«Στόχος του νομοσχεδίου είναι ο συντονισμός όλων των υπουργείων ώστε να υπάρξει οριζόντια λύση στις αποσπασματικές ρυθμίσεις, με έμφαση στην ιατρική, αλλά και στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, διασφαλίζοντας τους απολύτως ίσες ευκαιρίες για τη συμμετοχή τους στην κοινωνική οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας». Αυτό υπογράμμισε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, κατά την επεξεργασία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, του νομοσχεδίου του για την «Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας, Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής».
Όπως επεσήμανε ο κ. Γεραπετρίτης, με τις νέες ρυθμίσεις, η «Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας» διασφαλίζει τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αποκτά διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής», αντιμετωπίζει τις νέες ηθικές προκλήσεις που συνδέονται με την τεχνολογική εξέλιξη.
Έντονη ήταν η αντίδραση του υπουργού Επικρατείας στις αιτιάσεις περί εγκαθίδρυσης κομματικού κράτους στις Εθνικές Επιτροπές. «’Ακουσα περί κομματικού κράτους στις τρεις εθνικές επιτροπές όταν για πρώτη φορά η επιλογή του προσωπικού θα γίνεται από τις ίδιες τις αρχές. Είναι αυτό πρόβλημα; Είναι πρόβλημα ότι για πρώτη φορά μπαίνει ΑΣΕΠ στις προσλήψεις; Μήπως είναι κομματικό κράτος η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου που δίνουμε; Η Εθνική Αρχή για τα Δικαιώματα των Αναπήρων ήταν πρόταση των ίδιων των φορέων. Αυτοί ζήτησαν αναμόρφωση της Επιτροπής. Και αυτό είναι κομματικοποίηση για να έχουμε δικό μας στρατό;», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γεραπετρίτης.
Απαντώντας ο υπουργός Επικρατείας στην κριτική που άσκησε νωρίτερα η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Θεανώ Φωτίου, κατηγόρησε την αξιωματική αντιπολίτευση ότι περιορίζεται σε μία στείρα κριτική χωρίς να καταθέτει καμία πρόταση, παρά μόνο την ίδρυση υφυπουργείου για τα άτομα με αναπηρία, την οποία ωστόσο δεν υλοποίησε ως κυβέρνηση επί τόσα χρόνια.
Έντονη ήταν και η αντίδραση του απέναντι στον ειδικό αγορητή της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνο Χύτα, που εξέφρασε την διαφωνία του κόμματος του για την εκπροσώπηση των ΛΟΑΤ στην Εθνική Επιτροπή.
«Στο ισχύον σύστημα συμμετέχουν 5 από τη κοινότητα των ομοφιλόφιλων ενώ τώρα θα είναι ένας εκπρόσωπος. Αυτό γίνεται για να υπάρχει ισόρροπη συμμετοχή. Διαφωνεί κανείς να υπάρχει εκπρόσωπος περιβαλλοντικών οργανώσεων; Δηλαδή στη λογική να μην αλλάξει ποτέ τίποτα; Αυτή η λογική είναι ένας ύμνος στην αδράνεια. Εμείς φροντίσαμε να υπάρχει ισόρροπη εκπροσώπηση σε όλα τα επίπεδα», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Γεραπετρίτης.
Υποστήριξε στη συνέχεια ότι ενώ «η Εθνική Επιτροπή για τα δικαιώματα του ανθρώπου είχε πολύ καλή διάθεση και υψηλό επίπεδο επιστημόνων, το θεσμικό πλαίσιο εμπόδιζε να υπάρχει μια πραγματική ουσιαστική προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία». «Η λογική που επικρατούσε ήταν μια μικρογραφία της Βουλής. Είχαμε 7 εκπροσώπους υπουργείων, εκπροσώπους όλων των κομμάτων. Είναι ανεξάρτητη αρχή μια μικρογραφία της βουλής; Όχι, γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος της. Ο ρόλος της είναι να συμβουλεύει και γι’ αυτό της δίνουμε διοικητική και οικονομική ανεξαρτησία για να το κάνει χωρίς επηρεασμούς», ανέφερε.
Απαντώντας στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης για την υπαγωγή των Εθνικών Επιτροπών στον πρωθυπουργό, ο κ. Γεραπετρίτης έκανε λόγο για διαφωνία που «στερείται λογικής». Όπως είπε, οι τρεις Επιτροπές έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα ενώ επεσήμανε ότι για λόγους ουσίας πρέπει να έχει την πρωτοκαθεδρία ο πρωθυπουργός και όχι να υπάγονται στον υπουργό. Παράλληλα, απέρριψε αιτιάσεις περί μεγάλου κόστους για πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού, αντιτείνοντας ότι το αντίθετο γίνεται, με τεράστια μείωση ενώ εμπλέκεται πλέον και το ΑΣΕΠ. «Είναι κόστος στο δημόσιο, τα πέντε άτομα για να καλύψουν τις ανάγκες της Εθνικής Επιτροπής Προσβασιμότητας; Αν δεν θέλετε τα πέντε άτομα, να το πείτε στους ίδιους τους εκπροσώπους των φορέων. Οι τρεις επιτροπές δίνουν λύσεις σε σχέση με τη λογοδοσία που πάντα είναι ένα ζητούμενο. Είναι συμβουλευτικές της πολιτείας και ο απόλυτος έλεγχος εξακολουθεί να επιδίδεται στη κυβέρνηση», τόνισε.
