Το ΠΑΣΟΚ, με θάρρος, φαντασία, συναίσθημα ευθύνης, σε συνεργασία με πολλούς άλλους, με νέα πρόσωπα και νέες ιδέες, να γίνει ο «μοχλός της αλλαγής», να βάλει τις βάσεις για την παράταξη της δημιουργίας και της αλληλεγγύης, τις βάσεις για ένα νέο ρεύμα ανανέωσης, καθοριστικό για το ξεπέρασμα της κρίσης, τόνισε στην ομιλία του στην επετειακή εκδήλωση για την 3η Σεπτέμβρη ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του Κινήματος, Κώστας Σημίτης.
«Υπάρχουν πολλές διάχυτες προοδευτικές ομάδες που θέλουν να συνεργαστούν, χρειάζεται νέα αρχή τώρα στην οποία όλοι θα μπορούν να συμμετέχουν και δεν θα υπάρχουν εισιτήρια πρώτης δεύτερης τρίτης θέσης. Χρειάζεται ελεύθερη συζήτηση, αναζήτηση σε διάφορες κατευθύνσεις, ανοικτές διαδικασίες και όχι κλειστά δωμάτια. Χρειάζεται μια φάση όπως του 1974 χωρίς αρχηγούς, ιεραρχίες και επετηρίδες», σημείωσε. Πρότεινε ειδικότερα, «ας προσπαθήσουμε μια ευρύτερη συνεργασία στην αρχή με χαλαρούς κανόνες και βαθμιαία μετά από συνεννοήσεις πιο σαφείς». «Δεν με ενδιαφέρουν οι υπερχειλίζοντες εγωισμοί μικροαρχηγών και μονίμως διαφωνούντων», τόνισε.
Ο κ. Σημίτης εκτίμησε ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε μια ευνοϊκή συγκυρία, μετά την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση, αφού έτσι «απαντήθηκε αρνητικά το ερώτημα για τη θέλησή της να συμβάλει στην αναγέννηση του προοδευτικού χώρου». «Δεν έχει τη φαντασία γι’ αυτό, την πνίγει ο αριστερός κομφορμισμός της», πρόσθεσε. Παράλληλα, τόνισε ότι «ο δικομματισμός ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ είναι στείρος, διακρίνεται από συνεχείς υβριστικές αντιπαραθέσεις που απλοποιούν τα οικονομικά προβλήματα και καθιερώνουν το επίπεδο καφενειακής διαμάχης υπέργηρων συνταξιούχων».
Ο πρώην πρωθυπουργός παραλλήλισε τη σημερινή εποχή με το 1974, σημειώνοντας ότι «έτσι και σήμερα βρισκόμαστε σήμερα σε μια στιγμή που είναι ανάγκη να αρχίσει μια νέα εποχή». Άσκησε δριμεία κριτική αρχικά γενικά και κυρίως προς τη ΝΔ, ενώ άσκησε και κριτική και στη στάση με την οποία αντιμετώπισε προεκλογικά την κρίση η κυβέρνηση Παπανδρέου.
Συγκεκριμένα, είπε ότι «οι ταγοί μας στην πλειοψηφία τους αποδείχτηκαν ανειλικρινείς απέναντι στους εαυτούς τους, απέναντι στη χώρα και στα αξιώματα που κατείχαν είτε στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση». «Τυφλοί και αδιάφοροι για τις επιδράσεις στην οικονομία», πρόσθεσε. Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι παρά την «κοσμογονική αλλαγή στη θέση της χώρας» και τη λειτουργία της σε ένα νέο περιβάλλον, με την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, κυρίαρχος στόχος της πολιτικής συνέχισαν να είναι οι πελατειακές σχέσεις. «Το 2004 περισπούδαστα τόνιζαν πως αυτοί θα έδιναν στο λαό ό,τι δεν του είχε δώσει το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή θέσεις και χρήματα, όμως οι συνθήκες είχαν αλλάξει μετά την ένταξη στο ευρώ», είπε.
Αφού έφερε παραδείγματα κακοδιαχείρισης, ο κ. Σημίτης είπε ότι το 2009 η Ελλάδα ξεπέρασε κάθε προηγούμενο και κάθε άλλη χώρα της ΕΕ ως προς το ύψος του ελλείμματος. «Τη στιγμή της καταστροφής το ΠΑΣΟΚ θεώρησε ότι δεν υπάρχει λόγος ιδιαίτερης ανησυχίας, ότι τα χρήματα μπορούν να βρεθούν για τη συνέχιση των παροχών», είπε και πρόσθεσε: «Σιωπήσαμε μπροστά στο τσουνάμι» και άρχισε, όπως είπε, το δόγμα ότι μια προοδευτική κυβέρνηση είναι ενάντια σε περικοπές επιδομάτων και παροχών, ότι ο προοδευτικός χώρος δεν έχει σχέση με ισοσκελισμένους ισολογισμούς. «Δημιουργήσαμε έτσι την εντύπωση ότι είμαστε μάγοι και ως τέτοιοι θα τα τακτοποιήσουμε όλα χωρίς να ανησυχήσουμε τους πολίτες», τόνισε ο κ. Σημίτης και πρόσθεσε ότι τόσο το Κίνημα αλλά κυρίως ο λαός πλήρωσε «τις φαντασιώσεις μας».
Ο κ. Σημίτης άσκησε κριτική και για τη σημερινή κατάσταση, αναφέροντας ότι «κάποιοι από εμάς ακόμα και σήμερα υπερασπίζονται για χάρη δήθεν των εργαζομένων τις τερατώδεις ρουσφετολογικές προσλήψεις που έγιναν από τη ΝΔ από το 2004-2009». Ακόμα, ανέφερε ότι «δυστυχώς μάθαμε πολύ λίγα» και πως ο «λόγος μας» είναι 2 ή περισσότερων επιπέδων. Συγκεκριμένα, είπε ότι ένας πρώτος λόγος είναι προς την τρόικα προκειμένου να εξασφαλιστούν τα χρήματα, ένας άλλος λόγος είναι προς τους πολίτες προς τους οποίους «οδυρόμαστε για όσα συμβαίνουν» και ο τρίτος λόγος «είναι που χρησιμοποιούμε μεταξύ μας για να διατηρούμε επωφελείς συσχετισμούς». «Γιατί τόσες διαφορετικές γλώσσες;», διερωτήθηκε, για να απαντήσει ότι ο πολίτης πρέπει να ξέρει την αλήθεια, να έχει πλήρη πληροφόρηση για να κρίνει, να του παρουσιάζουμε εναλλακτικές λύσεις για να επιλέξει. «Η υποτίμηση των πολιτών υποτιμά τη χώρα», σημείωσε.
«Για να βγούμε από την άβυσσο πρέπει να σταματήσει η υποτίμηση της νοημοσύνης των πολιτών. Το ΠΑΣΟΚ θα συνεχίσει ακάθεκτα την πτωτική πορεία αν κλείσει τα μάτια στια ανάγκες της εποχής», υπογράμμισε και τόνισε ότι «χρειάζεται τώρα θάρρος, αυτό απελευθερώνει, η υποταγή σε εκλογικές σκοπιμότητες είναι που διαφθείρει».