Τις υπογραφές για 5ετή ανανέωση της αμυντικής τους συμφωνίας έβαλαν πριν από λίγο οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και ΗΠΑ, η οποία συνοδεύεται και από πολιτική δήλωση του Άντονι Μπλίνκεν, ικανοποιώντας απόλυτα την Αθήνα. Από την πλευρά του ο Νίκος Δένδιας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τον τρίτο κύκλο στρατηγικού διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών επισημαίνοντας ότι «η αναθεώρηση της αμυντικής συμφωνίας αποτελεί το θεμέλιο λίθο αυτής της συνεργασίας».
Πρόσθεσε δε ότι η αφοσίωση στην Ελλάδα είναι κάτι που εκτιμούμε πολύ. «Επενδύετε στρατηγικές συνεργασίες στη χώρα μας. Οι ΗΠΑ και η Ελλάδα είναι αποφασισμένες να διαφυλάξουν την κυριαρχία τους αλλά και την εδαφική τους ακεραιότητα.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει casus belli, αντιμετωπίζει καθημερινά προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και έχει δέσμευση να επιλύσει όλα τα προβλήματα με διπλωματία. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε κάνει συμφωνία με την Ιταλία και την Αίγυπτο και είμαστε κοντά στο να γίνει κάτι αντίστοιχο και με την Αλβανία.
Είμαστε έτοιμοι να δουλέψουμε σε αυτή την κατεύθυνση» επισήμανε χαρακτηριστικά ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
«Οι ΗΠΑ είναι δίπλα στην Ελλάδα»
«Οι ΗΠΑ είναι δίπλα στην Ελλάδα», τόνισε από την πλευρά του ο Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τόνισε: «Ενδυναμώνουμε την ελληνοαμερικανική συνεργασία σήμερα. Η χώρα μας είναι ευγνωμονούσα στην Ελλάδα. Είστε ένας αξιόπιστος σύμμαχος ιδιαίτερα στο θέμα του Αφγανιστάν» και συμπλήρωσε:
«Η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο», προαναγγέλλοντας την συνδρομή των ΗΠΑ την επομένη των φυσικών καταστροφών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή.
«Αυτός ο διάλογος αυτός είναι μεταξύ των κυβερνήσεων, όμως η φιλία που μας ενώνει, η φιλία ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ελλάδα είναι φυσικά ευρύτερη. Ζει στην πραγματικότητα στις καρδιές των ανθρώπων μας. Εκατομμύρια αμερικανοί είναι ευλογημένοι με την ελληνική κληρονομιά. Εκατομμύρια ακόμη έχουν κάνει αξέχαστα ταξίδια στην Ελλάδα για να ζήσουν την εμπειρία της θρυλικής ελληνικής φιλοξενίας», σημείωσε ακόμη ο Άντονι Μπλίνκεν.
«Ψήφος εμπιστοσύνης στον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας»
Στον απόηχο της υπογραφής, διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η MDCA αποτελεί μια ψήφο εμπιστοσύνης που αναγνωρίζει έμπρακτα τον διευρυμένο γεωπολιτικό ρόλο που καλείται να παίξει η Ελλάδα. Όπως μάλιστα επισημαίνουν, οι ΗΠΑ επιλέγουν να ενισχύσουν το γεωπολιτικό και στρατηγικό τους αποτύπωμα στη χώρα μας, την ίδια ώρα που απομακρύνονται από την Ευρώπη και στρέφουν το στρατηγικό τους ενδιαφέρον στον Ειρηνικό. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στο γκρουπ των ελάχιστων ευρωπαϊκών χωρών στις οποίες οι ΗΠΑ επενδύουν για το μέλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για συμβατική δέσμευση που θα συνεχίσει να ακολουθείται ανεξαρτήτως του ποιος θα είναι ο ένοικος στον Λευκό Οίκο.
