Ένα ακόμα βήμα ενδυνάμωσης της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, για την προώθηση της συνεργασίας ανάμεσα στις τρεις χώρες σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και την από κοινού συνεργασία για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στη Μεσόγειο, αποτέλεσε η σημερινή Τριμερής Σύνοδος του Καϊρου.
Οι τρεις ηγέτες, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης και ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Αμπτνέλ Φατχ Αλ Σίσι, στις δηλώσεις τους μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, αναφέρθηκαν στους τομείς που συζήτησαν και συμφώνησαν να προωθήσουν περαιτέρω τη συνεργασία τους οι τρεις χώρες: Εμπόριο, υποδομές, ενέργεια, τουρισμός, γεωργία, τεχνολογία, διαλιμενική συνεργασία, ασφάλεια. «Η σημερινή μας συνάντηση αντανακλά την ταύτιση απόψεων, ιδιαίτερα αναφορικά με την ποιοτική αλλαγή και το άλμα της διμερούς συνεργασίας, ενισχύοντας την ήδη ισχυρή εταιρική σχέση σε διάφορους τομείς», τόνισε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, σημειώνοντας ότι έχουν αναπτυχθεί και έχουν ασχοληθεί με την επίσπευση της διαδικασίας σε διάφορους τομείς προς όφελος των λαών των τριών χωρών, στο θέμα της ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος στη Μεσόγειο, τη σύσφιξη της συνεργασίας μεταξύ των λιμένων, τη γεωργία και τον τουρισμό.
Επίσης, συζητήθηκαν εκτενώς οι περιφερειακές εξελίξεις, Συρία, Υεμένη, Λιβύη, όπου οι τρεις αρχηγοί συμφώνησαν ότι θα πρέπει να υπάρξουν συντονισμένες προσπάθειες των μετριοπαθών δυνάμεων, το Κυπριακό και το Παλαιστινιακό. Επιπλέον, συζητήθηκε το ζήτημα της αντιμετώπισης των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών, με τον Αλέξη Τσίρπα να τονίζει την ανάγκη για μία συνεκτική περιφέρειακή μεταναστευτική στρατηγική, που να αντικαθιστά τις επικίνδυνες διόδους των διακινητών της Μεσογείου με νόμιμες και ελεγχόμενες οδούς προς την Ευρώπη. Παράλληλα, με τη διακήρυξη του Καϊρου, που υιοθέτησαν οι τρεις αρχηγοί, επιβεβαιώνεται ότι η τριμερής συνεργασία προάγει την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και την ενίσχυση της ασφάλειας της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Για την Ελλάδα, η τριμερής αυτή συνεργασία αποτελεί στρατηγική επιλογή για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας, της σταθερότητας και συνανάπτυξης στην εύθραυστη περιοχή μας», τόνισε ο κ. Τσίπρας. Όπως σημείωσε, «η θάλασσά μας, η Μεσόγειος Θάλασσα που μας ενώνει, είναι η θάλασσα που εκκόλαψε τους σημαντικότερους πολιτισμούς για τη διαμόρφωση της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς», προσθέτοντας ότι παραμένει και η θάλασσα που είναι επίκεντρο διεθνώς κρίσεων στους τομείς της ασφάλειας, της οικονομίας και της μετανάστευσης. «Οι χώρες της περιοχής που έχουμε κοινούς στόχους τη σταθερότητα και την ευημερία των λαών μας, οφείλουμε να συνεργαστούμε για να τις αντιμετωπίσουμε», υποστήριξε, υπογραμμίζοντας: «Προτάσσουμε ένα μοντέλο συνεργασίας με συγκεκριμένες δράσεις, αξιοποιώντας και τη γεωστρατηγική μας θέση στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ότι μεγάλο μέρος των συνομιλιών αφιερώθηκε στις περιφερειακές εξελίξεις, στον αναγκαίο συντονισμό των τριών χωρών σε θέματα ασφάλειας αλλά και στη συνεργασία τους για την αλληλοπροώθηση θέσεων σε διεθνείς οργανισμούς στο πλαίσιο της εντεινόμενης πολυεπίπεδης κρίσης στην περιοχή μας. «Υπογραμμίσαμε εκ νέου την ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και ιδιαίτερα της αρχής της καλής γειτονίας, ως βάση για την ανάπτυξη των σχέσεων των χωρών της Αν. Μεσογείου», ανέφερε.