Έλληνες πρωθυπουργοί που βρέθηκαν στο δρόμο του μεταξιού

Αν μη τι άλλο πρόκειται για μια από τις ταχύτερες ανταλλαγές επισκέψεων ηγετών στον κόσμο αυτή μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού και του Κινέζου προέδρου.

Του Γεώργιου Σαρρή

Δεν πρόλαβε καλά – καλά να συμπληρωθεί ούτε καν εβδομάδα από την επιστροφή του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη από την αχανή χώρα της Ασίας και το απόγευμα της Κυριακής αφικνείται στην Αθήνα ο πανίσχυρος 66χρονος πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Σι Τζινπίγκ για επίσημες επαφές με την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία του τόπου μας.

Η ιστορία έχει δείξει πως σχεδόν όλοι οι σημαντικοί πρωθυπουργοί από την Μεταπολίτευση και ένθεν φρόντισαν κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της θητείας τους να να δουν τον ηγέτη της Κίνας. Συνήθως αυτό γινόταν προς το τέλος της θητείας τους, απλώς η περίπτωση του νυν προέδρου της κυβέρνησης αποτελεί εξαίρεση.

Σε γενικές γραμμές, αυτό που ζητούσε η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση από εκείνους ήταν προσέλκυση τουριστών και επενδύσεων, ενώ αυτοί ζητούσαν από εμάς πρωτίστως ελαιόλαδο, λιπάσματα και εσχάτως… λιμάνια. Ας κάνουμε μια βουτιά στον χρόνο ανατρέχοντας στις σημαντικότερες συναντήσεις Ελλήνων πρωθυπουργών με Κινέζους ηγέτες.

1979: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής διαβαίνει πρώτος τον… δρόμο του μεταξιού

Ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν ο πρώτος που άνοιξε το δρόμο του… μεταξιού μεταπολιτευτικά. «Ελάτε και θα τύχετε θερμής υποδοχής στη χώρα μας» του είχε πει το Σεπτέμβριο του 1978 ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Χουάγκ Χούα κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα.

Έτσι, στις 12 Νοεμβρίου του 1979 ο τότε πρωθυπουργός, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών Γεώργιο Ράλλη, πέταξε για το Πεκίνο.

Όπως διαβάζουμε στα προσωπικά αρχεία του Κωνσταντίνου Καραμανλή (τόμος 11ος), «έγινε δεκτός στο αεροδρόμιο από την κινεζική ηγεσία, με επικεφαλής τον πρόεδρο Χούα Φενγκ». Κατά το επίσημο γεύμα που παρατέθηκε, ο αντιπρόεδρος Χσιάο Πίνγκ τον προσφώνησε λέγοντας πως «ο φιλόπονος και ταλαντούχος ελληνικός λαός, πρόσθεσε ένα λαμπρό κεφάλαιο στην ιστορία του παγκοσμίου πολιτισμού». Οι δύο αντιπροσωπείες, συνυπέγραψαν συμφωνία επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας.

1986: Επίσκεψη Ανδρέα Παπανδρέου με συνοδεία 125 ατόμων και εσπευσμένη επιστροφή

Ο δεύτερος Έλληνας ηγέτης που βρέθηκε στην Κίνα – και μάλιστα με πολυπληθέστατη συνοδεία… 125 ατόμων – ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, τον Απρίλιο του 1986. Ενώ βρισκόταν στην αχανή χώρα της Ασίας, στην Αθήνα δολοφονούνταν από τη «17 Νοέμβρη» ο βιομήχανος Δημήτρης Αγγελόπουλος. Χωρίς να το πολυσκεφτεί, προβαίνει σε μια ατυχή δήλωση.  Όπως αναφέρει ο τότε επικεφαλής της προσωπικής ασφάλειας του πρωθυπουργού, Βασίλης Κεραμάς, στο βιβλίο «Το απόρρητο ημερολόγιο στο Καστρί» (εκδόσεις Παπαζήση, σελ. 193), ο Ανδρέας δηλώνει πως πίσω από τη δολοφονία «κρύβεται ο Γιάννης Τσεκούρας».

Ο Τσεκούρας, όχι απλώς δεν είχε καμία σχέση, αλλά τέσσερα χρόνια αργότερα, θα εκλέγονταν και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ. Ο πρωθυπουργός επιστρέφει εσπευσμένα και προβαίνει σε ανασχηματισμό, συστήνοντας εκ νέου το υπουργείο Δημοσίας Τάξεως, που είχε ενοποιηθεί με το Εσωτερικών. Στην Κίνα θα βρεθεί επίσης το 1988, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης.

