Πες μου ποιον πίνακα έχεις, να σου πω τι κόμμα είσαι

Μοντέρνα εικαστική γραμμή, κλασσική απεικόνιση, ακαδημαϊκός ρεαλισμός, πατριωτικά θέματα, ιμπρεσιονισμός και πολλά άλλα αποτελούν τις επιλογές έργων τέχνης των κομμάτων για τα νέα τους γραφεία.

Γράφει η Νίκη Παπάζογλου

Παρόλο που η συλλογή της Βουλής έχει συγκροτηθεί με κριτήρια αισθητικά και ιστορικά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα πολιτικά κόμματα φαίνεται να αναζητούν στοιχεία της ιδεολογικής τους ταυτότητας στα έργα τέχνης που επιλέγουν. επιλέγοντας έργα με σαφείς διαφορές στο ύφος. Παρατηρώντας άλλωστε κανείς το ύφος των επιλογών των κομματικών επιτελείων, διαπιστώνει πως εκτός από τα πολιτικά προγράμματα διαφέρουν και ως προς την αισθητική.

Μοντέρνα εικαστική γραμμή για τον ΣΥΡΙΖΑ, κλασσικά μοτίβα για την Νέα Δημοκρατία, γελοιογραφίες για τους Ανεξάρτητους Έλληνες , και πατριωτικά θέματα από την Χρυσή Αυγή, την ίδια ώρα που στις επιλογές του ΠΑΣΟΚ κυριαρχεί το πράσινο ενώ σε εκείνες του κομμουνιστικού κόμματος φόντο είναι συνηθέστερα ο εργάτης. Όσο για το Ποτάμι, η τέχνη δεν στόλισε ακόμα στα γραφεία του. Τις μέρες που πέρασαν οι επιμελητές της βουλής, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι να συμβουλεύουν τα κόμματα για τα έργα τέχνης που ταιριάζουν στα γραφεία τους με βάση αισθητικά πάντα κριτήρια, βρίσκονταν επί ποδός στην προσπάθεια τους να ολοκληρώσουν τον νέο διάκοσμο.

Όπως φημολογείται άλλωστε στους διαδρόμους της Βουλής, το δέσιμο των πολιτικών με τα έργα τους, είναι τέτοιο που αρκετές φορές έχουν εκφράσει την επιθυμία να πάρουν μαζί τους στα νέα γραφεία τα έργα που κοσμούσαν τα παλιά, ενώ άλλες που τους ζητήθηκαν έργα για κάποια έκθεση αν και επρόκειτο για κάτι προσωρινό οι πολιτικοί δεν ήθελαν να τα αποχωριστούν. Ποιοι είναι όμως οι πίνακες που στολίζουν τα πολιτικά γραφεία, τι ύφος έχει επιλέξει το κάθε κόμμα να δώσει σε αυτό και πόσο ταιριάζει με το πολιτικό πρόσημό του;

Ρεμβασμός και μεταφυσική διάθεση στο κόκκινο

Ήδη από τις πρώτες μέρες ζωής της Νέας Κυβέρνησης, πολύς λόγος έγινε για τον κόκκινο πίνακα που επελέγη να κοσμεί το γραφείο του Αλέξη Τσίπρα, τα «Ατέρμονα πεδία – Σειρά Λευκάδας», έργο του Θεόδωρου Στάμου. Πρόκειται για έργο που βασίζεται σε ενιαίο χρώμα και σκόπιμα ακαθόριστο χώρο, κινούμενο σε κλίμα μονόχρωμης ζωγραφικής εκφράζοντας μια εσωτερικότητα, έναν ρεμβασμό και μια μεταφυσική διάθεση, όπως υπογραμμίζεται στον κατάλογο της Βουλής. Τα υπόλοιπα έργα που κοσμούν το γραφείο, έχοντας μεταφερθεί από τα αντιπολιτευτικά γραφεία του κόμματος, είναι «Η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου» του Περικλή Βυζάντιου, το «Μπλε Βάζο» του Χρήστου Καρά, «Τα λουλούδια σε μπλε φόντο» του Θάνου Τσίγκου, «Το πλοίο του βασιλιά Αγαμέμνονα» και η «Η γυναικεία φιγούρα» του Μανώλη Καλιγιάννη, «Η νεκρή φύση» του Φασιανού, «Το χορηγικό μνημείο του Λυσικράτους» του Νικόλαου Κληρονόμου, και «Η άποψη της Αθήνας» του Παναγιώτη Τέτση.

Με βάση αυτές τις επιλογές, το γραφείο του ΣΥΡΙΖΑ έχει συνδυάζει μια ποιο μοντέρνα γραμμή με το αφηρημένο στοιχείο, ενώ τα χρώματα και η δυναμική, κυριαρχούν ξεφεύγοντας από μια συγκεκριμένη θεματογραφία.

