Πρόταση για την παροχή οικονομικής στήριξης από τον Μηχανισμό Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ, με τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν οι επείγουσες ανάγκες που έχουν προκύψει τόσο στα νησιά όσο και στην ενδοχώρα μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, έχει καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση, όπως αποκαλύπτει ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Γιώργος Κουμουτσάκος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Έθνος της Κυριακής».
Ενδεικτικά, όπως εξηγεί ο κ. Κουμουτσάκος, η Ελλάδα ζητάει χρηματοδότηση για την προμήθεια υγειονομικού και εργαστηριακού εξοπλισμού, όπως για παράδειγμα περισσότερων τεστ για τον κορονοϊό, τα οποία θα διατεθούν στα ΚΥΤ, καθώς και τη λειτουργία δέκα κινητών νοσοκομείων, με δέκα κλίνες το καθένα για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών. «Πρόκειται για την ενεργοποίηση ενός χρηματοδοτικού εργαλείου, για το οποίο καταθέσαμε την εισήγηση μας σε τεχνικό επίπεδο και τώρα αναμένεται η απόφαση για την έγκριση του, αλλά και για το ακριβές ύψος του ποσού της χρηματοδότησης. Να τονίσω στο σημείο αυτό, ότι μιλάμε για ένα νέο ευρωπαϊκό κονδύλι, επιπλέον της χρηματικής στήριξης ύψους 700 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε κατά την επίσκεψη της στον Έβρο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν», τονίζει ο αναπληρωτής υπουργός.
Μιλώντας για τις αλλαγές που φέρνει η πανδημία του κορονοϊού στη μεταναστευτική πολιτική, ο κ. Κουμουτσάκος υπογραμμίζει ότι «μία ήδη πολύπλοκη κατάσταση έγινε ακόμη πιο σύνθετη. Απαιτείται αποφασιστική πολιτική πολλών επιπέδων: προστασία των συνόρων και της εθνικής ασφάλειας, προστασία της δημόσιας υγείας, σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και προσθέτει ότι «στα σύνορα, χερσαία και θαλάσσια, συνεχίζεται αμείωτη η διαρκής επαγρύπνηση και οι ενέργειες αποτροπής, έναντι της τουρκικής επιδίωξης, να χρησιμοποιηθούν άμαχοι, οικογένειες και παιδιά ως μέσο επίτευξης γεωπολιτικών στόχων και άσκηση εκβιαστικής πίεσης προς την Ευρώπη. Ο έλεγχος των συνόρων, απόλυτα επιβεβλημένος πριν την κλιμάκωση της πανδημίας του κορονοϊού, γίνεται πλέον ζωτικής σημασίας». Όπως λέει εξάλλου χαρακτηριστικά, «η απαράδεκτη πολιτική σχεδιασμένης μαζικής εξώθησης μεταναστών προς την Ευρώπη μέσω Ελλάδας, θα μπορούσε να καταστήσει την Τουρκία υπόλογη ακόμη και για πολιτική απόπειρα διασποράς της πανδημίας».
Σχετικά με τα μέτρα που έχουν παρθεί στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης και τις δομές φιλοξενίας, ο κ. Κουμουτσάκος επισημαίνει ότι «όλα πρέπει να γίνουν γρήγορα, σε συνθήκες κρίσης. Η καθημερινή λειτουργία στα ΚΥΤ έχει αναπόδραστα υποστεί τις συνέπειες των νέων δεδομένων, που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού». Συμπληρώνει εξάλλου, ότι «οφείλουμε να προστατεύσουμε και τους αιτούντες μετανάστες ή πρόσφυγες, αλλά και το προσωπικό που εξετάζει τα αιτήματά τους».
Για τις επιθετικές κινήσεις της Τουρκίας στον Έβρο και το Αιγαίο, σημειώνει ότι «τις τελευταίες ημέρες, δεν υπάρχει η ένταση των πρώτων ημερών. Όμως, αυτό δεν μπορεί να είναι λόγος ακόμα και για τον παραμικρό εφησυχασμό. Η ‘Αγκυρα, ακόμα και στην εποχή της πανδημίας, δεν έχει εγκαταλείψει τις τακτικές έντασης και τις πολιτικές αμφισβήτησης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Εάν πραγματικά η ‘Αγκυρα επιθυμεί την εκτόνωση της κατάστασης, θα πρέπει με έργα και όχι με λόγια, να αποκατασταθεί σταθερά, όχι περιστασιακά, η προτεραία κατάσταση» και ζητάει μεταξύ άλλων «να πάρει πίσω η Τουρκία, εκείνους, περίπου 2.000, που με την ενθάρρυνσή της, τελικά πέρασαν παράνομα τα σύνορά μας».
Τέλος, αναφερόμενος στην Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, υπογραμμίζει ότι «η Τουρκία την τραυμάτισε θανάσιμα», ωστόσο προσθέτει ότι «η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016, δεν μπορεί ούτε και πρέπει να εγκαταλειφθεί. Πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα». Αυτό, συνεχίζει, μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: πρώτον ευρωπαϊκή οικονομική στήριξη στην Τουρκία, «όμως στη βάση διαρκούς ελέγχου ως προς την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής των συμφωνηθέντων. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ένα σύστημα χρηματοδότησης στη βάση της απλής λογικής, “περισσότερη χρηματοδότηση για λιγότερες μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη” – και αντίστροφα “λιγότερη ή καθόλου χρηματοδότηση, όταν ο έλεγχος δεν είναι επαρκής και οι ροές αυξάνονται”». Δεύτερον, ενίσχυση της παρουσίας της Frontex, «στο πλαίσιο κοινών-μεικτών περιπολιών, με τις αντίστοιχες τουρκικές Αρχές, στο έδαφος και τη θάλασσα, κατά μήκος των ακτών της Τουρκίας». Και τέλος, επιστροφές από την Ελλάδα προς την Τουρκία, «όχι μόνον εκείνων που έχουν περάσει από τη γείτονα και βρίσκονται στα νησιά, αλλά και από τον Έβρο και την ενδοχώρα». Καταλήγει λέγοντας, ότι «ο σημερινός γεωγραφικός περιορισμός επιστροφής, δεν προβλέπεται στο κείμενο της Κοινής Δήλωσης του 2016. Προέκυψε από ερμηνεία της, την οποία, κάνοντας μεγάλο λάθος, είχε αποδεχθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ».