Με στόχο τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και βραχυπρόθεσμα τη διασφάλιση ενός ήπιου καλοκαιριού σε σχέση με το μεταναστευτικό προσέρχεται ο πρωθυπουργός στις Βρυξέλλες, όπου στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιήσει σήμερα το απόγευμα κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να καλλιεργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης και συνεννόησης με τη γείτονα σε μία περίοδο που οι γεωπολιτικές ισορροπίες έχουν αλλάξει άρδην και κάθε χώρα επανατοποθετεί τα πιόνια της στην γεωπολιτική σκακιέρα.

Της Γεωργίας Αθ. Σκιτζή

Άλλωστε, οι δύο άνδρες συναντώνται πρώτη φορά χωρίς τρίτα πρόσωπα μετά και την «τρικυμία» των σχέσεων των δύο χωρών το 2020 που σφραγίστηκε από την έξοδο του «Ορούτς Ρέις» συνοδεία πολεμικών σκαφών στην Ανατολική Μεσόγειο. Και μπορεί οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Νίκος Δένδιας και Νίκος Παναγιωτόπουλος, όπως και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Ελένη Σουρανή να βρίσκονται μαζί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες, ωστόσο το τετ α τετ θα γίνει αυστηρά μεταξύ των δύο ηγετών και των μεταφραστών τους, γεγονός που δημιουργεί απόλυτη ασφάλεια για πιθανές διαρροές και μεγαλύτερη ελευθεριότητα.

Η θετική ατζέντα και οι τουρκικές αξιώσεις

Οι επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς περνούν μέσα από την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, προκειμένου να υιοθετηθεί η θετική ατζέντα από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Σύνοδο Κορυφής της 24-25 Ιουνίου και να μπει φρένο στις τουρκικές παραβιάσεις και παραβάσεις του FIR Αθηνών, τις παράνομες NAVTEX αλλά και να διευθετηθεί το φλέγον μεταναστευτικό ζήτημα. Ωστόσο, το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και η απαράδεκτη πρόταση για δύο κράτη στην Κύπρο είναι δύο ακανθώδη ζητήματα που αναμένεται να τεθούν στο τραπέζι από την ελληνική κυβέρνηση.

Στον αντίποδα ανοιχτό παραμένει αν η τουρκική πλευρά θα κρατήσει χαμηλούς τόνους ή θα επαναφέρει στο προσκήνιο τις τουρκικές αξιώσεις για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, θα εγείρει εκ νέου θέμα μειονότητας στη Δυτική Θράκη (παρότι η Συνθήκη της Λωζάννης, την οποία έχει υπογράψει η Τουρκία, την αναγνωρίζει ως μουσουλμανική) και θα κάνει λόγο για επήρεια των νησιών, που αστήριχτα η Άγκυρα επιμένει ότι δεν έχουν υφαλοκρηπίδα.

«Θερμοστάτης» η συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό ο Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Μάλιστα η Ουάσιγκτον έχει δημοσιοποιήσει ήδη τη λίστα των θεμάτων που θα θέσει ο Τζο Μπάιντεν στον Τούρκο ομόλογό του, η οποία περιλαμβάνει την απόλυτη αντίθεση των ΗΠΑ για την παρουσία των αντιπυραυλικών συστημάτων S-400 στην Τουρκία, την προτεραιότητα Μπάιντεν στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην γείτονα, αλλά και θέματα άμεσου ελληνικού ενδιαφέροντος όπως οι μονομερείς τουρκικές ενέργειες σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο εκ μέρους της Τουρκίας και η σταθερή υπονόμευση των Συνθηκών και του Διεθνούς Δικαίου.

Οι διαφορές που έχουν οι ΗΠΑ με την Τουρκία σημείωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, «δεν είναι μυστικές και σε πολλούς τομείς η Άγκυρα δεν ενεργεί ως νατοϊκός σύμμαχος, όπως θα έπρεπε, για παράδειγμα, (στο θέμα) με τους S400». Το σίγουρο πάντως είναι ότι πρόκειται για μία κρίσιμη συνάντηση, η οποία και με βάση τη «θερμοκρασία» που θα επικρατήσει, θα επηρεάσει ως ένα βαθμό και το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν.

Κρίσιμες διμερείς επαφές

Πριν τη Σύνοδο, ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, Έντι Ράμα και τον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον.

Αναλυτικά, το πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ως εξής (σε ώρες Ελλάδος):

12.55: Άφιξη του πρωθυπουργού στην έδρα του ΝΑΤΟ.

13.20: Συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, Έντι Ράμα.

13.35: Συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον.

14.00-17.00: Συμμετοχή στις εργασίες της Συνόδου του ΝΑΤΟ.

17.05: Συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.