«Βυθίσατε το Oruc Reis» θα μπορούσε να είναι το στίγμα των πρώτων επαφών του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς, με στόχο τη δημιουργία ενιαίου εθνικού μετώπου απέναντι στην τουρκική απειλή για σεισμικές έρευνες σε περιοχή στην υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου, την οποία η Άγκυρα έχει δεσμεύσει με Navtex μέχρι τις 2 Αυγούστου.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Μετά τις συναντήσεις με Αλέξη Τσίπρα, Φώφη Γεννηματά και Κυριάκο Βελόπουλο, ο πρωθυπουργός εκτιμούσε με ικανοποίηση ότι υπάρχει διάθεση ενότητας από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία έστειλαν προς πάσα κατεύθυνση το μήνυμα ότι εάν το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis παραβιάσει την ελληνική υφαλοκρηπίδα, η Ελλάδα θα πρέπει να αντιδράσει.

Ο καθένας εκ των τριών έθεσε το ζήτημα με το δικό του τρόπο και ύφος, με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να μιλά για αποτροπή, την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ να τονίζει ότι κανένας εκβιασμός δεν πρέπει να μείνει χωρίς απάντηση και τον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης να μιλά για casus belli.

Όλοι όμως εξυπηρετούν ένα κοινό στόχο, να σταλεί ένα σαφές μήνυμα τόσο προς την Άγκυρα όσο και προς τους Ευρωπαίους εταίρους, πως η Ελλάδα θα υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα και δεν μπορεί η ΕΕ να νίψει τας χείρας της παραπέμποντας απλώς το ζήτημα στη Χάγη.

Είναι γενικότερη η αίσθηση άλλωστε πως όλα τα κόμματα αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα της κατάστασης και αφήνουν στην άκρη την κομματική αντιπαράθεση μέχρι τουλάχιστον η Τουρκία να αποκλιμακώσει και εμπράκτως.

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα ο κ.Μητσοτάκης θα συναντηθεί στις 9:30 με τον γγ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα και στις 10:30 με τον πρόεδρο του ΜεΡΑ25 Γιάνη Βαρουφάκη, με τον οποίο επρόκειτο αρχικά να συναντηθεί χθες το βράδυ.

Γιατί είναι κρίσιμη η σημερινή ημέρα και τι ανησυχεί περισσότερο την κυβέρνηση

Ήδη με κύριο όχημα την παρέμβαση Μέρκελ εκτιμάται ότι αποφεύχθηκε περαιτέρω κλιμάκωση, αν και βέβαια το Βερολίνο, ούτε βέβαια η Αθήνα ή η Άγκυρα, επισήμως δε θα μπορούσε ποτέ να επιβεβαιώσει ότι προχθές το βράδυ βρέθηκαν οι δύο χώρες κοντά σε μία στρατιωτική εμπλοκή. Όμως η Τουρκία δεν έχει αποσύρει τα πολεμικά πλοία της ακόμη και η σημερινή ημέρα θεωρείται κρίσιμη για δύο λόγους:

Πρώτον γιατί σήμερα πραγματοποιείται η πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία από το 1934 οπότε και είχε γίνει μουσείο από τον Κεμάλ Ατατούρκ.

Και δεύτερον, διότι σήμερα είναι η επέτειος από την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης από τον Κεμάλ Ατατούρκ το 1923. Επέτειος που θα μπορούσε να δώσει την αφορμή στον επίδοξο σουλτάνο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αμφισβητήσει έτι περαιτέρω τον κεμαλισμό και τις δεσμεύσεις του, πάνω στις οποίες δημιουργήθηκε το κοσμικό τουρκικό κράτος μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το Oruc Reis παραμένει αγκυροβολημένο στα ανοιχτά της Αττάλειας και εάν σήμερα κινηθεί προς την περιοχή που έχει δεσμεύσει η Αγκυρα με Navtex, συνοδεία τουρκικών πολεμικών σκαφών που ακόμη δεν έχουν αποσυρθεί, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί.

Στην ελληνική πολιτική ηγεσία επικρατεί πάντως συγκρατημένη αισιοδοξία, αλλά καμία χαλάρωση ή εφησυχασμός, καθώς άλλωστε μέχρι να λήξει η τουρκική Navtex στις 2 Αυγούστου οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα βρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή. Αυτό όμως που κυρίως ανησυχεί την κυβέρνηση δεν είναι η πιθανότητα μίας εξόδου του Oruc Reis σήμερα συγκεκριμένα, αλλά γενικότερα η συμπεριφορά της Τουρκίας, δηλαδή ότι δεν έχει προβεί ακόμη σε καμία έμπρακτη κίνηση αποκλιμάκωσης.

