Το διεθνή ηγετικό τους ρόλο και στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και άλλων διεθνών ανθρωπιστικών οργανισμών, θέλουν να αναδείξουν οι ΗΠΑ, αφήνοντας τους ανοιχτούς λογαριασμούς με την Κίνα στο οικονομικό πεδίο για μετά την κρίση.
Ταυτόχρονα είναι σαφής η αμερικανική άποψη όσον αφορά στο ντιμπέιτ εντός της ΕΕ για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του κορονοϊού, ενώ οι γεωστρατηγικοί στόχοι της Ουάσινγκτον στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παραμένουν σταθεροί.
Γράφει η Βίκυ Σαμαρά
Υπερβολικές χαρακτήρισε εξάλλου τις αναλύσεις πως οι ΗΠΑ χάνουν την παγκόσμια ηγεσία ο Αμερικανός Πρέσβης στην Αθήνα σε τηλεσυζήτηση με δημοσιογράφους, σημειώνοντας ότι πρόσφατα άλλωστε είπε και στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακκελαροπούλου πως «είμαστε μαζί σε αυτό» και ότι οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με όλους τους συμμάχους τους, ιδίως τους συμμάχους στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Ο κ. Πάιατ εξάλλου σημείωσε ότι οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος δωρητής στον ΠΟΥ και σε οργανισμούς όπως η UNICEF, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των συνεπειών του κορονοϊού και πως θα συνεχίσουν την ανθρωπιστική προσφορά, παρά τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν και οι ίδιες στο εσωτερικό τους λόγω της πανδημίας.
Πιο αναλυτικά, οι ΗΠΑ, είχαν προσφέρει στον ΠΟΥ 400 εκ δολάρια το 2019, σχεδόν διπλάσιο ποσό από το δεύτερο μεγαλύτερο δωρητή, ενώ η Κίνα είχε προσφέρει 44 εκ δολάρια. Η αμερικανική πλευρά τονίζει αυτή τη συμβολή της, δεδομένου ότι ο ΠΟΥ συντονίζει την παγκόσμια διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19 και έχει αποστολές σε 149 χώρες.
Το 2019 οι ΗΠΑ προσέφεραν επίσης 700 εκ δολάρια στη UNICEF (ενώ η Κίνα 16 εκ δολάρια), η οποία ήταν ένας από τους πρώτους διεθνείς οργανισμούς που προσέφεραν βοήθεια στον κινεζικό λαό κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παραδίδοντας αναπνευστικές μάσκες και προστατευτικές στολές για το ιατρικό προσωπικό στη Γουχάν.
Οι ΗΠΑ προσέφεραν επίσης 1,7 δισεκ. δολάρια στη Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ενώ η Κίνα 1,9 εκ δολάρια, καθώς και 8 δισεκ. στο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων (WFP), δηλαδή το 42% του προϋπολογισμού του και τέσσερις φορές περισσότερα από κάθε άλλο δωρητή, ενώ η Κίνα 30 εκ δολάρια.
Όπως τόνισε ο κ. Πάιατ, οι ΗΠΑ είναι μακράν ο μεγαλύτερος δωρητής σε ανθρωπιστικούς οργανισμούς στον κόσμο.
Το Πεκίνο βέβαια από την πλευρά του έχει προβάλλει ιδιαίτερα επικοινωνιακά το γεγονός ότι έχει αποστείλει ιατρικό υλικό σε πληττόμενες από τον κορονοϊό χώρες.
Και οι ΗΠΑ έχουν προμηθευτεί υγειονομικό προστατευτικό υλικό από την Κίνα και με αφορμή αυτό ο κ. Πάιατ σημείωσε ότι στο μέλλον θα πρέπει να επανεξετασθούν ορισμένα ζητήματα, όπως η διαφοροποίηση της διεθνούς παραγωγής και τροφοδοσίας.
Καθώς, όπως είπε, πολλοί πλέον ανησυχούν για την εξάρτηση από την κινεζική παραγωγή, αφού ακόμη και αμερικανικές εταιρείες παράγουν στην Κίνα.
Εκτίμησε δε ότι μακροπρόθεσμα θα υπάρξει μεγαλύτερη διαφοροποίηση της διεθνούς αλυσίδας τροφοδοσίας και παραγωγής. Σημείωσε επίσης ότι τώρα προτεραιότητα είναι να νικηθεί ο κορονοϊός, αλλά όταν βρεθεί φάρμακο και εμβόλιο, θα πρέπει να συζητηθεί ποια λάθη έγιναν όσον αφορά στη διαφάνεια της πληροφορίας με αποτέλεσμα ο ιός από τη Ουχάν να φτάσει σε όλο τον κόσμο και να μετατραπεί σε διεθνή κρίση.
