Τα μικροπλαστικά, που αρχικά θεωρούνταν περιβαλλοντικό πρόβλημα, φαίνεται να έχουν πλέον και σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, καθώς εισχωρούν σε ζωτικά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου.

Πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν ότι η παρουσία μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο αυξάνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς, θέτοντας ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις τους στην υγεία.

Αύξηση της συγκέντρωσης μικροπλαστικών στον εγκέφαλο

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2024, οι συγκεντρώσεις μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο έχουν αυξηθεί κατά 50% σε σύγκριση με δεδομένα του 2016.

Η μελέτη αυτή, η οποία δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους, ανέλυσε εγκεφαλικούς ιστούς από ανθρώπους με μέση ηλικία 45 έως 50 ετών και διαπίστωσε ότι οι συγκεντρώσεις των μικροπλαστικών ήταν της τάξης των 4.800 μικρογραμμαρίων ανά γραμμάριο, αντιπροσωπεύοντας το 0,5% του βάρους του ιστού.

Η αύξηση αυτή δεν μεταφράζεται άμεσα σε βλάβες στον εγκέφαλο, όπως επεσήμανε στο CNN η καθηγήτρια, Φοίβη Στέιπλετον, από το Πανεπιστήμιο Rutgers. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να κατανοηθεί αν τα σωματίδια αυτά είναι σε θέση να προκαλέσουν τοξικές επιδράσεις ή αν απλώς εισέρχονται και εξέρχονται από τον εγκέφαλο χωρίς να προκαλούν ζημιά.

Η διείσδυση των νανοπλαστικών στον εγκέφαλο

Τα νανοπλαστικά, τα μικρότερα σωματίδια πλαστικού, θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα λόγω της ικανότητάς τους να εισχωρούν σε κυτταρικά επίπεδα και να διασχίζουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, δηλαδή τον κυτταρικό φραγμό που παρεμβάλλεται μεταξύ του αίματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού), για να περιορίζει την είσοδο ουσιών.

Όπως εξήγησε στο CNN ο καθηγητής Μάθιου Κάμπεν από το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού, τα νανοπλαστικά πιθανώς εισέρχονται στον εγκέφαλο μέσω των λιπιδίων, τα οποία μεταφέρουν τις απαραίτητες λιπαρές ουσίες για τη λειτουργία του εγκεφάλου. Δεδομένου ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται κατά 60% από λίπη, είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε τέτοιου είδους επιθέσεις.

Επιπτώσεις στην υγεία

Παρόλο που η επιστήμη σχετικά με τα μικροπλαστικά είναι ακόμη σε αρχικό στάδιο, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να επηρεάσουν την ανθρώπινη υγεία.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα μικροπλαστικά λειτουργούν ως «Δούρειος Ίππος», μεταφέροντας τοξικές χημικές ουσίες στον οργανισμό, όπως οι φθαλικές ενώσεις, οι οποίες είναι γνωστές για την ενδοκρινολογική τους επίδραση, προκαλώντας προβλήματα στην αναπαραγωγική υγεία και μειώνοντας τον αριθμό των σπερματοζωαρίων.

Τρόποι μείωσης της έκθεσης στα μικροπλαστικά

Καθώς τα μικροπλαστικά είναι πλέον πανταχού παρόντα, είναι δύσκολο να τα αποφύγει κανείς εντελώς. Ωστόσο, υπάρχουν μέτρα που μπορούμε να λάβουμε για να μειώσουμε την έκθεσή μας.

Οι ειδικοί προτείνουν τη χρήση υλικών όπως γυαλί ή μέταλλο αντί για πλαστικό για την αποθήκευση τροφίμων, την αποφυγή πλαστικών μπουκαλιών νερού, καθώς και τη μείωση της χρήσης πλαστικών συσκευασιών, σακουλών και άλλων προϊόντων.

Ο περιορισμός της έκθεσης στα μικροπλαστικά αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την προστασία της υγείας μας, καθώς οι επιστημονικές μελέτες συνεχίζουν να εξετάζουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των μικροσκοπικών σωματιδίων που εισέρχονται στον οργανισμό μας.