Η παιδική παχυσαρκία είναι ένα από το σημαντικότερα προβλήματα της δημόσιας υγείας, καθώς σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για μια σειρά από παθήσεις τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακά προβλήματα, διαβήτη, αναπνευστικά προβλήματα, αλλά και ψυχολογικά προβλήματα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση μεταξύ 198 χωρών στον πίνακα της παιδικής παχυσαρκίας, με σχεδόν το 15% των παιδιών κάτω των 5 ετών να έχουν υψηλότερο βάρος από το φυσιολογικό.
Μία από τις βασικότερες αιτίες είναι η υπερκατανάλωση ζάχαρης και μία νέα μελέτη έρχεται να ρίξει περισσότερο φως σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα για την υγεία των παιδιών. Όπως διαπιστώθηκε, η πηγή της ζάχαρης είναι πιο σημαντική από την ποσότητα, όταν πρόκειται για την παιδική παχυσαρκία.
«Η υψηλή κατανάλωση ζαχαρούχων τροφών θεωρείται παράγοντας κινδύνου και γι’ αυτό η συμβουλή για να παιδιά είναι να καταναλώνουν λιγότερες τροφές πλούσιες σε ζάχαρη, όπως γλυκά, κέικ και αναψυκτικά με ζάχαρη, και να τρώνε περισσότερα φρούτα και γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη, όπως το απλό αγελαδινό γάλα και το γιαούρτι», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Junyang Zou, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Groningen στην Ολλανδία.
Εν γένει, όπως ανέφερε στο σχετικό ενημερωτικό δελτίο, «τα φρούτα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη θεωρούνται υγιεινά καθώς περιέχουν εγγενή σάκχαρα, ζάχαρη δηλαδή που υπάρχει φυσικά στο φαγητό, αντί να προστίθεται. Στόχος ήταν να εμβαθύνουμε στην έρευνα σχετικά με το κατά πόσο η πηγή της ζάχαρης, προστιθέμενη ή εγγενής, καθώς και η ποσότητα, επηρεάζει την πιθανότητα εμφάνισης αυξημένου βάρους ή παχυσαρκίας».
Για τον σκοπό αυτό, η ερευνητική ομάδα συνέλεξε δεδομένα από μια μακροχρόνια μελέτη, την GEKCO Drenthe, στο πλαίσιο της οποίας παρακολουθείται η υγεία και η πρόσληψη ζάχαρης σε παιδιά που γεννήθηκαν στη Βόρεια Ολλανδία μεταξύ Απριλίου 2006 και Απριλίου 2007.
Συνολικά στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν πάνω από 800 παιδιά τα οποία παρακολουθούνται από την ηλικία των 3 ετών και όλα στην αρχή της μελέτης είχαν υγιές βάρος. Κατά μέσο όρο, τα παιδιά έτρωγαν 112 γραμμάρια ζάχαρης κάθε μέρα, συμπεριλαμβανομένων φυσικών και πρόσθετων σακχάρων. Οι κύριες πηγές ζάχαρης ήταν οι εξής:
- Ροφήματα με ζάχαρη: 41,7 γραμμάρια την ημέρα (κατά μέσο όρο)
- Γαλακτοκομικά προϊόντα: 18,6 γραμμάρια την ημέρα
- Σνακ με ζάχαρη: 13,1 γραμμάρια την ημέρα
- Φρούτα: 13 γραμμάρια την ημέρα
Μέχρι την ηλικία των 10 και 11 ετών, 102 από αυτά τα παιδιά είχαν γίνει υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Είναι ενδιαφέρον ότι η συνολική πρόσληψη ζάχαρης στην πρώιμη παιδική ηλικία των 3 ετών δεν φάνηκε να σχετίζεται με την μετέπειτα αύξηση βάρους στις ηλικίες των 10 και 11. Ωστόσο, αυτό που φαίνεται να συνδέεται με την παιδική παχυσαρκία ήταν η πρόσληψη ζάχαρης από σνακ με ζάχαρη, όπως κέικ, γλυκά, καραμέλες, ζαχαρούχο ή σοκολατούχο γάλα.
Αντίθετα, η πρόσληψη ζάχαρης από φρούτα συσχετίστηκε με μικρότερη αύξηση βάρους, όπως και από απλά γαλακτοκομικά ροφήματα, χωρίς πρόσθετα σάκχαρα. Τα παιδιά με την υψηλότερη πρόσληψη αυτών των προϊόντων στην ηλικία των 3 ετών είχαν 67% χαμηλότερο κίνδυνο να γίνουν υπέρβαρα ή παχύσαρκα στις ηλικίες 10 και 11 ετών.
Η μελέτη δεν διερεύνησε γιατί οι διαφορετικές πηγές ζάχαρης επηρεάζουν διαφορετικά το βάρος. Ωστόσο, οι ερευνητές εκτιμούν ότι μπορεί να έχει να κάνει με την πιο αργή απελευθέρωση ζάχαρης από ένα φρούτο σε σύγκριση με ένα ζαχαρούχο σνακ, καθώς και με τη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο τα σάκχαρα από διαφορετικά τρόφιμα αλληλεπιδρούν στο σώμα μας.
