Οργισμένες αντιδράσεις προκαλούν όσα συνέβησαν στην Παναγία Σουμελά πριν από κάποιες μέρες. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος απέστειλε προς τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκικής Δημοκρατίας, Mehmet Nuri Ersoy, επιστολή διαμαρτυρίας για την προσβολή «της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Σουμελά της Τραπεζούντος, πανίερου σεβάσματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ρωμιοσύνης του Πόντου, αλλά και μνημείου της παγκόσμιας θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς», από τη διάθεση χώρων αυτής, σύμφωνα με το οπτικό υλικό που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο, για σκοπούς που δεν συνάδουν με τον θρησκευτικό χαρακτήρα και την ιστορία της.
Είναι γνωστό ότι η αρχαία Μονή Σουμελά σήμερα λειτουργεί ως μουσείο, με το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας να φέρει την ευθύνη καλής διαχείρισης και προστασίας της από κάθε άποψη.
Υπενθυμίζεται ακόμη ότι προ ετών σε παραμονή Πρωτοχρονιάς σε ανάλογη περίπτωση προσβολής της Αγίας Σοφίας στην Πόλη, που τότε λειτουργούσε επίσημα ως Μουσείο, ο Παναγιώτατος είχε αποστείλει έντονη διαμαρτυρία προς τον τότε αρμόδιο υπουργό, ο οποίος έσπευσε να αποκαταστήσει την απαράδεκτη ενέργεια, αίροντας τη σχετική άδεια.
Ερώτηση προς την Κομισιόν «για τη βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά»
Ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «για τη βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά από Τούρκους πολίτες που χορεύουν σε διαφημιστικό spot για τουριστική προβολή», κατέθεσαν οι Έλληνες και Κύπριοι ευρωβουλευτές του ΕΛΚ (ΝΔ και ΔΗΣΥ), με πρωτοβουλία του αντιπροέδρου της ΚΟ του ΕΛΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβουλιο, Βαγγέλη Μεϊμαράκη, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει σχετική ανακοίνωση και όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Οι Έλληνες και Κύπριοι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι «οι προσβλητικές αυτές εικόνες, που έγιναν ύστερα από άδεια των τουρκικών αρχών, σε έναν ιερό χώρο με ιστορία 16 αιώνων και υποψήφιου για την ανακήρυξή του σε μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, αποτελούν ασέβεια στην ιερότητα του χώρου και ύβρη για τον Ποντιακό Ελληνισμό αλλά και για τους απανταχού Ορθόδοξους Χριστιανούς».
Υπενθυμίζουν, δε, ότι «η προκλητικότητα αυτή προστίθεται σε μια σειρά ενεργειών των τουρκικών αρχών εις βάρος μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως είναι η πρόσφατη μετατροπή σε τζαμιά της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα το 2013».
Ως εκ τούτου ρωτούν την Επιτροπή, ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για τη διάσωση των μνημείων αυτών, καθώς ο σεβασμός τους αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την ερώτηση υπογράφουν οι: Βαγγέλης Μεϊμαράκης, Θεόδωρος Ζαγοράκης, Μαρία Σπυράκη, Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου, Ελισάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Στέλιος Κυμπουρόπουλος, Γεώργιος Κύρτσος, Λευτέρης Χριστοφόρου και Λουκάς Φουρλάς.
Ακολουθεί ολόκληρη η ερώτηση:
«Η βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά, ενός ιερού χώρου με ιστορία 16 αιώνων, υποψήφιου για την ανακήρυξή του σε μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και η ασέβεια στη θρησκευτικότητά του από Τούρκους πολίτες που συμμετείχαν χορεύοντας σε διαφημιστικό spot, για τουριστική προβολή, αποτελεί ασέβεια στην ιερότητα του χώρου και ύβρη για τον Ποντιακό Ελληνισμό αλλά και για τους απανταχού Ορθόδοξους Χριστιανούς.
Οι προσβλητικές αυτές εικόνες έρχονται σε συνέχεια ενεργειών των τουρκικών αρχών εις βάρος μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως είναι η πρόσφατη μετατροπή σε τζαμιά της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και της Αγιάς Σοφίας στην Τραπεζούντα το 2013.
