Η πρόταση για άσκηση δίωξης κατά προσώπων που διατέλεσαν μέλη της κυβέρνησης ή υφυπουργοί υποβάλλεται, σύμφωνα με τον κανονισμό της Βουλής, γραπτώς, υπογράφεται τουλάχιστον από 30 βουλευτές και πρέπει να προσδιορίζει με σαφήνεια τις πράξεις ή παραλείψεις που, σύμφωνα με το νόμο περί «ευθύνης υπουργών», είναι αξιόποινες καθώς και να μνημονεύει τις διατάξεις που παραβιάστηκαν.
Η πρόταση θα εγγραφεί σε ειδική ημερήσια διάταξη, θα ανακοινωθεί στην Ολομέλεια της Βουλής και θα πρέπει να συζητηθεί εντός 15 ημερών από την κατάθεσή της.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης της πρότασης στην Ολομέλεια, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου μπορεί να μιλήσει ενώπιον του Σώματος καθώς, σύμφωνα με τον κανονισμό, «η Βουλή μπορεί να επιτρέψει την εμφάνιση ενώπιον της του προσώπου, κατά του οποίου στρέφεται η πρόταση για άσκηση δίωξης».
Ωστόσο, έχει δικαίωμα, αν δεν επιθυμεί να μιλήσει στην Ολομέλεια, να καταθέσει έγγραφο υπόμνημα.
Η ψηφοφορία είναι μυστική και δεν θα μετέχει ο κ. Παπακωνσταντίνου, όχι μόνο γιατί δεν είναι ενεργός πολιτικός αλλά και γιατί, σύμφωνα με τον κανονισμό, δεν προβλέπεται να ψηφίζει το πρόσωπο για το οποίο στρέφεται εναντίον του η δίωξη.
Για την απόφαση συγκρότησης Προκαταρκτικής Επιτροπής απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του Σώματος, δηλαδή τουλάχιστον 151 ψήφοι.
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 155 παράγραφος 8 του κανονισμού της Βουλής, αν για οποιονδήποτε λόγο, στον οποίο περιλαμβάνεται και η παραγραφή, δεν περατωθεί η διαδικασία που αφορά πρόταση άσκηση δίωξης, ύστερα από αίτηση του ίδιου του κ. Παπακωνσταντίνου η Βουλή μπορεί να συστήσει ειδική επιτροπή από ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς για τον έλεγχο της κατηγορίας.
Εφόσον η Βουλή αποφασίσει τελικά τη σύσταση Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης, θα ορίσει και την προθεσμία μέσα στην οποία πρέπει να υποβληθεί το πόρισμα και το σχετικό αποδεικτικό υλικό.
Το πόρισμα πρέπει να είναι αιτιολογημένο και με σαφείς τις κατηγορίες για την άσκηση της δίωξης. Αν η μειοψηφία έχει διαφορετική άποψη, θα καταχωρηθεί σε χωριστό κεφάλαιο στο ίδιο πόρισμα.
Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή θα έχει όλες τις αρμοδιότητες του εισαγγελέα Πλημμελειοδικών και μπορεί να αναθέσει σε εισαγγελέα πλημμελειοδικών ή εισαγγελέα εφετών τη διενέργεια ειδικότερων πράξεων σχετιζομένων με την προκαταρκτική εξέταση. Η προανάκριση είναι μυστική και απαγορεύεται να δημοσιοποιούνται τα πρακτικά.
Οι εξουσίες της Επιτροπής δεν αναστέλλονται με τη λήξη της Κοινοβουλευτικής Συνόδου και παύουν μόνο με τη διάλυση της Βουλής ή τη λήξη της βουλευτικής περιόδου. Ωστόσο, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες και τις ενδείξεις, η τρικομματική κυβέρνηση θα επιδιώξει να ολοκληρώσει με ταχύτατους ρυθμούς την έρευνα.
Στη συνέχεια, το πόρισμα της Επιτροπής θα έρθει προς συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής, θα διενεργηθεί μυστική ψηφοφορία, ενώ η απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή απαιτούνται τουλάχιστο 151 ψήφοι.
Αν η Βουλή αποφασίσει την άσκηση δίωξης, προχωρεί στην κλήρωση των τακτικών και αναπληρωματικών μελών του Ειδικού Δικαστηρίου, του Δικαστικού Συμβουλίου και της Εισαγγελικής Αρχής, σύμφωνα με τον νόμο περί ευθύνης υπουργών και το Σύνταγμα.
Σημειώνεται ότι, με τροποποίηση που επέφερε ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Χάρης Καστανίδης στο νόμο περί ευθύνης υπουργών, τον Απρίλιο του 2011, η Βουλή έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει με πλειοψηφία 151 ψήφων την ανάθεση της υπόθεσης στο Τριμελές Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, για τον νομικό έλεγχο των στοιχείων της κατηγορίας και την αξιολόγηση της βασιμότητας τους.
Το Τριμελές Γνωμοδοτικό Συμβούλιο αποτελείται από έναν αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς και θα πρέπει, εντός ορισμένης προθεσμίας, να παραδώσει τη γνωμοδότησή του.
