Μια νέα μελέτη από το Herbert Wertheim School of Public Health and Human Longevity Science και το Moores Cancer Center του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο ανατρέπει την αντίληψη ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί αποτελεσματικό μέσο διακοπής του καπνίσματος. Αντιθέτως, σύμφωνα με τα ευρήματα, η χρήση του σχετίζεται με μειωμένη αποχή από το κάπνισμα.

Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, καταρρίπτει τον διαδεδομένο μύθο ότι το άτμισμα μπορεί να βοηθήσει τους καπνιστές να κόψουν το τσιγάρο.

«Οι περισσότεροι καπνιστές πιστεύουν ότι το άτμισμα θα τους βοηθήσει να διακόψουν το κάπνισμα», αναφέρει ο συν-συγγραφέας της μελέτης John P. Pierce, Ph.D., διακεκριμένος καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Herbert Wertheim. «Ωστόσο, η επιστήμη δεν έχει επιβεβαιώσει αυτή την υπόθεση. Μελετώντας τόσο τους καθημερινούς όσο και τους περιστασιακούς ατμιστές, καταλήξαμε σε ένα αρκετά οριστικό συμπέρασμα».

Τι έδειξε η έρευνα

Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από πάνω από 6.000 Αμερικανούς καπνιστές που συμμετείχαν στη Μελέτη Αξιολόγησης Πληθυσμού του Καπνού και Υγείας. Από αυτούς, 943 ήταν παράλληλα χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Συγκρίνοντας αυτούς με παρόμοιους καπνιστές που δεν ατμίζουν, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:
  • Οι καθημερινοί ατμιστές είχαν 4,1% χαμηλότερα ποσοστά διακοπής του καπνίσματος.
  • Οι περιστασιακοί ατμιστές είχαν ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία, με 5,3% χαμηλότερα ποσοστά αποχής από το κάπνισμα.

Τα αποτελέσματα έρχονται σε αντίθεση με την άποψη ότι το άτμισμα είναι μια πιο ασφαλής εναλλακτική του καπνίσματος. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), περίπου το 20% των Αμερικανών χρησιμοποιεί προϊόντα καπνού, ενώ ένα ποσοστό καπνιστών έχει στραφεί στο ηλεκτρονικό τσιγάρο με την ελπίδα να μειώσει ή να διακόψει το κάπνισμα. Ωστόσο, η νέα έρευνα δείχνει ότι αυτή η στρατηγική δεν αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Κίνδυνοι και αβεβαιότητες γύρω από το άτμισμα

Αν και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν περιέχουν τις ίδιες τοξικές ουσίες με τον καπνό του τσιγάρου, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι δεν είναι ακίνδυνα.

«Οι βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος γίνονται εμφανείς μετά από 20 χρόνια», επισημαίνει ο Pierce, πρώην διευθυντής πληθυσμιακών επιστημών στο Moores Cancer Center. «Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του ατμίσματος, αλλά είναι βέβαιο ότι υπάρχουν κίνδυνοι».

Έγκυρα συμπεράσματα χάρη σε αυστηρή μεθοδολογία

Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με προσεκτικό έλεγχο μεταβλητών που επηρεάζουν τη διακοπή του καπνίσματος, όπως:

  • Η συχνότητα καπνίσματος
  • Το ενδιαφέρον για διακοπή του καπνίσματος
  • Η ύπαρξη περιβάλλοντος χωρίς καπνό
  • Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες

«Είναι κρίσιμο να συγκρίνουμε παρόμοιους καπνιστές, διαφορετικά τα αποτελέσματα μπορεί να είναι παραπλανητικά», εξηγεί η Karen Messer, Ph.D., καθηγήτρια βιοστατιστικής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Herbert Wertheim και ανώτερη συγγραφέας της μελέτης. «Αυτή η μελέτη προσφέρει μια σαφή και αξιόπιστη εικόνα».

Συνέπειες για τη δημόσια υγεία

Τα συμπεράσματα της μελέτης έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τη χάραξη πολιτικής γύρω από το άτμισμα, ειδικά όσον αφορά τη διαφήμισή του ως εργαλείο διακοπής του καπνίσματος και τη διάθεσή του σε εφήβους. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορεί να λειτουργήσουν ως πύλη εξάρτησης από τη νικοτίνη, αντί να βοηθήσουν τους καπνιστές να σταματήσουν.

«Υπάρχουν ακόμη πολλά που δεν γνωρίζουμε για τις επιπτώσεις του ατμίσματος», σημειώνει η Natalie Quach, τριτοετής φοιτήτρια Ph.D. στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Herbert Wertheim και πρώτη συγγραφέας της μελέτης. «Αλλά αυτό που ξέρουμε είναι ότι το άτμισμα δεν είναι αποτελεσματικό μέσο διακοπής. Αντί να βοηθά τους καπνιστές να σταματήσουν, φαίνεται ότι τους κρατά εθισμένους στη νικοτίνη».

Η έρευνα έρχεται να ενισχύσει τη συζήτηση για τη ρύθμιση των ηλεκτρονικών τσιγάρων και να προτρέψει τις αρχές να βασίζονται σε αυστηρά επιστημονικά δεδομένα για τον έλεγχο του καπνού και των συναφών προϊόντων.