«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μεγάλα ερωτήματα και σε αυτά πρέπει να δίνονται, με ανάληψη κινδύνου και κόστος πολιτικό, καθαρές απαντήσεις τις οποίες όμως δεν μπορούν να δίνουν πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι. Πρέπει να δίνουν όλοι τέτοιες απαντήσεις. Αυτό είναι η πατριωτική υποχρέωση», τόνισε ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος στην παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου Νίκου Μέρτζου, με τίτλο «Το Μακεδονικό», που πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο «Γιάννος Κρανιδιώτης» του υπουργείου Εξωτερικών με συνομιλητές τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και τον πρόεδρο του Ποταμιού, Σταύρο Θεοδωράκη.

Ο κ. Βενιζέλος θέτοντας το ερώτημα αρχικά αν το momentum αξιοποιείται σωστά και αποτελεσματικά στο εσωτερικό της Ελλάδας απάντησε ότι «δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι υπήρξαν θαρραλέες και έντιμες τοποθετήσεις από πολιτικές δυνάμεις και πρόσωπα της αντιπολίτευσης, δεν μπορεί να ξεπεραστεί ένα κλίμα καχυποψίας που υπάρχει στο ελληνικό πολιτικό σύστημα που οφείλεται στον τρόπο που αντιμετωπίζεται κυρίως η λειτουργία των θεσμών, από το κοινοβούλιο έως τη δικαιοσύνη». «Το γενικότερο κλίμα δεν βοηθά τις ειδικότερες συναινέσεις», είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο «σημαντικότερο πρόβλημα είναι η φύση και ένταση της αντίδρασης ενός πολύ μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας» εκφράζοντας την άποψη ότι «υπάρχει μία εκδίκηση του εθνικολαϊκισμού» και ότι «τα μεγάλα συλλαλητήρια είναι μία μετεξέλιξη της πλατείας των αγανακτισμένων», «ένα ζήτημα εθνικής ταπείνωσης που πρέπει να το υπερβεί το συλλογικό υποσυνείδητο με πράξεις αντίστασης και υπερηφάνειας».

Τόνισε ότι «όποιος υποτιμά την πραγματικότητα στο όνομα ευκαιριακών συμβολισμών δεν προσφέρει υπηρεσία στο εθνικό συμφέρον» καθώς , όπως είπε, «είναι άλλο η πατριωτική ρητορική και άλλο ο πραγματικός σύγχρονος και έμπρακτος πατριωτισμός», ενώ ανέφερε ότι «υπάρχουν και παγιωμένες παρεξηγήσεις σε σχέση με το ότι η “Μακεδονία είναι μία και ελληνική”, ενώ το προφανές και αυτονόητο είναι ότι “η ελληνική Μακεδονία είναι ελληνική”».

Θέτοντας το θέμα της θωράκισης μιας οριστικής λύσης με πλήρες και λειτουργικό περιεχόμενο τόσο σε επίπεδο διεθνούς κατοχύρωσης όσο και αναθεώρησης του συντάγματος της πΓΔΜ, ο κ. Βενιζέλος είπε ότι «η διεθνής συμφωνία είναι η νομική βάση αλλά δεν είναι η νομική και πολιτική εγγύηση για την μακροπρόθεσμη και αποτελεσματική εφαρμογή μιας συμφωνίας».

Εξήγησε δε ότι «δεν αποτελεί εγγύηση για εμάς μία αναθεώρηση του γειτονικού συντάγματος». «Αν τώρα εν όψει της συμφωνίας και σε εφαρμογή της συμφωνίας δεν διαμορφωθεί στη γειτονική μας χώρα η αυξημένη πλειοψηφία που να οδηγεί σε αναθεώρηση του συντάγματος υπάρχουν αρνητικοί οιωνοί ως προς την δυνατότητα πραγματικής εφαρμογής μακροπροθέσμως της συμφωνίας αυτής» τόνισε εκφράζοντας την άποψη ότι «απόδειξη της ικανότητας εφαρμογής της συμφωνίας είναι η αυξημένη πλειοψηφία με συμμετοχή και των αντιπολιτευομένων κομμάτων στα Σκόπια ώστε μέσω της αναθεώρησης του συντάγματος να διασφαλίσουν και αυτοί εσωτερικώς ότι δεν δημιουργηθούν ανυπέρβλητα προβλήματα στο εσωτερικό τους με αντανάκλαση στην περιφερειακή σταθερότητα».

«Όταν μιλάμε για λύση» πρόσθεσε «εννοούμε μία λύση η οποία θα είναι λύση συνολική και εφάπαξ , μια λύση με σύνθετη ονομασία, γεωγραφικό προσδιορισμό στα σλαβικά, αμετάφραστο κατά προτίμηση, για εξωτερική και εσωτερική χρήση, διεθνώς και διμερώς, μία ονομασία για όλες τις χρήσεις».

