Ούτε στα καλύτερά του όνειρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης δε θα περίμενε μια σαρωτική νίκη έναντι του Αλέξη Τσίπρα και μάλιστα με διαφορά είκοσι μονάδων. Είναι η μεγαλύτερη πολιτική νίκη που καταγράφηκε ποτέ στην μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου. Ακόμα και το 1981, όπως έλεγε κεντρικό στέλεχος της ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου με το σύνθημα «Αλλαγή» που χρησιμοποίησε σε αυτές τις εκλογές ο Αλέξης Τσίπρας, δεν είχε νταμπλ σκορ έναντι της ΝΔ και του Γεωργίου Ράλλη. Η διαφορά ήταν τότε περίπου 12,5 μονάδες. Αυτό το αποτέλεσμα, ανέλπιστο ακόμα και για τον ίδιο τον πρωθυπουργό και πρόεδρο της ΝΔ, το υποδέχθηκαν με αλαλαγμούς στα γραφεία του κόμματος στο Μοσχάτο. Ο πρωθυπουργός ήταν μαζί με την σύζυγό του Μαρέβα, η οποία και τον αγκάλιασε και του έδωσε το φιλί της νίκης.
Η στενή ομάδα στην Πειραιώς
Στα γραφεία της ΝΔ, στο Μοσχάτο, επί της οδού Πειραιώς, ήταν από πολύ νωρίς οι στενοί του συνεργάτες και είχε την ιδιαίτερη σημασία του ότι ο πρωθυπουργός δεν πήγε στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά επέλεξε το κομματικό στρατηγείο του. Εκεί όλη η στενή ομάδα, υπό τον γραμματέα του κόμματος Παύλο Μαρινάκη, στον οποίο απέδωσε τα εύσημα ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Εκεί ήταν ο Γιάννης Μπρατάκος, ο Νίκος Χαρδαλιάς, ο Θανάσης Νέζης, αλλά και άλλα στελέχη που είναι στο Μέγαρο Μαξίμου και έχουν κομβικό ρόλο στο πρωθυπουργικό σύστημα, όπως ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Άκης Σκέρτσος. Σε όλους ο Μητσοτάκης έδωσε συγχαρητήρια και ζήτησε χαμηλούς τόνους ενόψει των εκλογών της δεύτερης Κυριακής που θα γίνουν με ενισχυμένη αναλογική.
Η βοήθεια USA
Τα εύσημα για τη μεγάλη νίκη της ΝΔ πήρε από τον πρωθυπουργό βέβαια ο Αμερικανός επικοινωνιολόγος, Σταν Γκρίνμπεργκ, ο οποίος ήταν και ο μόνος που έβλεπε διαφορά μεγάλη. Αλλά κανείς δεν περίμενε τέτοιας έκτασης νίκη που συνιστά σάρωμα του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς η ΝΔ κέρδισε, σε σχέση με το 2019, περίπου 100.000 ψηφοφόρους και η αξιωματική αντιπολίτευση έχασε 600.000 ψηφοφόρους. Ο γκουρού της επικοινωνίας έβαλε στο παλμαρέ του μια ακόμη νίκη και υπήρξε εγκάρδια επικοινωνία του Κυριάκο Μητσοτάκη μαζί του για τον στρατηγικό του σχεδιασμό που δημιούργησε νέα δεδομένα στον πολιτικό χάρτη.
Η χαρά Μητσοτάκη
Και μπορεί η νίκη της ΝΔ να ήταν προδιαγεγραμμένη, με βάση όσα ήξεραν στο Μαξίμου από το νωρίς το μεσημέρι και μάλιστα με μεγάλη διαφορά, αλλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε μόνο το άγχος του τελικού του Ολυμπιακού με την Ρεάλ Μαδρίτης στο Κάουνας. Στο γραφείο του υπήρχε τηλεόραση ανοικτή και έβλεπαν και τον αγώνα και γι’ αυτό η δήλωσή του έγινε μετά το τέλος του τελικού. Δηλωμένος Ολυμπιακός ο Μητσοτάκης, στεναχωρήθηκε, όπως έμαθα για την ήττα και την απώλεια του ευρωπαϊκού τίτλου, αλλά η συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ, απάλυνε τον μπασκεκτικό πόνο του.