Ο μπλε ιμπρεσιονισμός

Αντιθέτως, οι εικαστικές επιλογές της ΝΔ , αποπνέουν μια πιο κλασσική γραμμή με κυρίαρχη την τυπική αναπαράσταση. Πίσω από το γραφείο του αρχηγού της ΝΔ, Αντώνη Σαμαρά, έχει τοποθετηθεί ο πίνακας της Χρύσας Βέργη, «Ελιά» . Ο εν λόγω πίνακας κινείται στο κλίμα του ιμπρεσιονισμού, με μια ρεαλιστική περιγραφή των υπαινικτικών στοιχείων, παρουσιάζοντας ένα είδος συνάντησης και συνομιλίας φωτός και σκιάς, σύμφωνα πάντα με τον κατάλογο της βουλής . Την αισθητική των μπλε γραφείων συμπληρώνουν οι πίνακες «Νύμφες του Δάσους» του Νικόλα Ξυδία Τυπάλδου, «η Ρωμαϊκή Αγορά Αθήνα» του Νικόλαου Ξένου, η «Άποψη της Χαϊδελβέργης» του Ουμβέρτου Αργυρού, τα «Δίχτυα» του Κωνσταντίνου Μαλέα, και η «Άποψη της Ακρόπολης από τον Ιλισό ποταμό» του Γιόχαν Καρλ Νιούμαν.

Με φόντο τον εργάτη

Ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό επιλέγει εκτός από την πολιτική και για την τέχνη το ΚΚΕ, αφού στο επίκεντρο και των καλλιτεχνημάτων που κοσμούν το γραφείο του, βρίσκεται ο εργάτης και ο Πειραιάς. Οι πίνακες που έχουν επιλεγεί για το γραφείο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος είναι ο «Πειραιάς» του Μιχάλη Γεωργά, ο «Εργάτης» του Γιάννη Παπανελόπουλου, και «η Φτωχή και ρέμπελη ζωή των ψαράδων», της Βάσως Κατράκη, εικαστικός που συνηθίζει να αξιοποιεί το κόμμα.

Η σάτιρα του Καμμένου

Παρόμοιο καυστικό πνεύμα όπως αυτό του διαφημιστικού σποτ, «Αλέξη Ξεκόλλα», φαίνεται να εμπνέει του Ανεξάρτητους Έλληνες και για τον διάκοσμο των γραφείων τους. Εκτός από «Το κλαδί Ελιάς», του Αχιλλέα Δρούγκα, που βρίσκεται πίσω από το γραφείο του αρχηγού του κόμματος, Πάνου Καμμένου, – έργο που χαρακτηρίζεται δοξαστικό ή ακόμα και πατριωτικό με το κλαδί και τις γαλανόλευκες κορδέλες να κυριαρχούν – τον προθάλαμο στολίζουν γελοιογραφίες (λιθογραφίες). Δημιούργημα του 19ο αιώνα, αποτελούν ιδιωτική συλλογή και προέρχονται από τις γελοιογραφίες του εβδομαδιαίου πολιτικοσατιρικού περιοδικού «Νέος Αριστοφάνης» που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από το 1885 μέχρι και το 1900. Νέοι φόροι, πτωχεύσεις, δάνεια , αντιπαλότητα των τότε παρατάξεων, απεικονίζονται τραβώντας την προσοχή του κάθε επισκέπτη.

Η κυριαρχία του πράσινου

Ένας βασικός πίνακας κυριαρχεί στο γραφείο του Ευάγγελου Βενιζέλου, το «Τοπίο της Μυτιλήνης», του Θεόδωρου Μανωλίδη. Δικαιολογημένη επιλογή αφού το συγκεκριμένο έργο συμβολίζει το έμβλημα που είχε για κάποιο διάστημα αλλάξει το ΠΑΣΟΚ έχοντας επίσης και ιδιαιτέρως τονισμένο το πράσινο. Εικαστικά δεν απομακρύνεται από τις παραδοσιακές παραστατικές τάσεις με θέματα δοσμένα υπαινικτικά και σκόπιμα ακαθόριστα.

Ζωγραφική σε εθνικό αποχρώσεις

Πατριωτικό και πολεμικό περιεχόμενο είναι τα θέματα που επιλέγει η Χρυσή Αυγή επιλέγοντας έργα με σταγόνες της ένδοξης ιστορίας της Ελλάδας. Πίσω από το κενό γραφείο του γενικού γραμματέα της Χρυσής Αυγής, Νίκου Μιχαλολιάκου, υπάρχει η «Σκηνή από τους βαλκανικούς πολέμους», του Νικόλαου Οθωναίου, όπου εικονίζεται ένας φαντάρος έτοιμος να πυροβολήσει . Ο πίνακας διακρίνεται για ένα προχωρημένο και προσωπικό μορφοπλαστικό ιδίωμα, το οποίο συνδυάζεται άψογα με τις γιγάντιες ελληνικές σημαίες που διακοσμούν κατά τα λοιπά το γραφείο του κόμματος. Στο παρελθόν είχαν εκφράσει ενδιαφέρον για συγκεκριμένα έργα της ελληνικής παλιγγενεσίας , τη «Χάρτα του Ρήγα», αλλά και έργα με ήρωες της ελληνικής επανάστασης. Επιπλέον στους άλλους τοίχους του γραφείου, βρίσκονται οι πίνακες «Η Παναγιά Γοργοεπήκοος» της Εύας Μπέη, και η «Άποψη της Αθήνας» του Σπύρου Βασιλείου.