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Τσίπρας, χωρίς να κατονομάσει, έστειλε μήνυμα προς την Τουρκία για σεβασμό του διεθνούς δικαίου. «Το τελευταίο διάστημα είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι ακούγονται φωνές από την περιοχή μας που κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση και εγείρουν ακόμα και ζητήματα αμφισβήτησης θεμελιωδών διεθνών συνθηκών. Πιστεύω ότι η απάντηση σε οποιαδήποτε τέτοια αμφισβήτηση πρέπει να είναι κοινή, απολύτως σαφής και αταλάντευτη, τόσο από την πλευρά της διεθνούς κοινότητας, όσο και από την πλευρά όλων των γειτονικών χωρών, που έχουν ως μοναδικό στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και της συνεργασίας στην περιοχή», είπε χαρακτηριστικά. «Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου είναι αυτονόητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή μας, καθώς και η μόνη δυνατή βάση για την ανάπτυξη των σχέσεων συνεργασίας και φιλίας ανάμεσα στις χώρες μας», συμπλήρωσε.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι απαραίτητη, όμως, για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο σήμερα είναι και μία δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, μία λύση, επί τη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, μία λύση, βεβαίως, που δεν μπορεί να περιλαμβάνει τη διατήρηση στρατευμάτων κατοχής στην Κύπρο. Μία λύση χωρίς αναχρονιστικά σχήματα εγγυήσεων, μία λύση προς όφελος του κυπριακού λαού. «Στηρίζουμε σταθερά τις συνομιλίες που διεξάγονται σε αυτήν τη δύσκολη, αλλά εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο», υπογράμμισε.
Ο κ. Σίσι σημείωσε ότι η θέση της Αιγύπτου επανεκφράστηκε και στις σημερινές συνομιλίες ως στήριξη στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος, την επανένωση της νήσου στο πλαίσιο των ψησισμάτων του ΟΗΕ για μία δίκαιη και ειρηνική λύση.
Ο κ. Αναστασιάδης ενημέρωσε τους δυο αρχηγούς για τις παρούσες εξελίξεις στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, εξήγησε πού βρίσκονται οι συγκλίσεις και πού οι διαφωνίες. «Θέματα σημαντικά που αν δεν επιλυθούν, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε επίλυση», ανέφερε και εξέφρασε τις ευχαριστίες του στον κ. Σίσι για την αμέριστη στήριξη που προσφέρει εδώ και χρόνια για δίκαιη επίλυση του Κυπριακού. Επίσης, εξέφρασε ευγνωμοσύνη προς τον κ. Τσίπρα, επισημαίνοντας ότι η στήριξη της Ελλάδας είναι μία ανιδιοτελής και διαχρονική στήριξη «και νιώθω την ανάγκη να εκφράσω αυτό που εκφράζει και τη βούληση του κυπριακού λαού γενικότερα».
Ως προς τους οικονομικούς τομείς συνεργασίας, ο κ. Τσίπρας ανέφερε ότι στον τομέα της ενέργειας συζήτησαν για τη δυνατότητα εμβάθυνσης συνεργασίας και τη μεταφορά φυσικού αερίου από τα σημαντικά κοιτάσματα της Αιγύπτου και της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ευρώπη, καθώς και για την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών μας. Συζήτησαν για τη συνεργασία στον κρίσιμο τομέα της ανάπτυξης, των ΑΠΕ και συναποφάσισαν να θεσμοθετήσουν τακτικές συναντήσεις μεταξύ των αρμόδιων υπουργών. Επίσης, υιοθετήθηκε κοινή δήλωση προθέσεων για την περιβαλλοντική προστασία, τις θαλάσσιες μεταφορές και την ανάπτυξη των λιμένων. Συνομίλησαν για τις δυνατότητες δραστηριοποίησης κατασκευαστικών εταιρειών των τριών χωρών σε αυτόν τον τομέα, αλλά και τη ραγδαία αναπτυσσόμενη διαλιμενική συνεργασία, για τον τουρισμό, τους τομείς δικτύων και μεταφορών και τη συνεργασία για μεταφορά τεχνογνωσίας στον τομέα κατασκευής και συντήρησης οδικών δικτύων και οδικής ασφάλειας, αλλά και της καινοτομίας, της νέας τεχνολογίας και της πληροφορικής.
