Αν και δεν είναι επίσημη διάγνωση βάσει του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5), ο όρος «εθισμός στο σεξ» χρησιμοποιείται για τα άτομα που αδυνατούν να ελέγξουν τις σεξουαλικές του παρορμήσεις, ακόμα και όταν αυτές έχουν σοβαρές και αρνητικές συνέπειες.
Ο «εθισμός στο σεξ» επηρεάζει βαθιά την προσωπική και συντροφική ζωή ενός ατόμου. Από τη συναισθηματική απόσταση και την απώλεια οικειότητας μέχρι τις ψυχολογικές επιπτώσεις, δημιουργεί ένα περίπλοκο πλαίσιο συμπεριφορών και προβλημάτων που απαιτούν κατανόηση και αντιμετώπιση.
Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η αναζήτηση βοήθειας μπορεί να αποδειχθούν καθοριστικές για τη βελτίωση της ζωής και των σχέσεων του πάσχοντα.
Ποια είναι τα σημάδια του εθισμού στο σεξ
- Αφιέρωση υπερβολικού χρόνου για ικανοποίηση σεξουαλικών φαντασιώσεων και πράξεων: Τα άτομα με εθισμό συχνά ξοδεύουν μεγάλο μέρος της ημέρας σε σεξουαλικές σκέψεις ή προσπαθώντας να οργανώσουν ή να συμμετάσχουν σε σεξουαλικές πράξεις.
- Χρήση της σεξουαλικής δραστηριότητας για την αντιμετώπιση αρνητικών συναισθημάτων: Ο εθισμός στο σεξ συνδέεται με την τάση να χρησιμοποιείται το σεξ ως μέσο διαφυγής από το άγχος, την κατάθλιψη ή άλλα προβλήματα.
- Αποτυχημένες προσπάθειες περιορισμού των παρορμήσεων: Παρά τις προσπάθειες, τα άτομα που βιώνουν εθισμό δεν μπορούν να μειώσουν ή να σταματήσουν τις συμπεριφορές τους, ακόμα και αν γνωρίζουν τις συνέπειες.
- Αδιαφορία για την πρόκληση συναισθηματικής ή σωματικής βλάβης σε άλλους: Το άτομο συμμετέχει διαρκώς σε σεξουαλικές δραστηριότητες προσπαθώντας να ικανοποιήσει κάθε φαντασίωση, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη βλάβη που μπορεί να προκαλέσει σε άλλους, σωματική ή συναισθηματική.
Οι επιπτώσεις στις σχέσεις
Ο εθισμός στο σεξ μπορεί να επιφέρει σημαντικά προβλήματα στις σχέσεις. Οι σύντροφοι των πασχόντων συχνά αισθάνονται:
- Μειωμένη οικειότητα: Η συναισθηματική απόσταση και η αποσύνδεση από τον σύντροφο είναι κοινά χαρακτηριστικά, καθώς το άτομο που βιώνει εθισμό επικεντρώνεται στις δικές του ανάγκες.
- Έλλειψη εμπιστοσύνης: Η απιστία και το ψέμα συνδέονται συχνά με τον εθισμό στο σεξ, προκαλώντας βαθιά ρήγματα στην εμπιστοσύνη της σχέσης.
- Απόγνωση και απομόνωση: Οι σύντροφοι αντιμέτωποι με τις ανεξέλεγκτες συμπεριφορές του πάσχοντα βρίσκονται σε μια κατάσταση απόγνωσης και σύγχυσης, βιώνοντας ντροπή, άγχος και λύπη. Αυτά τα συναισθήματα τους οδηγούν σταδιακά και σε κοινωνική απομόνωση
Συνοδά προβλήματα
Ο εθισμός στο σεξ συχνά συνυπάρχει με άλλες ψυχικές ή συμπεριφορικές διαταραχές, για αυτό και εκφράζονται αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσο είναι μια ξεχωριστή κλινική κατηγορία. Μερικές από αυτές περιλαμβάνουν:
- Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ)
- Διπολική διαταραχή
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD)
- Διαταραχές προσωπικότητας
- Αγχώδεις διαταραχές
- Άλλοι εθισμοί όπως χρήση ουσιών ή τζόγος
Αυτό το «μείγμα» μπορεί να περιπλέξει την κατανόηση του προβλήματος, δημιουργώντας την ανάγκη για επαγγελματική αξιολόγηση και στήριξη.
Πώς αντιμετωπίζεται ο εθισμός στο σεξ;
Ο εθισμός στο σεξ περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, καθώς είναι ένα σύνθετο ζήτημα που απαιτεί στήριξη τόσο για το άτομο όσο και για τον σύντροφό του. Η πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση βασίζεται σε τρία επίπεδα:
- Θεραπεία για το άτομο με εθισμό: Το άτομο μαθαίνει να διαχειρίζεται τις παρορμήσεις του μέσω τεχνικών, όπως η ενσυνειδητότητα και η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT).
- Θεραπεία για τον σύντροφο: Ο σύντροφος μπορεί να αναζητήσει στήριξη από έναν θεραπευτή για να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα και τις επιπτώσεις του εθισμού στη ζωή του.
- Θεραπεία ζεύγους: Οι συνεδρίες αυτές βοηθούν το ζευγάρι να αναπτύξει κοινές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Εάν κάποιος πιστεύει ότι βιώνει εθισμό στο σεξ, δεν πρέπει να διστάσει να ζητήσει βοήθεια, καθώς η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί αν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Η επαγγελματική βοήθεια ίσως αποδειχθεί καθοριστική και οι ειδικοί που μπορούν να παρέχουν υποστήριξη είναι:
- Ψυχοθεραπευτές με ειδίκευση στη σεξουαλική θεραπεία
- Κοινωνικοί λειτουργοί και σύμβουλοι σχέσεων
- Ομάδες υποστήριξης, οι οποίες προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια σε όσους παλεύουν με τον εθισμό τους.