Με αφορμή λοιπόν τη νέα προκλητική αυτή ενέργεια που έγινε μετά από άδεια των τουρκικών αρχών, ερωτάται η Επιτροπή:
- Σκοπεύει να απευθύνει διάβημα διαμαρτυρίας προς τις τουρκικές αρχές να συμμορφωθούν με την υπόδειξη του ΕΚ για την ανάγκη διάσωσης και ανάδειξης της ταυτότητας των ελληνοχριστιανικών μνημείων στον ιστορικό Πόντο και την επαναλειτουργία του ιστορικού ναού της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας ως μουσείου;
- Σκοπεύει να επισημάνει στην Τουρκία ότι ο σεβασμός στην πολιτιστική κληρονομιά των μνημείων που βρίσκονται στην επικράτειά της, αποτελούν προϋπόθεση για την συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ;».
«Έκθετη η Τουρκία στα μάτια του πολιτισμένου κόσμου για την προσβολή στην Παναγία Σουμελά»
«Στην Τουρκία συνεχίζεται αδιαλείπτως η προσβολή χριστιανικών μνημείων, μακραίωνης ιστορικής παρουσίας, ασύγκριτης αρχιτεκτονικής αξίας και υψηλής λατρευτικής σημασίας. Τελευταίο κρούσμα σε αυτήν την αλυσίδα της αχαρακτήριστης συμπεριφοράς είναι τα όσα απαράδεκτα συνέβησαν στη Μονή της Παναγίας Σουμελά. Η διεθνής κοινότητα οφείλει να μη “κλείνει τα μάτια” σε αυτές τις θλιβερές παρεκτροπές, αλλά να επιδείξει στάση ευθύνης και αποφασιστικότητας. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι βέβαιο ότι ανάλογα φαινόμενα θα εξακολουθήσουν να εκδηλώνονται, καταρρακώνοντας κάθε έννοια σεβασμού σε βασικές πανανθρώπινες αξίες πολιτισμού».
Τα παραπάνω υπογραμμίζει ο γενικός γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (ΔΣΟ), δρ Μάξιμος Χαρακόπουλος, με αφορμή το πάρτι που διοργανώθηκε στην ιστορική Μονή της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα.
Ο επικεφαλής της ΔΣΟ στη δήλωσή του επισημαίνει επίσης ότι «όσοι το 2010 συμμετείχαμε στην πρώτη, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, λειτουργία στην Παναγιά Σουμελά της Τραπεζούντας, που τέλεσε σε κατανυκτική ατμόσφαιρα ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ελπίζαμε ότι άνοιγε μια νέα σελίδα στην Τουρκία για το σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών και των χριστιανικών μνημείων που αποτελούν και μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού. Δυστυχώς, οι προσδοκίες γρήγορα διαψεύστηκαν με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας των Μεγαλοκομνηνών στην Τραπεζούντα από μουσείο σε τζαμί. Ακολούθησαν κι άλλες Αγίες Σοφίες στη Νίκαια και την Ανατολική Θράκη που έγιναν τεμένη μέχρι τη Μεγάλη Εκκλησία στην Πόλη, κορυφαίο σύμβολο του χριστιανισμού, παρότι είναι αναγνωρισμένο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Από την εργαλειοποίηση της θρησκείας δεν γλίτωσε και η Μονή της Χώρας με τη μοναδική αγιογράφηση».
Καταλήγοντας ο κ. Χαρακόπουλος τονίζει: «Τελευταίο δείγμα του “σεβασμού” της τουρκικής ηγεσίας στους ιερούς χώρους των Ορθοδόξων είναι η βεβήλωση της ιστορικής Μονής της Παναγίας Σουμελά, που αποτελεί καύχημα του ποντιακού ελληνισμού. Η διοργάνωση ρέιβ πάρτι στους χώρους του μοναστηριού, που αιώνες τώρα δεσπόζει στο όρος Μελά, εκθέτει τη σύγχρονη Τουρκία στα μάτια όχι μόνο των χριστιανών αλλά όλου του πολιτισμένου κόσμου».