Παραπέμποντας στην επισήμανση που έγινε και στην ευρωμεσογειακή διάσκεψη στην Αθήνα, ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, η ασφάλεια εδραιώνεται επί τη βάση της συνεργασίας, όχι της απομόνωσης ή των μονομερών ενεργειών. «Η ασφάλεια της Ευρώπης εξαρτάται από την ασφάλεια και τη σταθερότητα των γειτόνων της και η ασφάλεια στη Μεσόγειο χωρίς συνεργασία με την Αίγυπτο δεν μπορεί να υπάρξει», είπε και συμπλήρωσε ότι η ενεργοποίηση του συμβουλίου ΕΕ-Αιγύπτου σε τακτική βάση είναι σημαντική και για τις δύο πλευρές.
Επιπλέον, οι τρεις ηγέτες τόνισαν την ανάγκη για άμεση κατάπαυση των εχθροπραξιών στη Συρία, εξασφάλιση ειρήνης και σταθερότητας στη χώρα, όπως βεβαίως και στη Λιβύη, με αποφασιστική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και των γενεσιουργών αιτιών της. Επανέλαβαν τη σημασία της δίκαιης επίλυσης του παλαιστινιακού ζητήματος και υπογράμμισαν την ανάγκη για έναρξη αξιόπιστων ειρηνευτικών συνομιλιών, που θα οδηγήσουν στην εγκαθίδρυση ενός βιώσιμους παλαιστινιακού κράτους επί τη βάση των συνόρων του 1967 και με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Αναφερόμενος στα τρία ελαιόδεντρα που φύτεψαν οι τρεις αρχηγοί στον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου, ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι «συμβολίζουν την κοινή δέσμευση και στόχους μας, τόσο τη διαδρομή όσο και τον προορισμό μας». «Είμαι βέβαιος, πως οι ελιές που φυτέψαμε, έτσι και οι σχέσεις θα καρποφορήσουν για το καλό της ειρήνης, της σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
«Τα τρία δέντρα από την Ελλάδα, ευελπιστούμε να είναι 3 εκατομμύρια δέντρα το συντομότερο δυνατό», σχολίασε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος.
Για απόλυτα επιτυχή ως προς τους επιδιωκόμενους στόχους της περαιτέρω εμβάθυνσης, εμπέδωσης και διεύρυνσης του τριμερούς μηχανισμού μέσα από πολύ συγκεκριμένες δράσεις, μίλησε ο Νίκος Αναστασιάδης. Όπως επεσήμανε, οι τρεις χώρες έχουν να αντιμετωπίσουν κοινές προκλήσεις και προβλήματα και πως η συνεργασία τους δεν λειτουργεί ενάντια σε όποιο τρίτο κράτος. Ακόμη, είπε ότι διατυπώθηκε η κοινή διαπίστωση πως έχει επιτευχθεί σημαντική πρόδος και συζητήθηκαν περαιτέρω τρόποι συνεργασίας, που μέσα από την ειδική επιτροπή που αποφασίστηκε στην Τριμερή της Αθήνας, καταγράφονται και υλοποιούνται. Κύπρος και Ελλάδα θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Αιγύπτου, ειδικότερα σε θέματα όπως ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας, η ασφάλεια, η σταθερότητα και η αντιμετώπιση κρίσεων και οι μεταναστευτικές ροές, συμπλήρωσε.
Ο Κύπριος Πρόεδρος διαβεβαίωσε τους δύο αρχηγούς ότι προσβλέπει στη συνέχιση εμβάθυνσης της σχέσης των χωρών μεταξύ τους, αλλά και αυτής της τριμερούς συνεργασίας, προς όφελος των χωρών της περιοχής. Τέλος, ανέφερε ότι προσβλέπει να τους υποδεχτεί κατά την 5η Τριμερή Σύνοδο, που θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία, τον επόμενο χρόνο.