1994: Ο Σαμαράς ακύρωσε το ταξίδι του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στο Πεκίνο

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από την πλευρά του, ενώ είχε προγραμματίσει ταξίδι στο Πεκίνο ως πρωθυπουργός της περιόδου 1990 – 1993, δεν κατάφερε τελικά να το πραγματοποιήσει, καθώς προέκυψε το πρόβλημα με την ονομασία των Σκοπίων και η υφέρπουσα διαφωνία με τον Αντώνη Σαμαρά στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.

Το ήθελε πολύ να πάει στο Πεκίνο όμως, και έτσι πραγματοποίησε το ταξίδι οικογενειακώς το 1994, αφού είχε προηγουμένως αποχωρήσει από τον πρωθυπουργικό θώκο.

2002: Το ταξίδι του Σημίτη στο Πεκίνο σκιάστηκε από την αποπομπή του Αλέκου Παπαδόπουλου

Ο επόμενος πρωθυπουργός που θα βρεθεί στην Κίνα θα είναι ο επονομαζόμενος και… «Κινέζος», Κώστας Σημίτης. Η επίσκεψη ήταν επεισοδιακή, καθώς αναβλήθηκε δύο φορές!

Αρχικά είχε προγραμματίσει να μεταβεί στις 13 Σεπτεμβρίου 1999, αλλά μια βδομάδα νωρίτερα σημειώθηκε ο φονικός σεισμός της Πάρνηθας. Η αποστολή προγραμματίστηκε εκ νέου για τις 23 Ιουνίου 2001, αλλά μια εβδομάδα νωρίτερα, ο κ. Σημίτης επικαλείται σοβαρό κομματικό λόγο, προκαλώντας εκνευρισμό στο Πεκίνο. Είναι η εποχή της σύγκρουσής του με το Εκτελεστικό Γραφείο του ΠΑΣΟΚ. Τελικά, το ταξίδι έγινε τον Ιούνιο του 2002.

Εν πτήσει, μαθαίνει πως ο υπουργός Υγείας Αλέκος Παπαδόπουλος ανακοινώνει με συνέντευξή του ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις επόμενες εκλογές. Περασμένα μεσάνυχτα, τηλεφωνεί από την Τασκένδη που ήταν ενδιάμεσος σταθμός του ταξιδιού, στον υπουργό. Οι απαντήσεις που παίρνει δεν τον ικανοποιούν, και το μεταφέρει στους δημοσιογράφους.

Τις 8 ημέρες που ήταν στην Κίνα, ο Τύπος στη χώρα μας ασχολούνταν με την κρίση στις σχέσεις των δύο ανδρών. Μια μέρα μετά την επιστροφή του στην Αθήνα, ο κ. Σημίτης ανακοινώνει την αποπομπή Παπαδόπουλου.

2006: Υποδοχή του Κώστα Καραμανλή απ’ όλη την ιεραρχία του κομμουνιστικού κόμματος

Τον Ιανουάριο του 2006, ήταν η σειρά του Κώστα Καραμανλή να μεταβεί ως πρωθυπουργός στην Κίνα. Μετά από ένα ταξίδι 14 ωρών, το μεγάλο Airbus της Ολυμπιακής Αεροπορίας έφθασε στην κινεζική πρωτεύουσα, που ετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008. Η ηγεσία της υπερδύναμης, επιφύλαξε στον πρωθυπουργό μια απροσδόκητη για τα δεδομένα του Κομμουνιστικού Κόμματος υποδοχή. Τον συνάντησε… όλη η ιεραρχία!

Ο πρόεδρος Χου Ζιντάο, ο πρωθυπουργός Γουέν Ζιαμπάο, ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, ο γενικός γραμματέας του κόμματος, όλοι!

Στις 19 Ιανουαρίου, ο κ. Καραμανλής και ο ομόλογός του Γουέν Ζιαμπάο, υπέγραψαν κοινή δήλωση 21 σημείων, που αφορούσε τη συνεργασία μεταξύ των δύο κρατών στους τομείς των λιμένων και ναυτιλιακών επιχειρήσεων, της ενδυνάμωσης του τουρισμού, της ανταλλαγής εμπορικών προϊόντων όπως είναι το λάδι, και της απευθείας αεροπορικής σύνδεσης Πεκίνου – Αθήνας.

