Με αναφορά στο τελευταίο τραγικό ναυάγιο, την οδύνη για τους εκατοντάδες θανάτους και την ανθρώπινη τραγωδία ξεκίνησε ο Αλέξης Τσίπρας την απάντησή του στην επίκαιρη ερώτηση του Γιώργου Κουμουτσάκου για το προσφυγικό, στην οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι «το θέμα των κοινών περιπολιών με την Τουρκία έχει λυθεί», ενώ σημείωσε πως αν και ανεπίσημα το αίτημα για τη δημιουργία ενός υπερ-στρατοπέδου υποδοχής προσφύγων στην Αθήνα τέθηκε στη μίνι Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό, αίτημα το οποίο απορρίφθηκε κατηγορηματικά.
«Η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλίες, δεν έχουμε σκοπό να αφήσουμε την κ. Μέρκελ να διαπραγματεύεται εκ μέρους της Ευρώπης με την Τουρκία. Εμείς είμαστε οι Ευρωπαίοι γείτονες της Τουρκίας» σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια της ομιλίας του στην «ώρα του πρωθυπουργού» στηλίτευσε σφοδρότατα τη φοβική και καθυστερημένη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Το ζήτημα των κοινών περιπολιών έχει λυθεί. Όλοι οι ευρωπαίοι μετά τις πρώτες λεκτικές αστοχίες, μιλούν για συντονισμένες, όχι κοινές περιπολίες» πρόσθεσε ο Αλέξης Τσίπρας, εξαπολύοντας επίθεση σε όσους επιχειρούν να «κοστολογήσουν» την βοήθεια που θα παρέχει η Ελλάδα στο προσφυγικό με οικονομικά ανταλλάγματα και οφέλη.
«Πόσο, αλήθεια, εσείς κοστολογείτε μία ανθρώπινη ζωή; Πόσο κοστολογείτε ένα παιδάκι πέντε χρονών που πνίγεται στις θάλασσες του Αιγαίου; Και εμείς πρέπει να το πάρουμε για να το σώσουμε! Πόσο κοστολογείτε ένα πιάτο φαϊ, μία αγκαλιά ανθρώπινη, μία κουβέρτα για να ζεστάνει αυτά τα παιδιά;», σημείωσε ο πρωθυπουργός. «Ακούστε, δεν απευθύνομαι σε εσάς! Απευθύνομαι στους Ευρωπαίους εταίρους, απευθύνομαι σε αυτούς που κουνάνε το δάχτυλο στην Ελλάδα. Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίση, ο ελληνικός λαός είναι ένας φτωχός, αλλά πλούσιος σε αξίες και ανθρωπιά! Δεν διεκδικούμε, λοιπόν, ούτε ένα ευρώ! Ούτε ένα ευρώ για να κάνουμε το καθήκον μας απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους που πεθαίνουν στην αυλή μας. Όποιος από εμάς εδώ είχε ανθρώπους που πέθαιναν στην αυλή του, θα διεκδικούσε να τους δώσει ένα πιάτο φαί και να τους σώσει» πρόσθεσε. «Η Ελλάδα διδάσκει ανθρωπιά, διδάσκει στους Ευρωπαίους εταίρους ποιο είναι το πραγματικό πρόσωπο της Ευρώπης. Είναι το πρόσωπο που δείχνει η Μυτιλήνη! Και όχι το πρόσωπο εκείνο στα σύνορα της Ουγγαρίας, όπου κάποιοι βάζουν τρικλοποδιές σε πρόσφυγες που κουβαλάνε μωρά παιδιά, προκειμένου να τους φωτογραφίσουνε!», επεσήμανε ο κ. Τσίπρας.
Ο κ. Κουμουτσάκος κατά την πρωτολογία του είπε ότι η χώρα ανέλαβε πολύ βαριές δεσμεύσεις με ασαφή αντισταθμίσματα στην τελευταία σύνοδο των χωρών που βρίσκονται στον διάδρομο των προσφυγικών ροών. «Δεσμευτήκατε για την παραμονή και φιλοξενία 50.000 προσφύγων χωρίς να γνωρίζουμε κάτω από ποιες συνθήκες αυτοί οι άνθρωποι θα διαμείνουν στη χώρα. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που ανέλαβε τέτοιες δεσμεύσεις», ανέφερε ο βουλευτής της ΝΔ και υπογράμμισε ότι υπάρχει κίνδυνος εγκλωβισμού εκατοντάδων ανθρώπων στη χώρα. Πρόσθεσε, δε, πως άλλα ανέφερε ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του και άλλα υπέγραψε η χώρα. «Γιατί αναλάβατε δεσμεύσεις χωρίς ορατό αντιστάθισμα;», σημείωσε ο κ. Κουμουτσάκος και αναρωτήθηκε πώς θα διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή.