«Αν ένα θέμα έχει προκύψει πέρα από τα επιμέρους προβλήματα, σε σχέση με την μεγάλη υγειονομική κρίση είναι το γεγονός ότι ενδυναμώθηκε η πίστη στην επιστημονική γνώση. Έχει αξία η επιστημονική γνώση και φάνηκε με την πανδημία. Αυτήν θέλουμε να κεφαλαιοποιήσουμε μέσω των Εθνικών Επιτροπών. Αυτές αποτελούν πολύ μεγάλη ενίσχυση της δημοκρατίας και της νομιμοποιημένης εκλεγμένης κυβέρνησης. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε τη τεχνογνωσία ώστε οι πολιτικές να μπορούν να είναι και βιώσιμες και προς όφελος των πολιτών», κατέληξε ο κ Γεραπετρίτης.
Νωρίτερα, η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Θεανώ Φωτίου εξέφρασε επιφυλάξεις επί του νομοσχεδίου, καταλογίζοντας στην κυβέρνηση «επικοινωνιακές και μικροκομματικές τακτικές ενώ πρότεινε τη σύσταση Υφυπουργείου για τα Δικαιώματα των Αναπήρων. Όπως υποστήριξε, «η Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας είναι περιορισμένου αντικειμένου, απόλυτα εξαρτημένη και ελεγχόμενη από τον πρωθυπουργό που επιλέγει τα 6 από τα 11 μέλη της, χωρίς καμία δυνατότητα δέσμευσης ή ελέγχου του κρατικού μηχανισμού στην εφαρμογή όσων προτείνει, ενώ, αντίθετα, έχει δυνατότητα προσλήψεων, αναθέσεων, απορρόφησης και διάθεσης κονδυλίων δυσανάλογη με το ρόλο του».
«Αυτό που χρειάζεται εν μέσω πανδημίας είναι μια ισχυρή διοικητική δομή του κράτους που να μπορεί να συντονίζει και να ελέγχει όλες τις υπόλοιπες δομές, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που υλοποιούν τις κεντρικές πολιτικές για τα δικαιώματα των αναπήρων», ανέφερε.
Σχετικά με την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η κ. Φωτίου υποστήριξε ότι «η κυβέρνηση αλλάζει τη σύνθεσή της καταργώντας τη συμμετοχή της Βουλής, και του Συνηγόρου του Καταναλωτή, και περιορίζει την εκπροσώπηση της ακαδημαϊκής κοινότητας και των διεμφυλικών και ομοφυλοφιλικών σωματείων».
«Και οι τρεις δομές που προτείνονται με το νομοσχέδιο, αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση της ΝΔ επιδιώκει με κάθε τρόπο την δημιουργία ενός απόλυτα ελεγχόμενου κομματικού κράτους. Ό,τι δεν μπορεί να ελέγξει, το καταργεί και το επανασυστήνει με μόνο σκοπό τον απόλυτο κομματικό έλεγχο του και το βόλεμα κάποιων ακόμη δικών της παιδιών», υποστήριξε η κ. Φωτίου.
Τις επιφυλάξεις του κόμματος του, «μέχρι να καταθέσουν τις προτάσεις τους οι αρμόδιοι φορείς ώστε να υπάρξει πληρέστερη εικόνα και συζήτηση», εξέφρασε ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ, Γιώργος Καμίνης. Παράλληλα, χαρακτήρισε ευπρόσδεκτη τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης αν, όπως είπε, ληφθούν υπόψη και οι προτάσεις των ΑΜΕΑ και των κομμάτων που έχουν κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση.
Ο κ. Καμίνης αναγνώρισε ότι «το νομοσχέδιο συμβάλει θετικά στην αναβάθμιση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του ανθρώπου , με την διοικητική και οικονομική της αυτοτέλεια και ανταποκρίνεται στα διεθνή στάνταρ» ωστόσο, όπως είπε, «ανακύπτει ζήτημα με την σύνθεση της καθώς αφαιρείται η εκπροσώπηση των κομμάτων».
Θετικά μίλησε και για την Επιτροπή Βιοηθικής, σημειώνοντας ότι εκσυγχρονίζεται και προσαρμόζεται στις ανάγκες της εποχής, ενώ ταυτόχρονα διευρύνονται οι αρμοδιότητες της.
Ο κ. Καμίνης ζήτησε, τέλος, να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι προτάσεις της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία καθώς και οι ενστάσεις που εκφράστηκαν στη δημόσια διαβούλευση.
