Οι προκλήσεις της Κεραμέως – Μισθοί, ανεργία, συλλογικές συμβάσεις και μείωση ασφαλιστικών εισφορών

Αντιμέτωπη με σειρά προκλήσεων είναι η νέα υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, η οποία θα πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα να φέρει εις πέρας θέματα που «καίνε». Ανάμεσα σε αυτά είναι οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, το νέο επίδομα ανεργίας, και βέβαια ο μακροπρόθεσμος στόχος που έχει θέσει ο πρωθυπουργός για μέσο μισθό στα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας. Η επίτευξη αυτού του στόχου περνάει μέσα από το συγκεκριμένο υπουργείο.

Παράλληλα, επιθυμία της νέας υπουργού είναι η ταχεία επίτευξη κοινωνικής συμφωνίας με τους κοινωνικούς εταίρους για τη ρύθμιση θεμάτων που τους απασχολούν. Ο οδικός χάρτης και οι άμεσες προτεραιότητες έχουν ήδη προσδιοριστεί κατά την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στο υπουργείο Εργασίας, με βασικό στόχο να αναδειχθεί το φιλολαϊκό προφίλ της κυβερνητικής πολιτικής.

Στη συνέχεια, η υπουργός είχε συνάντηση με τα προεδρεία της ΓΣΕΕ και της ΓΣΕΒΕΕ, όπου κυριάρχησε το θέμα της επαναφοράς των συλλογικών συμβάσεων εργασίας στην ευθύνη των κοινωνικών εταίρων. Ακολουθούν συναντήσεις με τις υπόλοιπες οργανώσεις των κοινωνικών εταίρων.

Τα θέματα στα οποία θα εστιάσει το υπουργείο Εργασίας τους επόμενους μήνες αφορούν την ενίσχυση των μισθών – θέμα που αποτελεί κεντρική δέσμευση της κυβέρνησης – καθώς και την περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας, η οποία φαίνεται να «αντιστέκεται» σε ποσοστά πάνω από το 10%.

Πέραν αυτών, σε εκκρεμότητα παραμένουν μια σειρά μέτρων που αποτελούν τους βασικούς άξονες του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου που θα έλθει προς ψήφιση το φθινόπωρο.

Τα βασικά θέματα στα οποία πρέπει να δώσει βαρύτητα το επόμενο διάστημα το υπουργείο Εργασίας:

• Μισθοί – συμβάσεις: Η διαμόρφωση των μέσων μισθών στα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας (2027) αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης. Ωστόσο, πολλοί διατυπώνουν την άποψη ότι αυτό χωρίς την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων είναι σχεδόν αδύνατο. Η κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας πρέπει μέχρι τον Οκτώβριο να ενσωματώσουν στην ελληνική νομοθεσία τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς.
• Ανεργία: Η ανεργία εξακολουθεί να παραμένει σε επίπεδα άνω του 10% (τον Μάιο ήταν στο 10,6%), γεγονός που σημαίνει ότι έχουμε φτάσει στον «σκληρό πυρήνα» του προβλήματος και η αποκλιμάκωσή της θα είναι σαφώς δυσκολότερη και πιο αργή. Το στοίχημα του επόμενου διαστήματος είναι η πτώση των ποσοστών της ανεργίας κάτω από το 10%, με τη δημιουργία σταθερών και ποιοτικών θέσεων απασχόλησης. Αυτό είναι απαραίτητο και για τη διατήρηση σε ισχύ των επιδομάτων των τριετιών στις κατώτατες αμοιβές, γεγονός που εξαρτάται από το ύψος της ανεργίας.
• Επίδομα ανεργίας: Προ των πυλών βρίσκονται αλλαγές στο επίδομα ανεργίας με τον επανασχεδιασμό του τρόπου υπολογισμού του επιδόματος, καθώς και την αύξηση της χρονικής διάρκειάς του. Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο επίδομα ανεργίας «θα συνδεθεί» άμεσα με τον μισθό, αλλά και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου. Ενδέχεται μάλιστα να φτάσει έως και το 70% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας τριετίας. Αυτό θα ισχύει για ορισμένο χρονικό διάστημα και σταδιακά θα μειώνεται μέχρι το τέλος του χρόνου της επιδότησης.
• Εισφορά αλληλεγγύης: Το φθινόπωρο αναμένονται αλλαγές στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), που αφορά περισσότερους από 500.000 συνταξιούχους με εισόδημα άνω των 1.400 ευρώ. Η βελτιωμένη εκδοχή της ΕΑΣ θα εφαρμοστεί από το 2025.
• Συντάξεις χηρείας: Το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζει την περικοπή των συντάξεων χηρείας στον ιδιωτικό τομέα για λόγους ισονομίας, καθώς ο σχετικός νόμος εφαρμόζεται ήδη στο Δημόσιο και τον ΟΓΑ από το 2020. Η περικοπή εκτιμάται ότι αφορά πάνω από 60.000 δικαιούχους συντάξεων χηρείας του ιδιωτικού τομέα μετά το 2016, στους οποίους δεν έχει εφαρμοστεί η διάταξη που προβλέπει ότι η σύνταξη χηρείας μειώνεται από το 70% της αρχικής στο 35% αν μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της η χήρα ή ο χήρος εργάζονται ή λαμβάνουν δική τους σύνταξη. Η εφαρμογή του νόμου θα έχει αναδρομική ισχύ, αλλά εξετάζονται λύσεις που δεν θα επιβαρύνουν υπέρμετρα τους συνταξιούχους.
• Εργαζόμενοι συνταξιούχοι αναπηρίας: Ετοιμάζεται διάταξη που θα καταργεί τα εμπόδια για τη συνέχιση της απασχόλησης των συνταξιούχων αναπηρίας. Η προωθούμενη διάταξη θα επιλύσει το πρόβλημα έτσι ώστε η συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας να προχωρεί χωρίς διακοπή της εργασίας.
• Ενιαίος Κανονισμός Παροχών και Ασφάλισης του ΕΦΚΑ: Στο μικροσκόπιο μπαίνουν παροχές όπως ασθένειας, μητρότητας, εργατικό ατύχημα αλλά και αναπηρίας. Στόχος είναι η καθιέρωση ενιαίων κανονισμών στις παροχές σε χρήμα για όλα τα ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, καθώς ως ενιαίος φορέας οφείλει να έχει ενιαίους κανόνες για όλους τους ασφαλισμένους του.
• Μείωση των εργοδοτικών εισφορών: Πρόκειται για μέτρο που έχει ήδη εξαγγείλει η κυβέρνηση και αφορά τη μείωση των εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα. Η μείωση θα γίνει σε δύο δόσεις, η πρώτη το 2025 κατά 0,5 και η επόμενη κατά το υπόλοιπο στην ολοκλήρωση της τετραετίας το 2027.