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε εκτενώς στις ευθύνες της ΕΕ για την προσφυγική κρίση, αλλά και τη μισαλλοδοξία που καλλιεργείται από πολλές ευρωπαϊκές χώρες που προτιμούν να ορθώνουν τείχη αντί να συμβάλλουν με αλληλεγγύη στη λύση του μείζονος προβλήματος.
«Τα κύματα δεν ξεβράζουν μόνο νεκρούς πρόσφυγες και νεκρά παιδιά, αλλά ξεβράζουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας.
«Σήμερα όσοι σπείρανε ανέμους θερίζουν θύελλες, που αφορούν όμως κυρίως τις χώρες πρώτης υποδοχής» πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας αναφερόμενος στα αίτια της προσφυγικής κρίσης.
Πέραν τούτου, ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε την πρωτοβουλία που είχε πάρει ο ίδιος με τον Ματέο Ρέντσι για το προσφυγικό από τα τουρκικά παράλια, όταν η Ευρώπη ασχολούνταν μόνο με τη Λιβύη.
«Είναι κροκοδείλια τα δάκρυα για τα νεκρά παιδιά στις ακτές του Αιγαίου. Με τα ζωντανά παιδιά που στοιβάζονται κατά χιλιάδες; Δεν τα συμπαθεί κανείς;» διερωτήθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός επιρρίπτοντας τις ευθύνες της Ευρώπης και καυτηριάζοντας τις αποφάσεις κρατών της ΕΕ να υιοθετήσουν τείχη για το προσφυγικό.
«Το ευρωπαϊκό όραμα γεννήθηκε όταν έπεσε το τείχος του Βερολίνου και σήμερα πεθαίνει όταν κάποιοι ορθώνουν τείχη για να μην περάσουν οι πρόσφυγες» πρόσθεσε.
«Πρώτιστο καθήκον μας είναι να σώσουμε τους ανθρώπους και να περιορίσουμε την ανθρωπιστική τραγωδία» σημείωσε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι «ως Έλληνες γνωρίζουμε καλά τι σημαίνει προσφυγιά». «Είναι επίσης καθήκον μας να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας να μην επιτρέψουμε άλλους νεκρούς, να μην γίνει το Αιγαίο μία θάλασσα νεκροταφείο».
«Δεν επιλέγουμε να παίξουμε το ρόλο του φρούραρχου της Ευρώπης. Ενεργητική και παρεμβατική στάση για να εξηγήσουμε το πρόβλημα στην Ευρώπη» τόνισε ο κ. Τσίπρας, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει «να απομονώσουμε τις ακραίες και ρατσιστικές φωνές σε Ελλάδα και Ευρώπη. Το θέμα δεν προσφέρεται για ασκήσεις αντιπολίτευσης».
«Είμαστε ο συνδετικός κρίκος μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας. Είμαστε μέρος της λύσης και όχι της κρίσης» πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας, ενώ στηλίτευσε την παλαιότερη στάση της Νέας Δημοκρατίας απέναντι στο προσφυγικό. «Εμείς δεν είμαστε ΝΔ για να χαρακτηρίσουμε τις προσφυγικές ροές, “ροές λαθρομεταναστών” που προκαλούσε η νεοεκλεγείσα μας κυβέρνηση. Να μην πυροδοτούμε φοβικά αντανακλαστικά απέναντι στις προσφυγικές ροές, να απομονώνουμε τις ρατσιστικές φωνές στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.».
«Οφείλουμε να πιέσουμε την Ευρώπη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και καλύτερο συντονισμό» πρόσθεσε ο πρωθυπουργό, ανακοινώνοντας ότι «η χώρα μας θα ζητήσει να καταδικαστεί η επιλογή των τειχών και των φραχτών για τους πρόσφυγες από χώρες της Ε.Ε».
«Στην κρίσιμη σύνοδο καταστήσαμε σαφές ότι η Ελλάδα σηκώνει το βάρος αλλά έχει και την τιμή με τη στάση της να διασώζει το ανθρωπιστικό πρόσωπο της Ευρώπης. Είναι επιτακτική η ανάγκη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα μέσα από την αρχή της αλληλεγγύης» πρόσθεσε και επανέλαβε πως «η ΕΕ κινήθηκε με ρυθμούς χελώνας τώρα όμως κάνει προσπάθειες να συνεννοηθεί με την Τουρκία, αλλά και για να συντονίσει και τη διαδικασία της μετεγκατάστασης. Οφείλουμε να πιέσουμε την ευρώπη να αντιμετωπίσει το ζήτημα με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα».
