«Τρεις τουλάχιστον φορές μέσα στα τελευταία χρόνια φάνηκε ότι η κατάσταση στη Συρία εκτονώνεται, και τελικά πάλι αναδεικνύεται σε πεδίο παγκόσμιων αντιπαραθέσεων που δυσκολεύει την περιοχή. Εμείς πρέπει να επιδιώξουμε τη σταθεροποίηση της περιοχής και την ειρήνη. Αυτή η κατάσταση έχει μεγάλη επίδραση στο προσφυγικό» επισήμανε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας σε συνέντευξή του ΕΡΤ, σχολιάζοντας την κατάσταση που επικρατεί στη Συρία.
Ακόμη ο κ. Βίτσας υποστήριξε ότι «μετά τη Σύνοδο της Βάρνας παρατηρείται αύξηση των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών σε σχέση με το 2017, που οφείλεται τόσο στον πόλεμο στα σύνορα της Συρίας όσο και στην αυξημένη δραστηριότητα των διακινητών». «Σήμερα το πρωί είχαμε μία εισροή 115 ανθρώπων. Όλα αυτά συμβαίνουν γύρω στις 6 με 9 το πρωί» δήλωσε χαρακτηριστικά επισημαίνοντας «το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι έρχονται πρόσφυγες έρχονται μετανάστες κι έχεις την ευθύνη σαν κράτος να τους προστατεύσεις. Συγχρόνως αυτό που ζητάμε είναι η μεγαλύτερη και σταθερή αλληλεγγύη από την Ευρώπη».
Αναφερόμενος στην κοινή δήλωση ΕΕ- Τουρκίας για το προσφυγικό ο κ. Βίτσας τόνισε ότι «δίνονται χρήματα στην Τουρκία ώστε αυτοί οι άνθρωποι να μένουν εκεί, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δοθεί, έχει υποδεχτεί 3 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες. Θα ήθελα να μηδενιστούν οι ροές. Συγχρόνως θα ήθελα να υπάρχουν και νόμιμοι δρόμοι μετανάστευσης κι αναγκαστικός καταμερισμός, ωστόσο η ένταση δεν διευκολύνει».
Ο κ. Βίτσας μιλώντας για τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει το υπουργείο κατά τη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος εξήγησε ότι απαιτούνται «πολλαπλά σχέδια. Υπάρχει το σχέδιο που έχει να κάνει με την πρώτη υποδοχή, υπάρχει το σχέδιο της ταχύτερης διεκπεραίωσης των αιτήσεων ασύλου».
Επιπλέον, ο υπουργός αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου επισήμανε ότι «οφείλουμε να εξυπηρετήσουμε συγχρόνως τόσο τα δικαιώματα των προσφύγων όσο και τα δικαιώματα των ντόπιων. Πρέπει να διαμορφώσουμε μία γραμμή συνεννόησης. Συνεννόηση δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε, συνεννόηση είναι ότι αρχικά το συζητάμε». Απέκλεισε το ενδεχόμενο κατασκευής νέων δομών αλλά τόνισε την ανάγκη αναβάθμισής τους, καθώς όπως ο ίδιος ανέφερε «θα προωθηθούν με τροπολογία οι αποζημιώσεις για το Χαλκειός στη Χίο και τη Μόρια στη Λέσβο».
Στη συνέχεια ο υπουργός μίλησε για το εξειδικευμένο προσωπικό που χρειάζεται για τα ζητήματα ασύλου καθώς όπως σημείωσε «στόχος είναι μέχρι το καλοκαίρι να έχουν προσληφθεί μέσω ΑΣΕΠ 800 άνθρωποι ώστε μέχρι τις αρχές του 2019 να πάρουμε άλλους 200 για να φτάσουμε τους 1000». Επισήμανε δε, ότι εξίσου σημαντικό είναι να αυξηθούν οι επιτροπές για τις αιτήσεις ασύλου και προανήγγειλε νομοθετική πρωτοβουλία με σκοπό την ταχύτερη διεκπεραίωση της αίτησης ασύλου και την άμεση ολοκλήρωσή της. Ακόμη, υπογράμμισε ότι «το ζήτημα της απορρόφησης των κονδυλίων έχει βελτιωθεί» διευκρινίζοντας ότι «το κομμάτι των κονδυλίων πρέπει να περνάει μέσα από τις κρατικές δομές».
Ο κ. Βίτσας σημείωσε επίσης ότι «δεν θα ξαναζήσουμε και το λέω με σιγουριά μέρες του 2015. Εάν όμως, παρότι παλεύουμε όλοι να το αποφύγουμε, επαναληφθεί το 2015 είμαστε έτοιμοι και για ακραία σενάρια. Είναι όμως ένα κοινό ευρωπαϊκό ζήτημα, δεν είναι κάτι το οποίο θα διαχειριστεί η Ελλάδα μόνη της. Καμία χώρα δεν μπορεί να το διαχειριστεί μόνη της.
Από την άποψη των σχεδίων, έχουμε σχέδιο για την πρώτη υποδοχή, έχουμε σχέδιο για να φύγουν άνθρωποι από τα νησιά που έχουν δικαίωμα και να έρθουν στην ενδοχώρα, έχουμε σχέδιο για να πάνε σε άλλες χώρες, έχουμε σχέδιο για τις επιστροφές, εξαρτόμαστε για τις ταχύτερες, όχι τις πρόχειρες διαδικασίες ασύλου, έχουμε μία πολύ καλή συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία και με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και προσπαθούμε να οικοδομήσουμε μία λογική συνεννόησης και με την Τουρκία, αλλά συγχρόνως και με τους υπόλοιπους υπουργούς της Ευρώπης. Έχουμε κοινά προβλήματα, προωθούμε κοινά σημεία με την Ιταλία και την Ισπανία, και αυτό που συζητιέται αυτή τη στιγμή είναι ένας κοινός μηχανισμός ασύλου».
Ερωτηθείς για τις ενέργειες της Τουρκίας και ειδικότερα για το περιστατικό στη Ρω, ο υπουργός υπογράμμισε ότι «παραβίαση δεν έγινε, όμως το γεγονός ότι πέταγε πολύ χαμηλά και με κλειστά φώτα είναι ένα πρόβλημα από μόνο του. Νομίζω ότι αντιμετωπίστηκε πολύ σωστά και με βάση τα σχέδια. Η Τουρκία προσπαθεί με κεντρικό ζήτημα το τι συμβαίνει με τα κοιτάσματα στην Κύπρο, να διαμορφώσει και να δημιουργήσει μία κατάσταση έντασης».
Όσον αφορά στην αυξανόμενη επιθετική ρητορεία της Τουρκίας ο κ. Βίτσας ανέφερε ότι η απάντηση είναι «το τρίπτυχο νηφαλιότητα, ψυχραιμία, αποφασιστικότητα». Τέλος, ο κ. Βίτσας συμπλήρωσε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να ανοίξουμε συζήτηση επί των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπάρχουν πολύ συγκεκριμένα ζητήματα που συζητάμε με την Τουρκία. Η Τουρκία πρέπει να καταλάβει ότι η ευρωπαϊκή της πορεία θα διασφαλίσει και το μέλλον της. Οποιαδήποτε άλλη πορεία θέτει σε κίνδυνο την οικονομία της από τη μία πλευρά την ίδια της την κοινωνία και το πολιτικό της μέλλον».
