Λίγες ώρες πριν από τη σημερινή Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ενόψει των συνεδριάσεων στις Βρυξέλλες, ο Αλέξης Τσίπρας -από τη Χίο όπου επιθεώρησε την πορεία εργασιών του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης του νησιού- έστελνε το μήνυμα ότι η Ελλάδα σε δύσκολες συνθήκες κατάφερε να υλοποιήσει τις υποσχέσεις της και πως τώρα είναι σειρά των άλλων ευρωπαϊκών κρατών-μελών να υλοποιήσουν τις δικές τους υποχρεώσεις, όπως είναι και υποχρέωση της Τουρκίας να συνδράμει ουσιαστικά ώστε να μειωθούν οι ροές.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σύμφωνα με το πρόγραμμα της επίσκεψής του στις Βρυξέλλες, στις 10:20 θα έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου και εν συνεχεία, στις 11:00 θα συμμετάσχει σε συνάντηση κρατών-μελών της Ε.Ε. με την Τουρκία. Ο κ. Τσίπρας θα έχει κατ΄ ιδίαν συνάντηση με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον στις 15:30 και εν συνεχεία θα συμμετέχει στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ξεκινά στις 16:00.
Στις Βρυξέλλες αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο η προσφυγική κρίση και η διαχείριση της και η μετατροπή του Frontex σε ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή και ακτοφυλακή. Σε ό,τι αφορά τη συγκρότηση ευρωπαϊκής δύναμης φύλαξης των συνόρων η Αθήνα θεωρεί ότι είναι ευπρόσδεκτη αυτή η βοήθεια στα θαλάσσια σύνορα μας, αλλά υπογραμμίζεται ότι επιχειρήσεις από μια τέτοιου είδους δομή δεν μπορεί να γίνονται χωρίς τη συγκατάθεση κράτους-μέλους. Θέση με την οποία συμφωνούν και άλλες χώρες (όπως π.χ. Ισπανία, Ουγγαρία, Πολωνία) όπως καταγράφηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων την Τρίτη, ενώ, κατά τις ίδιες πληροφορίες, υπουργοί άλλων χωρών επίσης εξέφρασαν τις ζωηρές επιφυλάξεις τους στο παρασκήνιο της συνεδρίασης.
Επιπλέον, η Αθήνα δεν θέλει να υπάρχει αναφορά σε κοινές επιχειρήσεις με τρίτες χώρες, αλλά συντονισμός επιχειρήσεων με τρίτες χώρες, καθώς η αναφορά σε πιθανή συμμετοχή στις επιχειρήσεις της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και τρίτων χωρών, αφήνει ανοιχτό το παράθυρο στην Τουρκία για μελλοντικές αξιώσεις στην αλλαγή του status quo στο Ανατολικό Αιγαίο. Η πρόταση της Κομισιόν βάζει την κυβέρνηση σε διακεκαυμένη ζώνη, καθώς εγείρεται εθνικό θέμα.
Την ίδια ώρα πάντως, χαρακτηριστικές των προθέσεων των Ευρωπαίων και των πιέσεων που θα δεχθεί ο Αλέξης Τσίπρας είναι οι χθεσινές δηλώσεις, τόσο του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όσο και της Άνγκελα Μέρκελ. Ο Γιούνκερ από την πλευρά του μιλώντας για την μετατροπή της Frontex σε ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή υπογράμμισε ότι «η ζώνη Σένγκεν είναι εδώ και θα παραμείνει», σημείωσε ότι δεν υπάρχει πλέον χρόνος για χάσιμο και κάλεσε τους «28» να προσυπογράψουν την πρόταση της Κομισιόν για την αναβαθμισμένη Frontex. «Εμείς οι άλλοι Ευρωπαίοι δεν έχουμε πλέον σύνορα: έχουμε μία μεθόριο και μοιραζόμαστε την ευθύνη για την προστασία της. Ένα ευρωπαϊκό σώμα συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής θα επιτρέψει να επιδιορθωθεί μία αδυναμία στο σύστημα της Σένγκεν. Κάνουμε αυτό που οφείλαμε να έχουμε κάνει από την αρχή» σημείωσε προκαλώντας προβληματισμό στην Αθήνα.
Από την πλευρά της η Άνγκελα Μέρκελ σε ομιλία της στο γερμανικό Κοινοβούλιο εκτίμησε πως κατά τη Σύνοδο Κορυφής δεν θα υπάρξει τελική λύση για το θέμα, αφήνοντας αιχμές κατά της Ελλάδας και της Ιταλίας λέγοντας ότι «η κατανομή των προσφύγων καθυστερεί επειδή δεν είναι έτοιμα τα hot spots σε Ελλάδα και Ιταλία».
«Η κυριαρχία των κρατών-μελών δεν θίγεται από τη θέσπιση του νέου Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν βάζει άλλους να φυλάνε τα ελληνικά σύνορα γιατί τα ελληνικά σύνορα είναι και ευρωπαϊκά» σημείωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Απέναντι στις πιέσεις αυτές ο Αλέξης Τσίπρας από τη Χίο επιχείρησε να στείλει τα δικά του μηνύματα με τις θέσεις της Αθήνας ενόψει της Συνόδου Κορυφής, αναφερόμενος στις υποχρεώσεις που πρέπει να υλοποιήσουν και οι υπόλοιποι επικέντρωσε στα εξής τρία σημεία:
-Πρώτα από όλα να προχωρήσουν οι διαδικασίες της μετεγκατάστασης. Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι “έχουμε αποφασίσει, 66.000 πρόσφυγες που αναλογούν στην Ελλάδα να μετεγκατασταθούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως χώρες του Κέντρου και του Βορρά, όμως μέχρι στιγμής δεν έχουν προχωρήσει παρά μονάχα πολύ λίγες μετεγκαταστάσεις, κάτω από 100”. Πράγμα που σημαίνει, όπως τόνισε, ότι δεν έχουν υλοποιηθεί οι δεσμεύσεις από την πλευρά των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να υποδεχτούν πρόσφυγες.
-Δεύτερον, να υπάρξει ουσιαστική συνεισφορά της ΕΕ, με βάση τις συμφωνίες επανεισδοχής που έχει υπογράψει με τρίτες χώρες, για την επιστροφή, σε αυτές τις χώρες, μεταναστών που δεν έχουν το δικαίωμα, δεν χαρακτηρίζονται ως πρόσφυγες και δεν μπορούν να περάσουν στην Κεντρική Ευρώπη.
-Τρίτον, θα πρέπει άμεσα να ελεγχθεί το αποτέλεσμα της συμφωνίας που έγινε ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι “είναι μία συμφωνία που και εμείς τη χειροκροτήσαμε” και πως “από την άλλη πλευρά, όμως, υποχρέωση της Τουρκίας είναι να συνδράμει ουσιαστικά ώστε να μειωθούν οι ροές”. Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι βεβαίως και πρέπει να βοηθηθεί η Τουρκία, αλλά και η Τουρκία πρέπει ταυτόχρονα να βοηθήσει, ώστε να μειωθούν οι ροές.