Εγκώμια στην κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του κορονοϊού
Δήλωσε πάντως αισιόδοξος για την ανακάλυψη του εμβολίου και την οικονομική ανάκαμψη στη συνέχεια, ενώ εν τω μεταξύ τόνισε ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν προσηλωμένες στην ίδια ατζέντα εξωτερικής πολιτικής.
Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε τη σημασία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και χαρακτήρισε σημαντική τη συνεργασία με την Ελλάδα. Εγκωμίασε μάλιστα την ελληνική κυβέρνηση για τα μέτρα που έλαβε, καθώς όπως είπε η Ελλάδα κινήθηκε πολύ γρήγορα.
Δήλωσε δε υπερήφανος για τις αμερικανικές εταιρείες, όπως ηGoogle και η Microsoft, που σε φέρνουν τεχνολογικά εργαλεία για να βοηθήσουν την ελληνική πολιτεία.
Εγκωμίασε δε το πόσο γρήγορα κινήθηκε η ελληνική κυβέρνηση στην ψηφιακή ατζέντα, υπογραμμίζοντας την καλή συνεργασία των δύο χωρών στον τομέα αυτό, αλλά και ότι τα βήματα που έχουν γίνει στην ψηφιακή διακυβέρνηση αυτές τις ημέρες θα προσφέρουν οφέλη στην Ελλάδα για χρόνια.
ΝΑΤΟ
Ο κ. Πάιατ δήλωσε πολύ ευχαριστημένος από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ, κάνοντας λόγο για ένα πολύ καθαρό μήνυμα και μία συλλογική απάντηση της Συμμαχίας στην κρίση του κορονοϊού με την άμεση διάθεση αεροπορικών μέσων για διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας και προστατευτικού υλικού.
Ως προς τη συγκρότηση επιτροπής του ΝΑΤΟ με στόχο την ενδυνάμωση της πολιτικής διάστασης της Συμμαχίας και το θέμα που προέκυψε με τη σύνθεση καθώς περιλαμβάνει εκπρόσωπο της Τουρκίας, αλλά όχι της Ελλάδας, ο κ. Πάιατ στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι στην επιτροπή συμμετέχει ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουές Μίτσελ, ένας άνθρωπος που βρίσκεται πολύ κοντά στις ελληνικές θέσεις και ο οποίος έχει συγκεκριμένες απόψεις για το σκέλος του ΝΑΤΟ στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, για το ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια και τη στρατηγική σημασία της θέσης της στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Ενώ υπενθύμισε ότι ως υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ο κ. Μιτσελ περιέγραψε την Τουρκία ως «μειονότητα του ενός» όσον αφορά στις θέσεις της για την Κύπρο. Σημείωσε δε ότι ο κ.Μίτσελ δεν έχει αλλάξει απόψεις και παραμένει υπερήφανος για όσα πέτυχε όσον αφορά στη σύσφιγξη των ελληνοαμερικανικών θέσεων.
Όσον αφορά στη Λιβύη, ο πρέσβης εκτίμησε ότιτο μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι εξωτερικοί παίκτες όπως η Τουρκία, που έχουν κάνει πιο δύσκολη την πολιτική κατάσταση παραβιάζοντας το εμπάργκο. Υπενθύμισε ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο έχει μιλήσει ξεκάθαρα για αυτό στη διαδικασία του Βερολίνου, καθώς και ότι Ελλάδα και ΗΠΑ βρίσκονται σε στενή επικοινωνία για το θέμα.
Προσφυγικό και Τουρκία
Ο κ. Πάιατ υπογράμμισε πόσο σημαντικό θεωρούν το προσφυγικό- μεταναστευτικό οι ΗΠΑ και αναγνώρισε το ιδιαίτερο βάρος που επιφέρει στην Ελλάδα αυτό το ζήτημα.
Υπενθύμισε την πρόσφατη επίσκεψη του στον Έβρο μαζί με τον αναπληρωτή υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Πάλμερ και τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, καθώς ότι είχαν εκφράσει την ξεκάθαρη ανησυχία τους για την εκμετάλλευση προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία.