Υπό αυτό το πρίσμα, ένα άλλο στοιχείο που αποτιμάται θετικά είναι η πενταετής χρονική παράταση, με δεδομένο ότι προσδίδει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα στην αμυντική σχέση και επιτρέπει στην Ουάσινγκτον να επενδύσει γεωπολιτικά και στρατηγικά στην Ελλάδα. Οι διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η μεγαλύτερη χρονική διάρκεια θα επιτρέψει στη συμφωνία να απαλλαγεί από τη συγκυρία της στιγμής, η οποία διαμορφώνεται από τις σχέσεις που έχουν οι ΗΠΑ με άλλα κράτη της περιοχής.
Ένα άλλο θετικό γεγονός που καταδεικνύει την αυτοτελή στρατηγική αξία της Ελλάδας είναι ότι σε αντιδιαστολή με το παρελθόν οι ΗΠΑ δεν επιχείρησαν να κάνουν ένα αντίστοιχο άνοιγμα προς την Τουρκία. Διπλωματικές πηγές παρατήρησαν ότι είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ δεν βάζουν την Ελλάδα και την Τουρκία στο ίδιο καλάθι. Αντιθέτως, η Ουάσιγκτον φαίνεται ότι δεν πτοείται από την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας και δεν διστάζει να αναπτύξει τις δυνάμεις της στην Ελλάδα. Η επιλογή της Αλεξανδρούπολης θεωρείται ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που υποδηλώνει την αμερικανική βούληση για την ενίσχυση της ασφάλειας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το γεγονός ότι αυτή η επιλογή γίνεται με παράκαμψη των Στενών του Βοσπόρου, εκτιμάται ότι θα προσκομίσει οφέλη για την ευρύτερη περιοχή του Έβρου και της Θράκης. Κάνοντας μια συνολική αποτίμηση της δυναμικής που εμφανίζουν οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, διπλωματικές πηγές υπογράμμισαν ότι «η διμερής σχέση έχει περάσει σε επίπεδο χωρίς σύγκριση στην διακοσαετή ιστορία των δύο κρατών».
Προστασία της ελληνικής εδαφικής ακεραιότητας
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τις οποίες επικαλείται το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της χώρας θωρακίζεται περαιτέρω, τόσο μέσω της ρητής αναφοράς που υπάρχει στο κείμενο της συμφωνίας, όσο και μέσω της παρουσίας αμερικανικών δυνάμεων σε περιοχές κλειδιά, όπως ο Έβρος και η Κρήτη. Τρεις δεκαετίες μετά την αρχική συμφωνία και μέσα σε ένα εντελώς διαφορετικό γεωπολιτικό περιβάλλον οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας.
Αμερικανική καταδίκη του Casus Belli
Για πρώτη φορά σε συμβατικό κείμενο που αφορά τη χώρα μας, οι ΗΠΑ ξεκαθαρίζουν ότι η απειλή χρήσης βίας είναι μη αποδεκτή πρακτική. Η συγκεκριμένη αναφορά ερμηνεύεται από την ελληνική πλευρά ως μια έμμεση καταδίκη του τουρκικού casus belli. Η συγκεκριμένη διατύπωση θεωρείται, λοιπόν, ότι φωτογραφίζει εμμέσως πλην σαφώς το casus belli, κάτι που κρινόταν απαραίτητο, καθώς όταν είχε υπογραφεί η συμφωνία η Τουρκία δεν είχε βάλει ακόμα την απειλή χρήσης βίας στο τραπέζι.
Σε αυτό το πλαίσιο, επιβεβαιώνεται η απόφαση για αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας απέναντι σε ενέργειες που απειλούν την ειρήνη και στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι ένοπλες επιθέσεις. Μάλιστα οι δύο πλευρές δεσμεύονται να αποτρέψουν τέτοιες ενέργειες αλλά και να αντιταχθούν σε αυτές.
Ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας σε περιοχές καίριας στρατηγικής σημασίας
Η νέα συμφωνία ενισχύει το αμερικανικό αποτύπωμα σε περιοχές καίριας στρατηγικής σημασίας για την χώρα μας. Η επιλογή στρατοπέδου πλησίον της Αλεξανδρούπολης και του Ναύσταθμου της Σούδας αποτελούν δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα, καθώς πρόκειται για περιοχές όπου εμφανίζεται έντονη τουρκική παραβατικότητα. Όσον αφορά την Αλεξανδρούπολη, οι μνήμες από τα γεγονότα του Έβρου παραμένουν νωπές, ενώ η Κρήτη συνδέεται με το παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο, το οποίο εντάσσεται στο ευρύτερο στρατηγικό πλαίσιο του τουρκικού αναθεωρητισμού.