Οι νέοι παίκτες
Η εκλογική μάχη της Κυριακής όμως, πέρα από τα πανηγύρια της ΝΔ, ανέδειξε και νέους παίκτες στο κομματικό χρηματιστήριο. Μετοχές ανέβηκαν και άλλες έπεσαν και έχασαν αξία. Θα εστιάσω σε τρεις περιπτώσεις, στην πρωτιά της Σοφίας Ζαχαράκη στην Ανατολική Αττική, όπου ξεπέρασε τον Μάκη Βορίδη που είχε την πρωτιά, στην πρώτη θέση και μάλιστα με μεγάλη διαφορά του Νίκου Δένδια, του βασικού δελφίνου, που είχε μεγάλη στήριξη από το καραμανλικό σύστημα, ώστε να ενδυναμωθεί και η μεγάλη νίκη του Κυριάκου Πιερακκάκη που άφησε πίσω του στην Α’ Αθηνών και μάλιστα με διαφορά, τόσο τον Βασίλη Κικίλια όσο και την Όλγα Κεφαλογιάννη.
Το σοκ του Τσίπρα
Στο επιτελείο του Αλέξη Τσίπρα, το κλίμα από πολύ νωρίς ήταν βαρύ. Σχεδόν όλοι προεξοφλούσαν, πλην δυο, τριών ατόμων, την ήττα από τη ΝΔ, αλλά ουδείς πίστευε ότι η διαφορά θα ήταν μεγάλη. Μάλιστα έως το μεσημέρι και νωρίς το απόγευμα είχαν την πληροφόρηση για διαφορά περίπου 7-9 μονάδες, βάσει της επεξεργασίας του exit poll. Ουδείς όμως από το επιτελείο του, αλλά ούτε και ο ίδιος τα πίστευαν και έλεγαν ότι παίζονται παιχνίδια και η γραμμή ήταν περιμένετε, ενώ και οι υποψήφιοι στις εμφανίσεις τους ήταν συγκρατημένοι και έλεγαν να περιμένουν τα επίσημα αποτελέσματα. Ακόμα και στους δημοσιογράφους που ρωτούσαν, οι συνεργάτες του Τσίπρα έδειχναν φανερά ενοχλημένοι και δήλωναν κάθετα και κατηγορηματικά ό,τι τίποτα από αυτά που κυκλοφορούν δεν ευσταθούν. Μέχρι το σοκ του Αλέξη Τσίπρα μόλις είδε τις 20 μονάδες.
Η στήριξη της Μπέτυς
Δίπλα στον Αλέξη Τσίπρα ήταν η σύντροφός του Μπέτυ Μπαζιάνα που τον στήριξε από πολύ νωρίς μόλις μάθανε τη μεγαλειώδη διαφορά υπέρ της ΝΔ και την συντριπτική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρώην πρωθυπουργός προσπάθησε να είναι ψύχραιμος, και δεν ήταν σε κάποια σημεία, με την Μπέτυ να τον ηρεμεί. Και λογικό είναι γιατί ο ίδιος ο Τσίπρας είχε σηκώσει βαρύ φορτίο τις τελευταίες εβδομάδες με τα στελέχη του κόμματος να είναι στον κόσμο τους πολλές φορές. Η Μπέτυ Μπαζιάνα έμεινε μαζί του έως το τέλος και αποχώρησε με τον Αλέξη Τσίπρα κατά τη μια μετά τα μεσάνυκτα. Η ήττα τον επηρέασε αρκετά, αλλά όταν βγήκε από τα γραφεία του κόμματος δεν ήθελε να το δείξει και για να περάσει και ένα μήνυμα ενθαρρυντικό συγκεντρώθηκαν και νεολαίοι που φωνάζοντας συνθήματα θέλησαν να τον εμψυχώσουν.