Τις επιφυλάξεις του κόμματός του εξέφρασε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιώργος Λαμπρούλης, τονίζοντας ότι «εξακολουθούν να είναι ζητούμενα πολλά πράγματα στη χώρα μας». «Το νομοσχέδιο είναι φύλο συκής για τη κυβέρνηση που τόσο με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της όσο και με τις πράξεις της καταπατά βάναυσα τα ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην εργασία, στην υγεία, στη μόρφωση, την κοινωνική ασφάλιση ακόμα και στο δικαίωμα του συνέρχεστε», τόνισε ο κ. Λαμπρούλης. Ακόμα, έκανε λόγο για μη ουσιαστικές αλλαγές σε ότι αφορά την Επιτροπή Βιοηθικής, τονίζοντας ότι διευρύνεται μεν ο ρόλος της αποστολής της και το περιεχόμενο της, όμως η επιστήμη στηρίζεται στην αλήθεια και το πείραμα, ενώ οι εφαρμοσμένες πολιτικές καθορίζονται ηθικά και και οικονομικά από το καπιταλιστικό σύστημα. «Επομένως, οι επιστήμονες που θα την απαρτίζουν θα είναι εγνωσμένου μεν κύρους όμως θα αναγκάζονται να λειτουργήσουν στο οριοθετημένο πλαίσιο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, το στίγμα της οποίας δίνει το ευρωπαϊκό δίκαιο», σημείωσε.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χύτας έκανε λόγο για «περίεργη τακτική που ακολουθεί η κυβέρνηση εγκλωβίζοντας ένα καλό του νομοσχεδίου μέσα σε τρία αρνητικά». Ο κ. Χύτας διαφώνησε με το νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας ότι «με περιτύλιγμα δήθεν την προσβασιμότητα των ΑμΕΑ, αναμειγνύονται ρυθμίσεις για τους ομοφυλόφιλους που δημιουργούν χάος».
«Αντί να επιλύεται πραγματικά τα σοβαρά προβλήματα των ΑμΕΑ κάνετε σπέκουλα. Είναι θεωρητική και υποκριτική η στάση σας για την βιοηθική. Δεν μπορεί να είναι προτεραιότητες σας, η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική, ο αλγόριθμος τώρα που οι έλληνες πεινάνε», είπε. «Είναι πολιτικά ανήθικη η τακτική σας, εγκλωβίζεται την αντιπολίτευση. Πως διασφαλίζετε τις ανάγκες των ΑμΕΑ εξισώνοντας τους με τις κοινότητες των ΛΟΑΤ. Μας εγκλωβίζετε. Δεν θα σας απαντήσουμε σήμερα», κατέληξε ο κ. Χύτας.
Η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Αγγελική Αδαμοπούλου, υπογράμμισε ότι «και αυτό το νομοσχέδιο ακολουθεί το μοτίβο της κυβερνητικής πολιτικής χωρίς να αλλάζει τίποτα στα σοβαρά ζητήματα που αγγίζουν τόσες ζωές». «Είναι λυπηρή η εικόνα της αιτιολόγησης για τα άτομα με αναπηρία. Στη Διακομματική Επιτροπή της Βουλής ετοιμάσαμε αξιόλογες εκθέσεις και προτάσεις και αυτό το έργο δεν το αξιοποιήσατε.
Προτάσεις από φορείς ΑμΕΑ, αναπηρικές οργανώσεις και εισηγήσεις από το Συνήγορο του Πολίτη, δεν βρήκαν περίοπτη θέση στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. «Οι δεσμεύσεις σας ότι θα ανοίξει η βεντάλια προσβασιμότητας για τους αναπήρους αποδεικνύονται απλά ευχολόγια», τόνισε η κ. Αδαμοπούλου. «Κάνατε πολύ λίγα και δευτερεύοντα. Είναι καθαρά επικοινωνιακού χαρακτήρα με παραλείψεις και προχειρότητα η νομοθετική σας παρέμβαση. Δεν συνεργάζεστε με όλα τα αρμόδια υπουργεία για να νομοθετήσετε μια ουσιαστική στοχευμένη στήριξη αυτών των ανθρώπων», κατέληξε η κ. Αδαμοπούλου.
Την έντονη διαφωνία του για την ανάθεση της ευθύνης και της εποπτείας των τριών Εθνικών Επιτροπών στον πρωθυπουργό, καθώς και στην πρόσληψη πρόσθετου επιστημονικού προσωπικού, εξέφρασε ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ, Χάρης Καστανίδης.
Ο εισηγητής της ΝΔ, Μάνος Κόνσολας, έκανε λόγο για ένα «μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο που θα δώσει, με εξαιρετικά γρήγορο βήμα, το στίγμα της χώρας σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των αναπήρων». «Η κατάσταση είναι προβληματική, στη χώρα μας, υπάρχουν κενά και αδυναμία πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία. Μόνο το 1% των ΑμΕΑ έχουν πρόσβαση στους δρόμους ενώ στο 80% των σχολείων δεν υπάρχουν δομές για την πρόσβαση τους», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κόνσολας. «Με τις νέες ρυθμίσεις γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια να αντιμετωπιστούν διαχρονικά προβλήματα. Η υπαγωγή των Επιτροπών στον πρωθυπουργό καταδεικνύει την προσωπική ευαισθησία και την αίσθηση της ευθύνης που έχει για τα άτομα με αναπηρία», συμπλήρωσε.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου θα συνεχιστεί αύριο με ακρόαση φορέων.