Επιπλέον, η χρονική παράταση της συμφωνίας ανοίγει πλέον τον δρόμο για την εκταμίευση κονδυλίων από το αμερικανικό Κογκρέσο, τα οποία θα επιτρέψουν τη πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε έργα στρατιωτικών υποδομών. Η συμφωνία επιτρέπει στη χώρα μας τη χρήση αυτών των εκσυγχρονισμένων εγκαταστάσεων και συνεπώς θα λειτουργήσει και προς όφελος των Ελληνικών Ένοπλων Δυνάμεων.
Με τα νέα δεδομένα, η συμφωνία είναι πενταετής και προβλέπει μια περίοδο χάριτος δύο ετών στην περίπτωση που μια από τις δύο πλευρές αποφασίσει να την καταγγείλει.
Ανοιχτό Παράθυρο για μελλοντική επέκταση του αμερικανικού στρατιωτικού αποτυπώματος σε ελληνικά νησιά
Η νέα συμφωνία όχι μόνο δεν αποκλείει την μελλοντική αμερικανική παρουσία στα Ελληνικά νησιά πέραν της Κρήτης, αλλά περιλαμβάνει και ρητή πρόβλεψη για την επέκταση και σε άλλες εγκαταστάσεις. Διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η αμερικανική πλευρά δεν επιθυμούσε στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία να δεσμευτεί άμεσα για άλλες περιοχές. Ερμηνεύοντας, λοιπόν, τη συγκεκριμένη απόφαση, εκτίμησαν ότι έχει να κάνει με γεωγραφικές επιλογές αλλά και οικονομικούς λόγους. Ωστόσο, η συμφωνία βάζει τα θεμέλια για τη μελλοντική αύξηση των τοποθεσιών εφόσον το επιβάλουν οι συνθήκες.
Υπό το φως των νέων συμφωνιών με τις ΗΠΑ και την Γαλλία, διπλωματικές πηγές υπογράμμισαν το γεγονός ότι στρατηγικοί σύμμαχοι της Ελλάδας αποφασίζουν να επενδύουν διμερώς στην χώρα μας και συνεπώς να ενισχύσουν περαιτέρω τις υπάρχουσες δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει εντός του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Όπως σημείωσαν το συγκεκριμένο γεγονός υποδηλώνει την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδουν στην προστασία και την ευημερία της χώρας μας. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι στρατηγικοί εταίροι όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίοι βρίσκονται εκτός των πολυμερών σχημάτων, επενδύουν στην ελληνική άμυνα. Η συγκεκριμένη εξέλιξη εκτιμάται ότι ανοίγει τον δρόμο για την ενίσχυση των δεσμών και με άλλους εταίρους.
Η Ελλάδα καθίσταται κρίσιμος παράγοντας στην ευρωπαϊκή άμυνα και στην ενδυνάμωση των διατλαντικών δεσμών
Διπλωματικές πηγές επισήμαναν ότι η νέα συμφωνία αποτελεί απόδειξη ότι η στρατηγική σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ παραμένει ακέραια και δυναμική. Για την ελληνική πλευρά, οι συμφωνίες με την Ουάσιγκτον και με το Παρίσι αλληλοσυμπληρώνονται και δεν είναι ανταγωνιστικές, καθώς αποτελούν σημεία ορόσημο στις προσπάθειες που καταβάλλει η Ελλάδα για την Ευρωπαϊκή και την ευρωατλαντική ασφάλεια. Υπό αυτό το πρίσμα, σημειώνεται ότι η αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού προηγμένης τεχνολογίας συνεισφέρει στην ενίσχυση της άμυνας αλλά και της δίκαιης κατανομής των βαρών μεταξύ Ευρωπαίων συμμάχων και των ΗΠΑ εντός του ΝΑΤΟ.
