Την ανησυχία του ότι η προσφυγική κρίση δοκιμάζει τη συνοχή και την ενότητα της ΕΕ, εξέφρασε μιλώντας στην κοινή συνεδρίαση της ΚΟ και της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, που πραγματοποιήθηκε στη Βουλή για τον συντονισμό της δράσης τους στα θέματα ευρωπαϊκών υποθέσεων, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Νίκος Ξυδάκης. «Αυτή τη στιγμή τρίζουν τα θεμέλια της» τόνισε χαρακτηριστικά και υποστήριξε πως το πνεύμα φεντεραλισμού στην ΕΕ εξασθενεί, με την ομοσπονδιακή-ενωσιακή προσέγγιση να τείνει να διαλυθεί και να κατατείνει η Ευρώπη προς εθνικές λύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, διατύπωσε την πεποίθηση πως το προσφυγικό είναι ένας πυροκροτητής που θα μας πάει σ’ ένα καινούργιο ευρωπαϊκό πολιτικό και γεωπολιτικό τοπίο.
Σκιαγραφώντας το περίγραμμα του διεθνούς πλαισίου για το προσφυγικό, ο κ. Ξυδάκης ανέδειξε την αναποτελεσματικότητα των ευρωπαϊκών πολιτικών στο προσφυγικό ζήτημα. Ειδικότερα, αναφερόμενος στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης, είπε ότι η συναπόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Σεπτεμβρίου για τη μετεγκατάσταση 160.000 ανθρώπων πρακτικά δεν έχει υλοποιηθεί και ότι έχει αμφισβητηθεί εν τοις πράγμασι ή σιωπηρά και έχει μείνει στον «αέρα». Από τους 160.000 ανθρώπους, που προβλέπονταν να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα και την Ιταλία, έχουν μετεγκατασταθεί 300 άνθρωποι, σημείωσε ενδεικτικά.
Αντίστοιχα, την ίδια αναποτελεσματικότητα διαπίστωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, και στη συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία, το λεγόμενο κοινό σχέδιο δράσης (Joint Action Plan). «Η δεύτερη πολιτική πρόταση της ΕΕ για την αντιμετώπιση της πλανητικής κλίμακας κρίσης ήταν το κοινό σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας. Ψηφίστηκε στις 23 Νοεμβρίου και δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα» ανέφερε. Για την κατάσταση αυτή επέρριψε ευθύνες στην Τουρκία, καταλογίζοντάς της πως αν δεν επιτρέπει την ελεγχόμενη ή ανεξέλεγκτη ροή προσφύγων στην Ευρώπη, τουλάχιστον την ανέχεται και απλά την παρακολουθεί. «Έχει αποκτήσει ένα εργαλείο μόχλευσης όλης της Ευρώπης και ένα εργαλείο αποσταθεροποίησης της Ελλάδας» επισήμανε. Σε αυτό το πλαίσιο τόνισε την ανάγκη να υλοποιήσει η Τουρκία τα συμφωνηθέντα.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο αναπληρωτής υπουργός και στην προσπάθεια για τη συγκρότηση μιας νέας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής, εντοπίζοντας μια εγγενή αντίφαση. Όπως παρατήρησε, «τη στιγμή που βλέπουμε τα κράτη να κινούνται σε εθνικές λύσεις και να μην συμμορφώνονται ή να μην συναινούν σε ενωσιακές λύσεις, βλέπουμε μια νέα συνοριοφυλακή, που διεκδικεί για τον εαυτό της ομοσπονδιακές υπερεξουσίες». Αυτό είναι μια αντίφαση, μια συνοριοφυλακή που υπερβαίνει την εθνική κυριαρχία αλλά καμία ενωσιακή πολιτική η οποία να μοιράζει βάρη, υποχρεώσεις, ευθύνες, σημείωσε.
Περιγράφοντας την κατάσταση στην Ελλάδα, υπογράμμισε την ανάγκη καλύτερης επικοινωνιακής προβολής των ελληνικών θέσεων, σημειώνοντας πως «έχουμε πετύχει πολλά πράγματα που τα αγνοούν ακόμα και οι πιο καλοπροαίρετοι Ευρωπαίοι πολίτες, δημοκράτες και αριστεροί».
Στον αντίποδα αυτής της κατάστασης, ο κ. Ξυδάκης προέταξε την ανάγκη μιας συντονισμένης επικοινωνιακής εκστρατείας από την κυβέρνηση, τους βουλευτές, τους ευρωβουλευτές υπέρ των ελληνικών θέσεων στο προσφυγικό. «Έχουμε ξεκινήσει μια σειρά επαφών με διαμορφωτές κοινής γνώμης. Ειδικά για το προσφυγικό έχω δει τέσσερις κυβερνήσεις» σημείωσε και προανήγγειλε ότι τη Δευτέρα θα μεταβεί, όπως είπε, «στην καρδιά του ζητήματος», στη Βιέννη, την Μπρατισλάβα, τη Βουδαπέστη και θα ακολουθήσει η επίσκεψή του στη Σουηδία και στην Πολωνία.
Εκτός από το προσφυγικό, βασικά θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ήταν η οικονομική διακυβέρνηση στην Ευρώπη και η υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος, τα εργασιακά θέματα και η διεθνής εμπορική συμφωνία TTIP (Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων).