Στ. Θεοδωράκης: θέλουμε μία πατριωτική λύση σύνθετης ονομασίας με δεσμεύσεις

«Δεν ετεροπροσδιοριζόμαστε» τόνισε μεταξύ άλλων ο Σταύρος Θεοδωράκης. «Θέλουμε μία πατριωτική λύση που, στην περίπτωση τη συγκεκριμένη, είναι η λύση της σύνθετης ονομασίας παράλληλα με δεσμεύσεις, με διεθνείς συμφωνίες, ώστε να μην υπάρχουν αλυτρωτικές αναφορές τόσο στο Σύνταγμα όσο και στα σχολικά βιβλία Επιμένω σε αυτό το τελευταίο γιατί είναι πολύ σημαντικό να μην μεγαλώνουν εκεί τα παιδιά με ένα αίσθημα εχθρότητας απέναντι στους Έλληνες».

Παράλληλα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Θεοδωράκης επέκρινε την αξιωματική αντιπολίτευση για τη «συνήθη αντιπολιτευτική συμπεριφορά της» που εστιάζεται στο «τώρα θα το κάνουμε αυτό; Δεν μπορούμε να το κάνουμε αύριο»; Και είπε χαρακτηριστικά: «Πάντα για την αξιωματική αντιπολίτευση υπάρχει ένα ερώτημα. Τώρα ή κάποια άλλη στιγμή, όταν έρθουμε εμείς στα πράγματα. Ας μην το συζητήσουμε. Έχει πολλά στοιχίσει στον ελληνικό λαό και τα τελευταία χρόνια αυτή η συμπεριφορά. Μια συμπεριφορά την οποία βέβαια σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό υπηρέτησε και ο κ. Τσίπρας στο διάστημα που ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο ερώτημα η δική μου απάντηση είναι η παλιά απάντηση: Πάντα είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνεις το σωστό. Πόσω μάλλον όταν το σωστό ταυτίζεται με το πατριωτικά σωστό».

Το βιβλίο

Την ικανοποίηση και τις ευχαριστίες του στους ομιλητές εξέφρασε ο συγγραφέας του βιβλίου Νίκος Μέρτζος από την πλευρά του τονίζοντας τη σημασία μιας συμφωνίας όλων των αρχηγών κομμάτων γύρω από ζήτημα του ονοματολογικού της πΓΔΜ. Το βιβλίο άλλωστε μέσα από τα 14 κεφάλαια του κάνει μία ιστορική αναδρομή παραθέτοντας αδιάβλητα στοιχεία που θα βοηθήσουν τον αναγνώστη να διαμορφώσει μία πληρέστερη άποψη για την Μακεδονία και το Μακεδονικό ζήτημα σε μια περίοδο που οι διαπραγματεύσεις Αθηνών – Σκοπίων για την επίλυση του ονοματολογικού βρίσκονται σε κομβικό σημείο.

Το Μακεδονικό Ζήτημα, όπως επισημαίνει ο συγγραφέας στον πρόλογο του βιβλίου, προέκυψε το 1870 και έκτοτε κινείται επί 140 χρόνια έως σήμερα σε διάφορα επίπεδα, με διαφορετικούς συσχετισμούς και πρωταγωνιστές της κάθε εποχής. Υπήρξε γεωστρατηγικό εγχείρημα μεγάλων δυνάμεων που κατά περιόδους χρησιμοποίησαν ντόπιους «αντιπροσώπους» τους για να ελέγξουν τον κρίσιμο γεωπολιτικό χώρο της Μακεδονίας ο οποίος ανέκαθεν είναι ο συντομότερος χερσαίος δρόμος από Ανατολή προς Δύση και η συντομότερη έξοδος του ηπειρωτικού Βορρά προς τις θερμές θάλασσες του Νότου.

Έτσι, διαδοχικά το ζήτημα δημιούργησαν προς ίδιον όφελος με όργανο την Βουλγαρία αρχικά η Ρωσική Αυτοκρατορία από το 1871 έως την αυγή του 20ού αιώνα και στη συνέχεια η Γερμανία κατά τον Α’ και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με σύμμαχο τη Βουλγαρία. Όταν απέτυχε το εγχείρημα, η Σοβιετική Ένωση το 1924 έριξε πρώτη φορά το σύνθημα «Ανεξάρτητη Μακεδονία» η οποία θα εντασσόταν στη «Βαλκανική Κομμουνιστική Ομοσπονδία». Τη σκυτάλη παρέλαβε από την Κομμουνιστική Διεθνή ο κομμουνιστής ηγέτης Τίτο. Ίδρυσε τη Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας στην οποία περιέλαβε την έως τότε «Βαρνάρσκα Μπανόβινα» (Περιφέρεια του Βαρδάρη). Την ονόμασε «Μακεδονία» και προχωρώντας ένα ακόμη, κρίσιμο, βήμα ονόμασε “Μακεδόνες” τους ετερόκλιτους κατοίκους της στους οποίους όρισε την αποστολή να «απελευθερώσουν την Αιγαιατική Μακεδονία από τον φασιστικό ζυγό των Ελλήνων κατακτητών». Για τον σκοπό αυτόν χρησιμοποίησε τον Εμφύλιο των Ελλήνων, που ενίσχυσε και καθοδήγησε.

Κατά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, μετά τον θάνατο του Τίτο, αυτό το κατασκεύασμα ανακηρύχθηκε το 1991 ανεξάρτητο κράτος με την ψευδωνυμία «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και με τον ίδιο σκοπό. Η Ελλάδα αντέδρασε φυσικά αλλά δίχως στρατηγική ούτε ενιαία γραμμή. Μετά από 26 άγονα χρόνια, «ήλθε η ώρα», σύμφωνα με τον συγγραφέα.