματισθεί η εποπτεία και η επιτροπεία. Μια συμφωνία που θα περιέχει τις μεταρρυθμίσεις εκείνες που θα τιμωρήσουν, μια για πάντα, τους θύλακες της διαπλοκής που τροφοδότησαν όλα αυτά τα χρόνια το πολιτικό σύστημα. Και θα αντιμετωπίζει ταυτόχρονα την ανθρωπιστική κρίση, θα δημιουργεί δηλαδή ένα  συνολικό δίχτυ ασφαλείας για όσους βρίσκονται σήμερα στο περιθώριο εξαιτίας ακριβώς αυτών των πολιτικών που εφαρμόστηκαν τόσο χρόνια στην πατρίδα μας.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Έχω πλήρη επίγνωση των δυσκολιών. Δεσμεύομαι προσωπικά ότι θα κάνω ότι περνά από το χέρι μου ώστε αυτές οι δυσκολίες να είναι προσωρινές.

Επιμένουν κάποιοι να συνδέουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος με την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Λένε, μάλιστα, ότι έχω κρυφό σχέδιο, αν ψηφιστεί το OXI, να βγάλουμε τη χώρα από την ΕΕ. Λένε εν γνώση τους ψέμματα. Όσοι τα λένε, είναι οι ίδιοι που τα έλεγαν και στο παρελθόν. Όσοι τα λένε προσφέρουν πολύ κακή υπηρεσία και στο λαό και στην Ευρώπη. Άλλωστε γνωρίζετε, ήμουν εγώ ο ίδιος πριν από ένα χρόνο, υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν στις ευρωεκλογές.

Ενώπιον των Ευρωπαίων και τότε διατύπωσα τη θέση ότι οι πολιτικές λιτότητας πρέπει να σταματήσουν, ότι τα μνημόνια δεν είναι ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση. Ότι το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα ήταν αποτυχημένο. Ότι η Ευρώπη πρέπει να πάψει να φέρεται αντιδημοκρατικά. Λίγους μήνες μετά τον Γενάρη του 2015, ο λαός μας επισφράγισε αυτή την εκτίμηση.

Δυστυχώς ορισμένοι στην Ευρώπη επιμένουν να αρνούνται να το κατανοήσουν, να αρνούνται να παραδεχτούν. Όσοι θέλουν μια Ευρώπη κολλημένη σε λογικές αυταρχισμού, σε λογικές μη σεβασμού στη δημοκρατία, όσοι θέλουν την Ευρώπη μια επιδερμική ένωση με συγκολλητική ουσία το ΔΝΤ, δεν είναι οραματιστές για την Ευρώπη. Είναι άτολμοι πολιτικοί, που αδυνατούν να σκεφτούν ως Ευρωπαίοι.

Κοντά σε αυτούς, από δίπλα, το εγχώριο πολιτικό σύστημα, αφού οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία, τώρα σχεδιάζει να ρίξει τα βάρη σε εμάς που προσπαθούμε να σταματήσουμε την πορεία της καταστροφής. Και, μάλιστα, ονειρεύονται και την ολική τους επαναφορά. Τη σχεδίαζαν και τη σχεδιάζουν, είτε αποδεχόμασταν το τελεσίγραφο, αφού ζητούσαν δημόσια δοτό πρωθυπουργό για να την εφαρμόσει, είτε τώρα που δίνουμε το λόγο στο λαό.

Μιλούν για πραξικόπημα. Η δημοκρατία όμως δεν είναι πραξικόπημα, οι δοτές κυβερνήσεις είναι πραξικόπημα.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Θέλω από καρδιάς να σας ευχαριστήσω για τη νηφαλιότητα και την ψυχραιμία που επιδικνύετε κάθε ώρα αυτής της δύσκολης εβδομάδας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η κατάσταση αυτή δεν θα συνεχιστεί για πολύ. Θα είναι πρόσκαιρη. Οι μισθοί και οι συντάξεις δεν θα χαθούν. Οι καταθέσεις των πολιτών που επέλεξαν να μη φυγαδεύσουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό δεν θα χαθούν στον βωμό των σκοπιμοτήτων και των εκβιασμών.

Εγώ, προσωπικά, αναλαμβάνω την ευθύνη της άμεσης λύσης αμέσως μετά τη δημοκρατική διαδικασία. Ταυτόχρονα όμως, σας καλώ να ενισχύσετε αυτή τη διαπραγματευτική προσπάθεια, σας καλώ να πούμε ΟΧΙ στις συνταγές των μνημονίων που καταστρέφουν την Ευρώπη.

Σας καλώ να απαντήσουμε καταφατικά στην προοπτική μιας βιώσιμης λύσης. Να ανοίξουμε μια λαμπρή σελίδα δημοκρατίας.

Και μια βέβαιη ελπίδα για μια καλύτερη συμφωνία. Είναι η ευθύνη μας προς τους γονείς μας, προς τα παιδιά μας, προς τους εαυτούς μας. Είναι το χρέος μας απέναντι στην ιστορία.

Σας ευχαριστώ»