Η πίεση του Τσακαλώτου
Από πολύ νωρίς ήταν στην Κουμουνδούρου όλα τα κεντρικά στελέχη και κυρίως η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ που έχει τεράστιες ευθύνες για την συντριβή. Εκεί όμως, πέρα από τους στενούς συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα, όπως ο Μιχάλης Καλογήρου, η Πόπη Τσαπανίδου, κ.α. βρέθηκε και ο άτυπος ηγέτης των 53, της αριστερής τάσης που είναι ο πυρήνας της Ομπρέλας, Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών συζήτησε με τον Τσίπρα του έθεσε το θέμα της άμεσης σύγκλησης των κομματικών οργάνων και της ανασύνταξης ενόψει των εκλογών. Θέμα ηγεσίας δεν ετέθη στην παρούσα φάση, καθώς αυτό που αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ είναι να ανασυνταχθεί άμεσα και να δώσει τη μάχη των εκλογών της ενισχυμένης αναλογικής, ώστε να μπορέσει, όχι να νικήσει επί της ουσίας και ρεαλιστικά, αλλά να μειώσει την διαφορά.
Τα χαμόγελα Ανδρουλάκη
Αντίθετα, κάποια χιλιόμετρα πιο βόρεια από την Κουμουνδούρου, στην οδό Χαριλάου Τρικούπη, αριθμό 50 όπου και τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ, το κλίμα ήταν πανηγυρικό από πολύ νωρίς. Το 11,5% που έλαβε το ΠΑΣΟΚ χαροποίησε τον Νίκο Ανδρουλάκη και μόνο τα μουστάκια που δεν έχει γέλαγαν, ενώ εκεί ήταν από νωρίς και ιστορικά στελέχη του κόμματος, όπως ο Κώστας Λαλιώτης, αλλά και ορισμένα έμπειρα στελέχη, όπως ο Πέτρος Ευθυμίου, ο Δημήτρης Ρέππας που είδαν με πολύ θετικό μάτι την άνοδο του ΠΑΣΟΚ. Και όπως έλεγαν όλοι στην Χαριλάου Τρικούπη και το συμμερίστηκε και ο Ν. Ανδρουλάκης που είδε και πολλά νέα άτομα να εκλέγονται, όπως π.χ. ο Παύλος Χρηστίδης, ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, ο Στέφανος Παραστατίδης, κ.α. το ΠΑΣΟΚ έχει μια μοναδική ευκαιρία να κάνει το άλμα και στις επόμενες εκλογές σε περίπου 35 μέρες να είναι στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
«Ανακούφιση» της αγοράς
Ανακούφιση μου λένε ότι έφερε το ισχυρό προβάδισμα του Κυριάκου Μητσοτάκη στη διαδικασία των εθνικών εκλογών. Πρόσωπο κοντά στον όμιλο Intracom του Σωκράτη Κόκκαλη, ανέφερε πρόσφατα ότι τα πράγματα θα κυλήσουν ομαλά στο πολιτικό πεδίο, συνεχίζοντας να επηρεάζουν θετικά το κλίμα που έχει διαμορφωθεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα στον τομέα των εγχώριων αλλά και των ξένων επενδύσεων. Να σας θυμίσω ότι ο όμιλος Intracom μέσω της θυγατρικής εταιρείας Intracom Aviation όπου συμμετέχει με 51% (το άλλο 49% ανήκει στους Ισραηλινούς της Israel Aerospace Industries μέσω της Intracom Defence που εξαγόρασαν) έχει σχεδιάσει την είσοδό του στον τομέα της επισκευής αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Και έχει πολλούς λόγους να προσδοκά πολιτική και επιχειρηματική σταθερότητα στη χώρα.
Ρυθμιστικός παράγοντας οι δηλώσεις Κατρούγκαλου
Καθοριστικό παράγοντα στην εξέλιξη των εκλογών και στο αποτέλεσμα, μου ανέφερε πρόσωπο με γνώση του θέματος, ότι διαδραμάτισε τις τελευταίες ημέρες η δήλωση Κατρούγκαλου περί φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών. Επιχειρηματίας που σχετίζεται με τον κλάδο της εστίασης και δραστηριοποιείται στη Τζια, έχοντας πολυετή παρουσία τα προηγούμενα χρόνια και στη Μύκονο στον κλάδο της εστίασης, προσθέτει επί λέξει ότι το εκλογικό αποτέλεσμα θα επιφέρει ηρεμία στην αγορά, σε μία περίοδο που το έχει απόλυτη ανάγκη, καθώς η χώρα αλλά και ο κλάδος που ο ίδιος υπηρετεί βρίσκεται στο κατώφλι της τουριστικής περιόδου.
