Το μεγαλύτερο ποσό τακτικής χρηματοδότησης που έχει διανεμηθεί ποτέ στην ιστορία της χώρας μας αναμένεται να λάβουν τα κόμματα εντός του τρέχοντος έτους πάνω από 40.000.000 ευρώ.
Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, που οδηγεί σε υψηλότερα έσοδα για το κράτος και, συνεπώς, σε μεγαλύτερη επιδότηση προς τα κόμματα που πληρούν τα κριτήρια.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, τα πολιτικά κόμματα που έχουν συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 1,5% στις τελευταίες εθνικές εκλογές ή στις ευρωεκλογές δικαιούνται χρηματοδότηση, η οποία προκύπτει από το 0,5 τοις χιλίοις των καθαρών εσόδων του κράτους για το προηγούμενο έτος. Δεδομένου λοιπόν ότι τα κρατικά έσοδα παρουσίασαν σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια και ιδίως πέρυσι, η επιχορήγηση των κομμάτων ακολουθεί ανάλογη πορεία, σημειώνοντας αυτή εντυπωσιακή άνοδο.
Για παράδειγμα, το 2014, σε περίοδο οικονομικής ύφεσης και σκληρής λιτότητας, το συνολικό ποσό που διανεμήθηκε στα κόμματα ήταν περίπου 8 εκατ. ευρώ. Σταδιακά όμως, με τη σταθεροποίηση της οικονομίας, την έξοδο από τα μνημόνια, την πάταξη της φοροδιαφυγής και την αύξηση των κρατικών εσόδων, το ποσό αυτό όλο και αυξανόταν. Το 2024 η κρατική επιδότηση έφθασε τα 39 εκατ. ευρώ. Με τις τρέχουσες εκτιμήσεις το 2025 θα ξεπεράσει τα 40 εκ. Άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι τα χρήματα αυτά δεν υπόκεινται σε φόρο
Η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει τη μερίδα του λέοντος
Όπως είναι αναμενόμενο, το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, ως πρώτο τόσο στις βουλευτικές εκλογές όσο και στις ευρωεκλογές, απολαμβάνει και τη μεγαλύτερη κρατική επιχορήγηση. Στην πρώτη δόση για φέτος έλαβε 6,6 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά η ετήσια χρηματοδότηση της αναμένεται να ξεπεράσει τα 15 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια θα πάρει πάνω από το 40% της συνολικής χρηματοδότησης που προβλέπεται προς τα κόμματα.
Με αυτά τα ποσά καλύπτει τα λειτουργικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης κομματικών γραφείων ανά την Ελλάδα και βέβαια μέρος της προεκλογικής δραστηριότητας (τηλεοπτικά σποτ, αφίσες, ηχητικές εγκαταστάσεις, ενοικιάσεις χώρων, κ.λπ.). Επίσης ένα μέρος των χρημάτων δίνεται για την αποπληρωμή των οφειλών προς τις τράπεζες από δάνεια που είχε λάβει τα προηγούμενα χρόνια.
Σε οικονομική πίεση ο ΣΥΡΙΖΑ
Την ίδια ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, καθώς η εκλογική του συρρίκνωση στις αναμετρήσεις του 2023 και 2024 είχε ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της κρατικής επιχορήγησης.
Ενδεικτικά αναφέρουμε πως από τα 9,1 εκατ. ευρώ που είχε λάβει το 2022, η χρηματοδότησή του μειώθηκε στα 7 εκατ. ευρώ το 2024, και για το 2025 δεν προβλέπεται ουσιαστική βελτίωση. Η πρώτη δόση του για το 2025 ανήλθε σε 3,1 εκατ. ευρώ, ήτοι σχεδόν τα μισά από αυτά που θα λάβει συνολικά όλη τη χρονιά.
Επιπλέον, η οικονομική δυσχέρεια της Κουμουνδούρου επηρεάζει και τα κομματικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με απομακρύνσεις και καθυστερήσεις πληρωμών. Η ηγεσία του Σωκράτη Φάμελλου αναζητά τρόπους να διασώσει τα μέσα αυτά, χωρίς όμως να έχει βρεθεί ακόμη απόλυτα βιώσιμη λύση και με την εφημερίδα «Αυγή» να εκδίδεται πλέον μόνο κάθε Κυριακή.
Τι λαμβάνουν οι υπόλοιποι σχηματισμοί
Την ίδια ώρα το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής του Νίκου Ανδρουλάκη ως πρώτη δόση φέτος λαμβάνει 2.218.497 ευρώ ενώ το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας 1.586.066 ευρώ. Ακολούθως η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου βάζει στα ταμεία της ως πρώτη δόση για το 2025 το ποσό του 1.089.561 ευρώ, η Νίκη 977.330 ευρώ, και η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου 896.591 ευρώ.
Νέα κόμματα μπαίνουν στο παιχνίδι
Να σημειωθεί πως οι ευρωεκλογές του 2024 έχουν αλλάξει σημαντικά το πολιτικό τοπίο, αφού νέα κόμματα πλέον λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση:
- Η «Φωνή Λογικής» της Αφροδίτης Λατινοπούλου εξασφάλισε για πρώτη φορά χρηματοδότηση, καθώς το 3,04% που έλαβε στις ευρωεκλογές της απέφερε 206.200 ευρώ ως πρώτη δόση, με το συνολικό ποσό που θα λάβει για το 2025 να φτάνει τα 500.000 ευρώ.
- Η «Νέα Αριστερά» υπό τον Αλέξη Χαρίτση, αν και δεν εξέλεξε ευρωβουλευτή, έλαβε 94.263 ευρώ ως πρώτη δόση χάρη στο 2,45% των ψήφων που πήρε, με το συνολικό ποσό που θα λάβει πάντως να φθάνει λίγο πάνω από τα 200.000 ευρώ.
Ποιοι μένουν εκτός χρηματοδότησης
Στον αντίποδα, κόμματα που παλαιότερα δικαιούνταν χρηματοδότηση βρίσκονται πλέον εκτός.
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις του Ποταμιού του Σταύρου Θεοδωράκη, η Χρυσή Αυγή που παραμένει αποκλεισμένη από τον κρατικό κορβανά και το κόμμα των «Σπαρτιατών» που βρίσκεται υπό έλεγχο μέχρι την τελική εκδίκαση της υπόθεσής του. Σημειωτέον πως η πρώτη δόση για το 2025 ανέρχεται προς το κόμμα του κ. Βασίλη Στίγκα στα 919.724,29 ευρώ, αλλά δεν έχει καταβληθεί.