Εκτίμησε ότι ήταν θετικό πως κινητοποιήθηκαν οι Ευρωπαίοι εταίροι και τόνισε ότι είναι μη διαπραγματεύσιμο το δικαίωμα της Ελλάδας να προστατεύσει τα σύνορα της, που είναι και ευρωπαϊκά συνορα. Εξέφρασε δε την άποψη ότι μέρος της λύσης είναι να διατηρηθεί η συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας, όμως πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι αυτό το βάρος δεν μπορεί να το σηκώσει μονη η Ελλάδα, αλλά όλα τα μέλη της ΕΕ πρέπει να μοιραστούν την πρόκληση.
Ο ρόλος της Ελλάδας στα Βαλκάνια και η Αλεξανδρούπολη ως ενεργειακή πύλη
Με αφορμή την υποδοχή της Βόρειας Μακεδονίας ως το 30ο μέλος του ΝΑΤΟ, ο κ.Πάιατ απέδωσε τα εύσημα σε Μητσοτάκη, Δένδια, Παναγιωτόπουλο, γιατί αναγνώρισαν όπως είπε ότι από την ώρα που η γειτονική χώρα μπήκε στη Συμμαχία, η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να τη δει να γίνεται ενεργό μέλος, ενώ θα μπορούσε να βοηθήσει και στην εκπαίδευση του στρατού της Βόρειας Μακεδονίας στις τεχνικές, τακτικές και διαδικασίες του ΝΑΤΟ.
Σημείωσε ότι στη ΔΕΘ του 2018, κατάφερε να προσελκύσει κολοσσούς όπως η Pfizer, διότι η Θεσσαλονίκη καθίσταται πύλη σε μία αγορά εκατομμυρίων και κάλεσε την Ελλάδα να σκεφτεί το ρόλο της στα Βαλκάνια.Αναφέρθηκε επίσης στον αγωγό TAP και την Αλεξανδρούπολη ως ενεργειακή πύλη, σημειώνοντας την απόφαση της Σερβίας και της Βουλγαρίας να συμμετάσχουν στο project.
Ερωτηθείς για το έργο του υπεράκτιου τερματικού σταθμού παραλαβής και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG FSRU) στην Αλεξανδρούπολη, ο κ. Πάιατ τόνισε ότι οι ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένες στην επιτυχία αυτού τουproject, εξέφρασε ικανοποίηση για το θετικό τεστ αγοράς στις 27 Μαρτίου, παρότι οι διεθνείς αγορές είναι σε αναστάτωση αφενός καθώς με την κρίση μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας πέφτουν οι τιμές του πετρελαίου διεθνώς γεγονός που επηρεάζει την τιμή του φυσικού αερίου και αφετέρου διότι με την κρίση του κορονοϊού έχε πέσει η ζήτηση για LNG στην Κίνα.
Θα επιστρέψουμε στην ανάπτυξη
Ο κ. Πάιατ τόνισε ότι μόλις περάσει η κρίση του κορονοϊού το πρώτο θέμα στην ατζέντα θα είναι η επιστροφή στην ανάπτυξη, διαβεβαιώνοντας ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν την Ελλάδα.
Σημείωσε ότι η παγκόσμια οικονομία δεν έχει ξαναζήσει ένα τέτοιο οικονομικό σοκ. Εκτίμησε όμως ότι η αμερικανική οικονομία έχει τη δυνατότητα να ξεπερνά κρίσεις και να ανακάμπτει, καθώς και ότι δεν έχουν θιγεί τα θεμέλια και ο δυναμισμός της.
Αναφερόμενος στο ντιμπέιτ εντός της ΕΕ για το κορωνο-ομόλογο, είπε ότι θυμίζει την αρχή της ελληνικής κρίσης. Τόνισε όμως ότι η σημερινή κατάσταση είναι πολύ διαφορετική, καθώς τώρα το θέμα δεν είναι η μικρή Ελλάδα, αλλά η Ιταλία, που είναι μέλος των G7, μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο και κεντρική στην ΕΕ και την Ευρωζώνη.
«Είμαστε σε αυτό μαζί . Όταν περάσουν οι ιατρικές προκλήσεις, η διεθνής κοινότητα και σίγουρα η αμερικανική ηγεσία θα δούμε πως θα δουλέψουμε μαζί για να επαναφέρουμε την παγκόσμια οικονομία και την ανάπτυξη» κατέληξε ο κ. Πάιατ.