Η επίδραση των εκλογών στην αγορά αυτοκινήτου
Σε μία από τις πρόσφατες επικοινωνίες που είχα με τον Γιώργο Βασιλάκη, αδελφό του Ευτύχη Βασιλάκη και μέλους της γνωστής επιχειρηματικής οικογένειας της Aegean αναφερόταν στο γεγονός ότι οι εκλογές έχουν επηρεάσει τον κλάδο του αυτοκινήτου στην Ελλάδα. Ο Γ. Βασιλάκης είναι επικεφαλής του ομίλου Autohellas που διακινεί στην Ελλάδα μάρκες όπως η SEAT, η Hyundai και η Kia. Πρόσφατα μάλιστα ανέλαβε την αποκλειστική εισαγωγή των μαρκών του Fiat Group στην Ελλάδα μετά την αποχώρηση της Fiat Hellas κάτι που σημαίνει ότι πλέον έχει στο χαρτοφυλάκιό του τη Fiat, τη Jeep και την Alfa Romeo. Ο ίδιος πρόσθετε πάντως ότι το φαινόμενο είναι προσωρινό, και πως το «μούδιασμα» στην αγορά είναι θέμα λίγου χρόνου για να παρέλθει και να «αποφορτιστεί» η αγορά από το εκλογικό κλίμα των ημερών που στρέφει το ενδιαφέρον των υποψήφιων αγοραστών αυτοκινήτου σε άλλους τομείς ενδιαφέροντος πλην της αγοράς ενός καινούργιου αυτοκινήτου.
Ο χρησμός Ρέτσου παρά τις εκλογές
Με εκλογές ή όχι πάντως, ο κλάδος που παραμένει παραδοσιακά και έντονα αισιόδοξος είναι αυτός του τουρισμού. Της άποψης αυτής είναι και ο Γιάννης Ρέτσος, επικεφαλής του ομίλου Electra, ο οποίος διατηρεί την ισχυρή πεποίθηση ότι το 2023 θα κινηθεί σε υψηλότερα επίπεδα ο κλάδος του τουρισμού σε σύγκριση με τη χρονιά ρεκόρ που ήταν το 2019. Και όταν αναφέρει σε υψηλότερα επίπεδα δεν εννοεί μόνο σε έσοδα, τα οποία ενισχύονται και από τις πληθωριστικές τάσεις που αυξάνουν τις τιμές, αλλά στον τομέα της επισκεψιμότητας και του αριθμού των επισκεπτών που φέτος θα έρθουν στην Ελλάδα. Με έναν τρόπο για τον ίδιο η εκλογική διαδικασία φαίνεται δεν είναι ικανή να ανακόψει το ισχυρό ρεύμα που έχει η Ελλάδα τουριστικά.
«Θα τελειώσει το θέμα»
Επιχειρηματίας πάντως με θεσμικά καθήκοντα και άριστες σχέσεις με την κυβέρνηση, σε ερώτημά μου για το εάν η χώρα θα μπορούσε να «περιπλανηθεί» πολιτικά, ήταν σχεδόν αφοπλιστικός: «θα τελειώσει το θέμα πολύ σύντομα». Προεξοφλώντας ουσιαστικά ότι η επικράτηση του Μητσοτάκη στον πρώτο γύρο με ισχυρή διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, όπως και έγινε, θα έρθει να επιβεβαιώσει ότι η ΝΔ θα είναι το πολιτικό σχήμα που θα επικρατήσει στις εκλογές. Σημειώνοντας με νόημα μάλιστα ότι είναι πολύ πιθανό να μην χρειαστεί πολιτική συνεργασία με άλλα κόμματα, υπονοώντας την επίτευξη αυτοδυναμίας που θα έρθει σε συνδυασμό με τη συσπείρωση δυνάμεων στην κεντροδεξιά κατά τον δεύτερο γύρο των εκλογών.