«Πόσους τουρίστες θέλετε να σας φέρουμε;» ρώτησε κάποια στιγμή ο Ζιαμπάο τον Καραμανλή. «Όσο το δυνατόν περισσότερους» του απάντησε εκείνος.

2013: Έκλεισε η Απαγορευμένη Πόλη για να ξεναγηθεί ο Αντώνης Σαμαράς

Μάιο του 2013 μεταβαίνει στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Κίνας ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Αφού ξεναγείται ιδιωτικώς στην Απαγορευμένη Πόλη, που εκείνη την ώρα έκλεισε για τους τουρίστες, μιλάει σε εκδήλωση της Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών της χώρας και συναντάται με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.

Οι δυο τους, προχωρούν σε ανασκόπηση «των καρποφόρων και θετικών εξελίξεων» όπως τονίζεται και στην κοινή δήλωση που βγήκε προς τα έξω. Κουβέντιασαν από την εξεύρεση τρόπων διεύρυνσης της οικονομικής συνεργασίας μέχρι το… Κυπριακό «στη βάση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ» όπως τονίστηκε τότε.

Στο δια ταύτα όμως, οι Κινέζοι ήθελαν εκτός από το λιμάνι του Πειραιά, την αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος και μια σειρά περιφερειακών αερολιμένων.

2016, 2017, 2019:  Και ένα, και δύο, και τρία ταξίδια του κ. Τσίπρα στην Κίνα

Πήγε και ξαναπήγε ο τέως πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην Κίνα όπου μεταξύ άλλων αρχές Ιουλίου του 2016 διέσχισε τμήμα του Σινικού Τείχους και επισκέφθηκε την έδρα του τεχνολογικού κολοσσού Huawei δοκιμάζοντας όλες τις νέες τεχνολογίες. «Η ελληνική κυβέρνηση για πρώτη φορά επενδύει σημαντικά στον κλάδο της πληροφορικής και της τεχνολογίας, γιατί αυτό αποτελεί το οξυγόνο της οικονομίας» όπως είχε πει τότε.

Το τετραήμερο 12 με 15 Μαΐου του 2017 ξαναπήγε, με τις εντυπώσεις να κλέβει στο επίσημο δείπνο η σύντροφός του Μπέτυ Μπαζιάνα, που φόρεσε στο Μέγαρο του Λαού μια λευκή αέρινη μάξι τουαλέτα με σκίσιμο. Στο πλαίσιο διεθνούς φόρουμ με την παρουσία 37 αρχηγών κρατών ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ πήγε όμως στην Κίνα και φέτος, τη Μεγάλη Πέμπτη όπου στην ατζέντα των συναντήσεών του βρέθηκαν οι επενδύσεις μέσω της εταιρείας – κολοσσού Cosco, κυρίως στο λιμάνι του Πειραιά.

2019: Ο κ. Μητσοτάκης ξεκίνησε τις συνομιλίες με τον Τζιπίνγκ στη Σαγκάη και θα τις συνεχίσει στην Αθήνα

Η φράση του Κινέζου προέδρου Σι Τζιπίνγκ «με απροθυμία σταματάω αυτή την συζήτηση εδώ, αλλά ευτυχώς θα τη συνεχίσουμε το βράδυ στο δείπνο και σε λίγες μέρες στην Αθήνα» απηχεί το εξαιρετικό κλίμα που επικράτησε στη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό κ.  Μητσοτάκη προ ημερών στη Σαγκάη όπου πραγματοποιήθηκε η διεθνής έκθεση Εισαγωγών της Κίνας (China International Import Expo – CIIE), μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές εκθέσεις παγκοσμίως, όπου τιμώμενη χώρα ήταν και η Ελλάδα.

Το ενδιαφέρον των Ασιατών επενδυτών προς τη χώρα μας επικεντρώθηκε στον τομέα της ενέργειας και των υποδομών, ενώ σημαίνοντα ρόλο φαίνεται ότι θα διαδραματίσει και ο χρηματοπιστωτικός καθώς οι τράπεζες Bank of China και ICBC δηλώνουν έτοιμες να ανοίξουν υποκαταστήματα στην Ελλάδα.

Παράλληλα σκοπός της ελληνικής πλευράς ήταν να προσελκύσει η χώρα μας μισό εκατομμύριο Κινέζους τουρίστες έως το 2021, ενώ μεγάλης σημασίας είναι η υφιστάμενη απευθείας αεροπορική σύνδεση της Αθήνας με το Πεκίνο και εκείνη με τη Σαγκάη που  θα ξεκινήσει από το καλοκαίρι του 2020.