Ο γαλλογερμανικός άξονας και η Τουρκία

Ταυτόχρονα η Αθήνα συνεχίζει τη διπλωματική μάχη ενεργοποιώντας κάθε συμμαχία της Ελλάδας αλλά κυρίως τους παίκτες που «μετράνε» στην περιοχή και τους οποίους υπολογίζει η Άγκυρα. Πρώτον η Γερμανία, η οποία αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ και δε θα ήθελε να αμαυρώσει τη θητεία της αυτή κάποιο αρνητικό γεγονός, ούτε και να αποπροσανατολιστεί η συζήτηση από τη συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ παρενέβη στέλνοντας τα κατάλληλα μηνύματα προς την Τουρκία.

Σε μία φορτισμένη σημειολογικά δημόσια κίνηση στήριξης της Ελλάδας απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα προέβη χθες από την πλευρά του ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, με ανάρτηση του στην ελληνική γλώσσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία όπως διευκρίνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας έγινε κατόπιν συνεννόησης με τον κ.Μητσοτάκη. Η Γαλλία έχει έρθει σε σύγκρουση με την Τουρκία άλλωστε στη Λιβύη. Σημειωτέον ότι χθες ο κ.Μακρόν συναντήθηκε στο Παρίσι με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. Ο Γάλλος Πρόεδρος και ο Έλληνας πρωθυπουργός είχαν συζητήσει σε διμερή συνάντηση τους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, η σύνοδος των χωρών του Νότου (Med7) που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στις 2 Ιουλίου στην Κορσική, αλλά αναβλήθηκε λόγω κορονοϊού, να λάβει χώρα στα τέλη Αυγούστου- αρχές Σεπτεμβρίου.

Το τηλεφώνημα Μητσοτάκη στον πρόεδρο της Αιγύπτου και το όπλο της ΑΟΖ

Η κατάσταση στη Λιβύη αλλά και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν εξάλλου σύμφωνα με ανακοίνωση του Μαξίμου το θέμα συζήτησης μεταξύ του κ.Μητσοτάκη και του Αιγυπτίου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Ελ- Σίσι. Ο πρωθυπουργός τηλεφώνησε στον Ελ- Σίσι με αφορμή την Εθνική Εορτή της Αιγύπτου, αλλά με φόντο την τουρκική Navtex

Το τηλεφώνημα αυτό όμως ενείχε και μία ακόμη προειδοποίηση προς την Άγκυρα, καθώς Ελλάδα και Αίγυπτος συνεχίζουν τις διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση ΑΟΖ, η οποία θα «έκλεινε» εντελώς την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σημειωτέον ότι προκειμένου να συνομιλήσει με τον πρόεδρο της Αιγύπτου ο κ.Μητσοτάκης το Μαξίμου ζήτησε από το ΜεΡΑ25 να αναβληθεί για σήμερα το ραντεβού του με το Βαρουφάκη.

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ

Ένας ακόμη παίκτης τον οποίο υπολογίζει η Τουρκία και ο οποίος εμπλέκεται ενεργά και στο θέμα της Λιβύης όπου έχει έρθει σε αντίθεση με την Άγκυρα είναι η Ρωσία, η οποία χθες μετά και την προχθεσινή επικοινωνία Μητσοτάκη- Πούτιν, μέσω της εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Μαρίας Ζαχάροβα εξέφρασε την ανησυχία της για «κακοσχεδιασμένες ενέργειες» στην ανατολική Μεσόγειο.

Εν τω μεταξύ το Στέιτ Ντιπάρτμεντ μέσω δήλωσης του υφυπουργού Εξωτερικών Φίλιπ Ρίκερ στην ιστοσελίδα Hellas Journal δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον είναι ιδιαίτερα ανήσυχη για τα ερευνητικά σχέδια της Τουρκίας σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία διεκδικούν (assert) τη δικαιοδοσία, χαρακτήρισε τις τουρκικές ενέργειες προκλητικές, είπε ότι αυξάνουν τις εντάσεις στη περιοχή και κάλεσε την Άγκυρα να σταματήσει τις επιχειρήσεις. Δήλωσε επίσης ότι «η ανάπτυξη των πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο είναι κάτι που πρέπει να προωθήσει τη συνεργασία…»