«Η Ελλάδα ενημερώνει για τις ροές και για πρώτη φορά επισήμως αναγνωρίζεται ότι η ροές υπάρχουν και θα υπάρχουν. Απαιτείται βέβαια ταυτοποίηση, αλλά οι ροές θα υπάρχουν όσο υπάρχει το όραμα για μια καλύτερη ζωή. Θέση μας δεν είναι να ενθαρρύνουμε ανεξέλεγκτες προσφυγικές ροές. Θέση μας είναι να στηρίξουμε μια συγκροτημένη διαδικασία επανεγκατάστασης από την Τουρκία προς την Ευρώπη και όσων έχουν περάσει στην Ελλάδα προς την Ευρώπη. Εμείς δεν θέλουμε αυτοί οι άνθρωποι να ταλαιπωρούνται και να πνίγονται στο Αιγαίο. Θέλουμε η μετέγκατασταση να γίνεται με νόμιμο τρόπο και πολύ σύντομα αυτό θα ξεκινήσει και από την Ελλάδα» πρόσθεσε.
Απαντώντας στην αναφορά του κ. Κουμουτσάκου πως διαπραγματεύεται βάσει δημοσιευμάτων, αφού δεν υπήρξε ποτέ αίτημα για «δημιουργία πόλης 50.000 προσφύγων στην Ελλάδα» ο κ. Τσίπρας τόνισε πως ο ίδιος δεν αναφέρθηκε στο κείμενο του Σπίγκελ, δεν γνωρίζει από πού ο βουλευτής αντλεί εσωτερική πληροφόρηση και ξεκαθάρισε πως υπήρξε τέτοιο αίτημα. «Σας προτρέπω να ρωτήσετε τον κ. Αβραμόπουλο, πού ήταν. Υπήρχε το αίτημα αυτό. Δεν υπήρχε με τον πιο επίσημο τρόπο, αλλά γνωρίζουμε ότι τα πιο επικίνδυνα πράγματα δεν τίθενται με τον πιο επίσημο τρόπο και ότι ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Υπήρχε το αίτημα να δημιουργηθεί ένα υπερστρατόπεδο για να διεξαχθεί η μετεγκατάσταση» ανέφερε χαρακτηριστικά. Μάλιστα, ανεξάρτητα από τις προθέσεις εκείνων που έθεσαν αυτό το θέμα, «που δεν θέλω να κρίνω», όπως είπε, υπογράμμισε ότι η υλοποίηση μίας τέτοιας πρότασης θα οδηγούσε σε δημιουργία γκέτο, θα ενίσχυε ρατσιστικά αντανακλαστικά και δεν θα βοηθούσε ούτε τους ανθρώπους, ούτε την ανάγκη να τους παρέχουμε τις υπηρεσίες πρώτης βοήθειας.
«Η υποχρέωση που αναλάβαμε για αύξηση της χωρητικότητας των κέντρων υποδοχής είναι κάτι το απολύτως εύλογο και θετικό. Μην τα μπερδεύουμε. Άλλο να δημιουργηθεί ένα υπερστατόπεδο-γκέτο κι άλλο να αυξήσουμε τις δυνατότητες φιλοξενίας. Δεν είναι θέσεις μόνιμα διαμενόντων, είναι προσωρινές τόσο στα πέντε νησιά, με μάξιμουμ παραμονής προσφύγων τριών ημερών, όσο δε και στα κέντρα φιλοξενίας στην ενδοχώρα, που προβλεπόταν η δυνατότητα 20.000 θέσεων, όπου κι εκεί η παραμονή προσφύγων- που περιμένουν την επίσημη διαδικασία της μετεγκατάστασης- δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο μήνες» τόνισε χαρακτηριστικά, διευκρινίζοντας πως αυτές, πιθανότατα, θα μοιραστούν στην Αττική και τη βόρεια Ελλάδα.
Όσον αφορά στις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως «συμφωνήσαμε με την πρόταση της ΕΕ να μας στηρίξει άμεσα με χρηματοδοτική βοήθεια ως προϋπόθεση για να κάνουμε αυτό που από την αρχή σχεδιάζαμε μαζί με την Ύπατη Αρμοστεία: 7-8 χιλιάδες θέσεις στα νησιά και κέντρα χωρητικότητας 20.000 ατόμων στην ενδοχώρα. Μελλοντικά να επιδοτηθεί ενοίκιο σε ελληνικές οικογένειες ώστε να φιλοξενηθούν, και εκεί προσωρινά περίπου 20.000 πρόσφυγες, οι οποίοι θα είναι επίσης έτοιμοι για μετεγκατάσταση. Το μέτρο επιτρέπει τη φιλοξενία σε καλύτερες συνθήκες αλλά θα δώσει και ένα μικρό όφελος στις ελληνικές οικογένειες».